Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Bushoff over het nieuws dat te veel Nederlanders niet naar de tandarts gaan omdat ze het niet kunnen betalen

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 29 juni
2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het nieuwe onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel, dat wederom
laat zien dat veel Nederlanders niet naar de tandarts gaan omdat ze het niet kunnen
betalen?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of u al met korte termijnoplossingen zal komen in de beloofde Kamerbrief
voor het zomerreces, als reactie op de conclusies van het eerder uitgevoerde onderzoek
door ACTA, in uw opdracht, dat een vergelijkbare conclusie trekt, namelijk dat vooral
de armste volwassenen mondzorg mijden om de kosten?2

Antwoord 2

Uw Kamer ontvangt tegelijk met deze antwoorden de toegezegde Kamerbrief en de voortgangsrapportage
van het project «vermindering mijding van mondzorg om financiële redenen». In deze
rapportage wordt er verslag gedaan van de geïnventariseerde oplossingsrichtingen voor
de lange termijn, maar ook de korte termijn. Deze oplossingsrichtingen worden in het
najaar verder uitgewerkt.

Vraag 3

Deelt u de mening dat gemeentelijke regelingen om bij te dragen aan het verminderen
van de mijding van mondzorg om financiële redenen op dit moment niet voldoende zijn
gezien bovenstaande onderzoeken? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om effectief
beleid te gaan voeren om te zorgen dat mensen met een laag inkomen toegang hebben
tot de tandarts?

Antwoord 3

In de genoemde voortgangsrapportage leest u dat de inzet van gemeentelijke regelingen
onderdeel uit maakt van de geïnventariseerde oplossingsrichtingen. De inzet van gemeentelijke
regelingen kan eenvoudiger en meer eenduidig. Tegelijk constateert de projectgroep
dat de inzet van gemeentelijke regelingen niet voldoende is, maar onderdeel moet zijn
van een pallet aan oplossingsrichtingen passende bij de aard van de problematiek.
Deze oplossingsrichtingen worden verder uitgewerkt door de projectgroep. Ik wacht
deze nadere uitwerking af.

Vraag 4

Hoe staat u tegenover het idee van de PvdA om mensen met een laag inkomen gratis toegang
te geven tot acute mondzorg en zo mensen een frisse start te gunnen?

Antwoord 4

In de voortgangsrapportage zijn de geïnventariseerde oplossingsrichtingen voor de
korte- en lange termijn beschreven. Voor de korte termijn wordt gekeken naar mogelijke
oplossingen om de mensen met de ergste problemen nu te kunnen helpen, zoals het versterken
van informele mondzorgnetwerken en een betere inzet van de gemeentepolis. Ik wacht
de verdere uitwerking van de ideeën in het najaar af.

Vraag 5

Welke andere opties ziet u om de toegankelijkheid van mondzorg voor minima te verbeteren?

Antwoord 5

De projectgroep stelt dat het verbeteren van de toegankelijkheid van mondzorg voor
minima vraagt om een mix van oplossingen, variërend van pragmatische korte termijn
oplossingen tot langdurige structurele oplossingen waardoor mondgezondheidsklachten
zoveel mogelijk worden voorkomen. In deze mix wordt onder meer meegenomen:

– de al voorgenomen inzet van mondzorg coaches in de jeugdgezondheidszorg, zodat kwetsbare
gezinnen eerder geholpen worden met de dagelijkse zorg voor het gebit.

– het verbeteren van informatie over mogelijkheden voor financiële- en mondzorghulp.

– een analyse of, en zo ja waar het in de aanspraak mondzorg knelt voor mensen die mondzorg
mijden en waar bijvoorbeeld betere voorlichting of verduidelijking van de aanspraak
mondzorg zou kunnen helpen. De uitkomsten van deze analyse kunnen bijdragen aan de
te maken keuzes door een volgend kabinet.

– het realiseren van eenduidige en eenvoudige hulp in het sociaal domein.

Voor de korte termijn wordt bijvoorbeeld gedacht aan het versterken van informele
mondzorgnetwerken, het verstrekken van gratis mondverzorgingsproducten (i.s.m. het
bedrijfsleven) en een betere inzet van de gemeentepolis.

Ik wacht de verdere uitwerking van deze ideeën in het najaar af.

Vraag 6

Hoe beoordeelt u «Een boek vol rotte tanden», het zwartboek van de Dokters van de
Wereld en FNV, met getuigenissen van de problematiek in het mondzorgbeleid en aanbevelingen
om de mondzorg in Nederland te verbeteren?3

Antwoord 6

Hoewel Nederland internationaal gezien een goede mondgezondheid kent en de meeste
Nederlanders regelmatig de tandarts bezoeken, zijn er signalen dat een toenemend aantal
mensen dit niet doet. Ik waardeer het zeer dat maatschappelijke organisaties dit soort
signalen afgeven en concrete aanbevelingen doen voor oplossingen. Ook krijgt de problematiek
in het Zwartboek een gezicht. Door onderzoek te doen naar de aard van het probleem
en op basis daarvan de aanbevelingen te wegen, kunnen passende maatregelen worden
getroffen. Ik moet deze aanbevelingen wegen in een bredere context van betaalbaarheid
van de zorg, armoedebeleid en andere vraagstukken in ons zorgstelsel.

Vraag 7

Kunt u per aanbevelingen aangeven of en hoe u deze aanbeveling wil uitvoeren?

Antwoord 7

In het Zwartboek wordt de aanbeveling gedaan om allemondzorg in het basispakket op te nemen dan wel om delen van de mondzorg in het basispakket
op te nemen, zoals de jaarlijkse tandartscontrole en gebitsreiniging. Daarnaast wordt de suggestie
gedaan om te kijken naar sociale tarieven voor mondzorg. Voor de korte termijn stelt
Dokters van de Wereld voor om te onderzoeken hoe maatwerk kan worden geleverd voor
deelgroepen die kampen met ernstige gebitsproblemen door mondzorgmijding vanwege de
kosten. Gedacht kan worden aan een eenmalige triage en behandeling van deze groepen
om hun gebit weer in orde te brengen, op basis van de minimumeisen (pijn- en ontstekingsvrij,
functioneel gebit en representatief).

Het opnemen van mondzorg in het basispakket, of delen daarvan, wordt vaak genoemd.
Deze maatregel heeft grote financiële gevolgen, dient eerst nader te worden uitgewerkt
en vraagt om een systeemwijziging. Dit zal niet snel te realiseren zijn én het is
de vraag of dit daadwerkelijk de financiële problematiek van de doelgroep oplost.
Ik vind het daarom van belang om meerdere oplossingsrichtingen uit te werken. De uitkomsten
van deze analyse kunnen bijdragen aan de te maken keuzes door een volgend kabinet.

Naast deze lange termijn aanpak wordt in het project ook gekeken naar oplossingen
voor de korte termijn, zoals:

– mogelijkheden om de mensen met de ergste problemen nu te kunnen helpen,

– het versterken van informele mondzorgnetwerken

– en betere inzet van de gemeentepolis.

Dit ligt in het verlengde van de aanbeveling die Dokters van de Wereld doet.

Vraag 8

Bent u bereid om deze vragen voor het commissiedebat Zorgverzekeringsstelsel d.d.
21 juni 2023 2023 te beantwoorden?

Antwoord 8

U ontvangt de antwoorden op uw vragen tegelijk met de Kamerbrief «1e voortgangsrapportage
project «vermindering mijding van mondzorg om financiële redenen» en de voortgangsrapportage.
Dit is later dan 21 juni 2023.