Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Ellian over het bericht ‘Hells Angels zijn niet te stoppen, ze zijn het voor altijd’

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 20 juli
2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht en de podcast «Hells angels zijn niet te stoppen, ze
zijn het voor altijd»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Uit de podcast blijkt dat een harde kern nog steeds met zichtbare Hells Angels uitingen
in de openbare ruimte rondloopt, hoe kan dit?

Antwoord 2

De lokale driehoek (politie, justitie en gemeente) en de Koninklijke Marechaussee
handhaven op zichtbare uitingen van de Hells Angels en andere verboden Outlaw Motorcycle
Gangs. In mijn reactie op uw eerdere Kamervragen heb ik aangegeven dat het dragen
van colors onwenselijk is gelet op de intimidatie en dreiging die daarvan uitgaat
of uit kan gaan.2 Uit de civielrechtelijke uitspraken blijkt dat uiterlijke kenmerken onlosmakelijk
onderdeel zijn van de cultuur van wetteloosheid van Outlaw Motorcycle Gangs, waarin
het plegen van (ernstig) geweld wordt gestimuleerd. Deze uitstraling leidt tot intimidatie
en geweld in onder andere de openbare ruimte en die cultuur is in strijd met de openbare
orde en is daarom verboden.

Waar mogelijk worden bewegingen van Outlaw Motorcycle Gangs, altijd door deze organisaties
nauwlettend gemonitord. Het behouden van het zicht op Outlaw Motorcycle Gangs blijft,
ook na de civiele verboden, essentieel.

Vraag 3

Hoe wordt gecontroleerd dat Hells Angels niet ondergronds toch de verboden organisatie
gedeeltelijk voortzetten?

Antwoord 3

De lokale driehoek en de Koninklijke Marechaussee houden op diverse wijzen zicht op
basis van hun bevoegdheden op de Hells Angels en op andere (verboden) Outlaw Motorcycle
Gangs, en handhaven waar mogelijk. Zo is er bijvoorbeeld onlangs nog een illegale
kroeg van de Hells Angels gesloten door de burgemeester in samenwerking met politie
en justitie.3 Een ander voorbeeld waar een burgemeester doortastend gebruik heeft gemaakt van het
juridisch instrumentarium – in lijn met de civiele verbodsverklaring door de Hoge
Raad – is de sluiting van een gelegenheid in Raamsdonk in de gemeente Geertruidenberg
die werd gebruikt door de Hells Angels.4

Vraag 4

Hoe wordt gecontroleerd of Outlaw Motorcycle Gangs (hierna: OMG’s) onder een andere
naam, of op andere wijze, bijeenkomen en zo gedeeltelijk toch de verboden organisatie
voortzetten?

Antwoord 4

Ook op deze zogenoemde voortzettingsvormen wordt zicht gehouden door de hierboven
genoemde partners. Indien blijkt dat er sprake is van voortzetting van de werkzaamheid
van een verboden Outlaw Motorcycle Gang, wordt hier op gehandhaafd.

Vraag 5

Herinnert u zich de antwoorden op de vragen over het arrest van de Hoge Raad over
het colorverbod?5

Antwoord 5

Ja. Aanvullend heb ik naar aanleiding van uw vragen bij dit onderwerp stilgestaan
in de halfjaarbrief over de voortgang van de aanpak van ondermijnende criminaliteit
die in mei dit jaar naar uw Kamer is gestuurd.6 Daarin heb ik aangegeven dat ik het advies van het Landelijk Strategisch Overleg
Outlaw Motorcycle Gangs, integraal overneem. Dit advies houdt in dat huidig instrumentarium
ten aanzien van de handhaving op colors momenteel voldoet en dat een aantal rechterlijke
uitspraken nog wordt afgewacht, maar dat het Strategisch Overleg dit vraagstuk nauwlettend
blijft monitoren. Onder meer een uitspraak van de Hoge Raad op dit punt zal met voorrang
en met bijzondere interesse worden bestudeerd. Het Strategisch Overleg staat nog steeds
achter dit advies en zal dit advies aanscherpen indien de jurisprudentie daar de komende
periode aanleiding toe geeft.

Vraag 6

Hoeveel gerechterlijke procedures zijn op dit moment aanhangig bij rechtbanken, gerechtshoven
en de Hoge Raad waarin de aanpak van OMG’s een rol speelt?

Antwoord 6

In totaal zijn er voor zover nu bekend ongeveer 15 zaken momenteel aanhangig bij rechtbanken,
gerechtshoven en de Hoge Raad.

Vraag 7

Hoe vaak is, en op welke manieren is, in 2022 en 2023 het colorverbod gehandhaafd
en hoe vaak is het recent aangevulde instrumentarium dat beschikbaar is sinds 1 januari
2022 gebruikt?

Antwoord 7

Exacte cijfers over de handhaving zijn in de registratiesystemen niet te achterhalen.
Deze zijn namelijk niet op een eenduidige manier geregistreerd.

Het aangevulde instrumentarium is nog niet gebruikt, omdat er na inwerkingtreding
van dit instrumentarium (de verruiming van de mogelijkheden tot het verbieden van rechtspersonen)7 geen nieuwe Outlaw Motorcycle Gang meer is verboden. De wet heeft geen terugwerkende
kracht en kan alleen worden toegepast op Outlaw Motorcycle Gangs waartegen na 1 januari
2022 een civiele procedure is gestart.

Vraag 8

Kunt u Het Landelijk Strategisch Overleg OMG’s opnieuw advies vragen of het huidige
instrumentarium toereikend is om OMG’s effectief tegen te gaan?

Antwoord 8

Het Landelijk Strategisch Overleg Outlaw Motorcycle Gangs houdt de aanpak en de effectiviteit
van het instrumentarium om Outlaw Motorcycle Gangs tegen te gaan doorlopend en nauwlettend
in de gaten. Vorig jaar heb ik het Strategisch Overleg al om advies gevraagd als het
gaat om de handhaving op colors. Over dit advies heb ik uw Kamer in de halfjaarbrief
geïnformeerd (zie hiervoor ook het antwoord op vraag 5). Het Strategisch Overleg staat
nog steeds achter dit advies, maar volgt de ontwikkelingen op de voet en zal dit advies
aanscherpen indien de jurisprudentie daar de komende periode aanleiding toe geeft.

Vraag 9

Wanneer wordt de integrale aanpak OMG’s geëvalueerd?

Antwoord 9

Ik heb dit jaar opdracht gegeven aan het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum
om de effecten van de civiele verboden op Outlaw Motorcycle Gangs te onderzoeken en
verdere aanbevelingen te doen voor de integrale aanpak.8 De uitkomsten van dit onderzoek worden in het voorjaar van 2024 verwacht.