Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over o.a. de geannoteerde agenda Raad voor Concurrentievermogen 24, 25 juli en 28 juli 2023

De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft een aantal vragen en opmerkingen
aan de Minister van Economische Zaken en Klimaat voorgelegd over de op 14 juli 2023
ontvangen geannoteerde agenda Raad voor Concurrentievermogen 24, 25 juli en 28 juli
2023 (Kamerstuk 21 501–30, nr. 580), het EU-voorstel Mededeling Interne Markt (The Single Market at 30) COM (2023) 162
van 3 april 2023 (2023D13862), het EU-voorstel Mededeling Lange termijn strategie voor concurrentievermogen na
2030 COM (2023) 168 van 3 april 2023 (2023D13864), het fiche Mededeling 30 jaar interne markt van 21 april 2023 (Kamerstuk 22 112, nr. 3662), het fiche Richtlijn gemeenschappelijke regels voor stimuleren reparatie van 26 april
2023 (Kamerstuk 22 112, nr. 3672), de op 17 mei 2023 ontvangen antwoorden op vragen commissie over o.a. de Geannoteerde
agenda Raad voor Concurrentievermogen van 22 en 23 mei 2023 (Kamerstuk 21 501-30, nr. 578), het fiche Verordeningen aanvullende beschermingscertificaten (ABC’s) van 26 mei
2023 (Kamerstuk 22 112, nr. 3693), het fiche Verordening inzake standaard essentiële octrooien van 2 juni 2023 (Kamerstuk
22 112, nr. 3700), het fiche Verordening dwanglicenties voor crisisbeheersing van 2 juni 2023 (Kamerstuk
22 112, 3701), de brief Proportionaliteitsrichtlijn beroepskwalificaties van 9 juni 2023 (Kamerstuk
21 109, nr. 261) en het op 19 juni 2023 ontvangen Verslag Raad voor Concurrentievermogen 22 en 23 mei
2023 (Kamerstuk 21 501-30, nr. 579).

De voorzitter van de commissie,

Klink

De adjunct-griffier van de commissie,

Meester-Schaap

Inhoudsopgave

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

II Antwoord / Reactie van de Minister

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de agenda voor
de Informele Raad voor Concurrentievermogen en hebben hierover nog enkele vragen.

De rol van de consument in de groene transitie

De leden van de CDA-fractie lezen dat het kabinet de discussie over een verbod op
dark patterns wil voeren bij de onderhandelingen over het Europese Unie (EU)-consumentenrecht.
Deze leden snappen dat dit onderwerp wellicht niet past bij de groene transitie, maar
zijn wel van mening dat hierover spoedig een fundamentele discussie op EU-niveau gevoerd
moet worden. Zij vragen of het kabinet deze mening deelt.

De leden van de CDA-fractie maken uit de stukken op dat het nog niet zeker is of de
Europese Commissie (hierna: Commissie) überhaupt met nieuwe maatregelen komt, maar
slechts nog onderzoekt of dit nodig is. Deze leden vragen of het kabinet hier duidelijkheid
over wil geven, en vragen ook naar de verwachte tijdslijn. Zij roepen het kabinet
op om dit onderwerp zo spoedig mogelijk op EU-niveau te agenderen, mede gelet op het
verzoek van de commissie voor Economische Zaken en Klimaat (EZK) om spoedig een debat
te voeren over de Nederlandse consumentenagenda. Zij vragen tot slot of het kabinet
alvast zijn standpunt wil delen over een verbod op dark patterns.

Open Strategische Autonomie als fundament van de EU: een kans voor versterking industrie
en hernieuwd momentum voor de interne markt

De leden van de CDA-fractie constateren dat het kabinet hernieuwd momentum ziet voor
versterking van de interne markt en daarvoor een aantal voorstellen doet, zoals een
jaarlijkse cyclus met beleidsvoorstellen en het opstellen van langetermijnstrategieën
voor de verschillende strategische waardeketens, samen met de sector. Deze leden steunen
deze voorstellen van het kabinet en hebben hierover nog enkele verduidelijkende vragen.

De leden van de CDA-fractie vragen hoe de jaarlijkse cyclus eruit zou moeten zien,
welke andere Raadsformaties hierbij betrokken moeten zijn en wat de rol van de Europese
Commissie hierin is.

De leden van de CDA-fractie vragen het kabinet verder voor welke strategische waardeketens
zo’n langetermijnstrategie in ieder geval nodig is, wie deze strategieën opstelt en
hoe de sector hierbij betrokken zou moeten worden. Deze leden zijn van mening dat
een belangrijk element van het verbeteren van de strategische autonomie ligt in samenwerking
tussen lidstaten uit Noord- en Zuid-Europa, en Oost- en West-Europa, zodat het fundament
van Europa als geheel versterkt wordt. Zij vragen naar de kijk van het kabinet hierop
en welke rol het kabinet voor Nederland ziet om hieraan een bijdrage te leveren.

De leden van de CDA-fractie lezen tot slot dat het kabinet de governance van Important
Projects of Common European Interest (IPCEI’s) wil verbeteren, bv. door het opzetten
van een Joint European Forum on IPCEI. Deze leden vragen hoe dit forum er volgens
het kabinet uit moet zien en wie hierin moeten deelnemen. Zij roepen het kabinet op
om de relevante sectoren hier actief in te betrekken. Zij onderstrepen het grote belang
van goede governance van de IPCEI’s, met name om ervoor te zorgen dat het bedrijfsleven
en vooral het midden- en kleinbedrijf (mkb) in staat wordt gesteld om mee te doen,
zonder door al teveel hoepels te hoeven springen. Voorgenoemde leden vragen of de
Minister deze mening deelt en welke stappen zij wil nemen om deze betere governance
mogelijk te maken in het belang van het mkb.

Panelgesprekken over OSA (1: de korte termijn uitdagingen, 2: de midden-en lange termijn
uitdagingen, 3: aspecten gelinkt aan financiering en de impact hiervan op de interne
markt)

De leden van de CDA-fractie hebben al eerder aandacht gevraagd voor de uitdagingen
op korte termijn, om ervoor te zorgen dat we cruciale (energie-intensieve) industriële
waardeketens niet definitief verliezen. Deze leden constateren dat het kabinet aangeeft
dat een gezamenlijk Europees antwoord hierop van belang is, maar dat het kabinet hier
vervolgens zelf geen antwoord op geeft. Deze leden vragen nogmaals hoe het kabinet
er concreet en op korte termijn voor zorgt dat in Europees verband maatregelen worden
genomen om belangrijke ketens in de maakindustrie, die we nodig hebben voor de groene
transitie, te behouden en om kansen te zoeken voor nieuwe groene industrie in Europa.

Beantwoording motie Amhaouch

De leden van de CDA-fractie lezen dat het kabinet in antwoord op de motie van het
lid Amhaouch1 aangeeft dat de recente verruimingen van de staatssteunregels de mogelijkheid bieden
om bestaande subsidieregelingen voor verduurzaming van de industrie zoals o.a. de
Demonstratie Energie Innovatie (DEI+)- regeling te verruimen. Deze leden vragen of
dit daadwerkelijk betekent dat het kabinet van plan is om subsidies te verruimen en
zo ja, om welke subsidies het gaat en wat de verruiming precies inhoudt.

Fiche: Mededeling 30 jaar interne markt

De leden van de CDA-fractie constateren dat het kabinet kritisch is op het voorstel
van de Commissie om per lidstaat een interne-marktbureau op te richten. Deze leden
delen de zorgen van het kabinet, omdat onduidelijk is wat deze bureaus zullen toevoegen
en omdat dit wellicht bijdraagt aan een ongelijk speelveld tussen lidstaten. Zij vragen
of inmiddels meer duidelijkheid is over het voorstel en zo nee, dan roepen zij het
kabinet op om dit voorstel niet te steunen.

Fiche: Richtlijn gemeenschappelijke regels voor stimuleren reparatie

De leden van de CDA-fractie steunen de inzet van het kabinet bij de vormgeving van
de Richtlijn gemeenschappelijke regels voor stimuleren reparatie en roepen het kabinet
op om samen met gelijkgestemde landen aandachtspunten bij het voorstel te adresseren.

Fiche: Verordening inzake standaard essentiële octrooien

De leden van de CDA-fractie roepen het kabinet op om bij de onderhandelingen als uitgangspunt
te nemen dat het voorstel niet tot extra regeldruk voor het mkb leidt. Deze leden
vragen of het kabinet dit standpunt deelt.

De leden van de CDA-fractie maken van de gelegenheid gebruik om te vragen naar de
status van het onderzoek naar het proportionaliteitsbeginsel in relatie tot inbreukverboden
in het octrooirecht. Deze leden vragen of het onderzoek inmiddels van start is gegaan
en of de Minister een tijdspad wil delen.

Vragen en opmerkingen van het lid van de BBB-fractie

Het lid van de fractie BBB heeft kennisgenomen van de brief en bijgevoegde documenten
over de Raad voor Concurrentievermogen / Interne Markt & Industrie / Onderzoek. Hier
zijn nog een aantal vragen over.

Een van de prioriteiten van deze periode is het bevorderen van sociale en economische
rechtvaardigheid.2 Het lid van de fractie-BBB vraagt de Minister dan ook of ze dit momentum wil benutten
om rechtvaardige handelsovereenkomsten tot prioriteit te verheffen. Dat wil zeggen
dat Nederland gaat bevorderen dat er niet meer geïmporteerd mag worden wat hier ook
niet geproduceerd moet worden. Oftewel dat al onze geïmporteerde producten minimaal
aan de eisen moeten voldoen die hier aan onze lokale/Europese productie worden gesteld.
Dit kunnen eisen zijn op de inzet van bepaalde (grond)stoffen, de inzet van arbeid,
duurzaamheid en al die andere eisen die de overheid hier aan productie stelt. En zo
nee, wat dit lid niet hoopt en verwacht, wil de Minister dan aangeven waarom zij dat
niet gaat doen?

Open Strategische Autonomie

Over het Strategic Technologies for Europe Platform (STEP)-budget heeft het lid van
de BBB-fractie een aantal vragen aan de Minister. Hoe beoordeelt de Minister de omvang
van het STEP-budget? Is 10 miljard euro voldoende als Europese reactie op de Inflation
Reduction Act (IRA)? Hoe is de toegang voor mkb tot de fondsen van STEP? Kan inzichtelijk
worden gemaakt hoeveel staatssteun Nederland het afgelopen jaar heeft aangevraagd
bij de Commissie, hoeveel is goedgekeurd en hoeveel is uitgegeven? Gelet op de verruimde
staatssteunkaders, is het kabinet voornemens om hier meer gebruik van te maken? Hoe
ziet het kabinet de rol van staatsteun in het kader van de Europese strategische autonomie?
Hoe beoordeelt de Minister de onderlinge concurrentiestrijd tussen lidstaten met subsidies?
Hoe kan voorkomen worden dat met name bedrijven in lidstaten als Frankrijk en Duitsland
grote subsidies ontvangen? Welke gevolgen heeft dit voor de interne markt?

Strategie voor economische veiligheid van de EU

Het lid van de BBB-fractie vraagt de Minister hoe zij kijkt naar het komende initiatief
op outbound investment screening dat is aangekondigd in de «Strategie voor economische veiligheid van de EU».3 Is zij voornemens in aanloop naar het voorstel input te leveren?

Daarnaast vraagt het lid van de BBB-fractie wat volgens de Minister de verwachte impact
van het komende initiatief outbound investment screening is op het Europese concurrentievermogen.

II Antwoord / reactie van de Minister