Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kops en Maeijer over het bericht dat “EU-bobo’s gesubsidieerd naar Straatsburg vliegen”

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) mede namens de Minister voor Klimaat
en Energie (ontvangen 19 juni 2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2022–2023, nr. 2467.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Subsidievlucht EU-bobo»?1

Antwoord 1

Ja

Vraag 2

Klopt het dat Frankrijk, met medeweten van de Europese Commissie, bijna 4 miljoen euro
uitgeeft om een onrendabele lijnvlucht tussen Amsterdam en Straatsburg voor Europarlementariërs
en EU-ambtenaren in de lucht te houden? Zo ja, vindt u dat niet hypocriet? Deelt u
de mening dat ze ook prima per bus kunnen gaan voor enkele tientjes per ticket?

Antwoord 2

De Franse luchtvaartmaatschappij Amelia vliegt sinds april 2022 tussen Amsterdam en
Straatsburg. Ze zullen deze vluchten drie jaar lang uitvoeren. Deze vlucht staat in
de Europese Unie op de lijst van «Public Service Obligations» (PSOs). Indien geen
enkele luchtvaartmaatschappij belangstelling heeft voor de exploitatie van de route
van een PSO, kan een lidstaat de toegang tot de route beperken tot één luchtvaartmaatschappij
en haar verliezen als gevolg van de PSO compenseren.

Vraag 3

Klopt het dat er voor medewerkers van het Europees Parlement zelfs een financiële
prikkel is om het subsidievliegtuig te nemen?

Antwoord 3

Het kabinet gaat niet over de vliegreizen die medewerkers van het Europees Parlement
maken. Navraag leert dat de huidige regels van het Europees Parlement voor dienstreizen
zijn gebaseerd op de keuze van de meest kosteneffectieve optie. Reiskosten worden
vergoed tegen het voordeligste beschikbare tarief. Personeelsleden die voor een duurdere
reisoptie kiezen, dragen zelf de daaruit voortvloeiende extra kosten. Indien reizen
per vliegtuig de voordeligste optie is, wordt de prijs van de vliegtuigtickets het
referentievoorstel. De regels voor dienstreizen van het Europees Parlement worden
momenteel herzien. In de nieuwe regels worden groenere opties overwogen.

Vraag 4

Worden er vanuit de Europese begroting nog meer financiële prikkels gegeven aan EU-functionarissen
om deze vlucht te nemen of zich anderszins per vliegtuig te verplaatsen?

Antwoord 4

De EU-instellingen zetten in op de meest kosteneffectieve optie voor dienstreizen.

Vraag 5

Hoeveel euro belastinggeld wordt er jaarlijks vanuit de EU-begroting uitgegeven aan
(reiskostenvergoedingen van) verplaatsingen per vliegtuig?

Antwoord 5

Op basis van een eigen inventarisatie van beschikbare begrotingsdata is de inschatting
dat de totale jaarlijkse uitgaven (2023) vanuit de EU begroting aan reiskosten liggen
rond de € 150 miljoen (incl. kosten reisbureau, hotelovernachtingen en onkostenvergoedingen).
Hierbij is gekeken naar alle EU-instellingen en geen onderscheid gemaakt in vervoerstype
of kostenpost. Tijdens het begrotingscomité van 9 maart jl. werd de stijging (27,5%)
van de reiskosten van de Raad voor 2024 besproken. Nederland heeft zich met een groep
andere lidstaten kritisch uitgelaten over de stijging van de reiskosten en zal aandacht
blijven vragen voor een prudente ontwikkelingen van deze uitgavenpost.

Vraag 6

Hoe groot is het jaarbudget voor het gebruik van privéjets?

Antwoord 6

Zie het antwoord op vraag 5.

Vraag 7

Wat kostte de vlucht van de voorzitter van de Europese Raad, de heer Charles Michel,
naar de VN-klimaattop in Egypte per privéjet?

Antwoord 7

De kosten voor deze vlucht bedroegen volgens het kantoor van de voorzitter van de
Europese Raad € 15.722,18.

Vraag 8

Wanneer komt er eindelijk een einde aan het verhuiscircus richting Straatsburg?

Antwoord 8

Zoals bekend is het kabinet voorstander van één zetel voor het Europees Parlement.
Hiervoor is echter een verdragswijziging nodig.

Vraag 9

Bent u bekend met de vliegbelasting die – dankzij dit kabinet – sinds 2023 al ruim
verdrievoudigd is?2 Hoe beoordeelt u deze vliegtaks in verhouding tot deze subsidievluchten?

Antwoord 9

Het kabinet wil belastingen vergroenen. Ook wil het kabinet dat (vlieg)reizigers duurzamere
keuzes (kunnen) maken en meer rekening houden met het milieu. Daarom geldt sinds 1 januari
2021 een vliegbelasting voor alle passagiers die vertrekken vanaf een Nederlandse
luchthaven. Het kabinet zet daarnaast nog steeds in op Europese afspraken over belastingen
op luchtvaart, omdat Europa gezamenlijk klimaatdoelen heeft gesteld. De Europese Commissie
heeft op 14 juli 2021 eerste stappen gezet door de belasting op brandstof voor de
luchtvaart op te nemen in het pakket Fit-for-55.

Vraag 10

Bent u bekend met het onderzoek van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
dat de vliegbelasting nóg verder wil verhogen, naar zelfs 150 euro extra per persoon,
om aan de onzinnige klimaatdoelstellingen te voldoen?3 Erkent u dan ook de hypocrisie: wat voor hardwerkende Nederlanders geldt, is blijkbaar
niet van toepassing voor EU-patsers?

Antwoord 10

Het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Klimaat, waarvan het eindrapport «Scherpe
doelen, scherpe keuzes» heet, had als opdracht om aanbevelingen voor aanvullend normerend
en beprijzend nationaal klimaatbeleid te doen om de nationale 2030-doelstelling te
behalen. Het gaat dus om een onafhankelijk rapport met aanbevelingen. In het voorjaar
heeft het kabinet besloten over aanvullende klimaatmaatregelen. Het kabinet heeft
besloten in het pakket af te zien van verdere verhoging van de vliegbelasting.

Vraag 11

Deelt u de mening dat u deze vliegshow, met gesubsidieerde privéjets, zelf in stand
houdt dankzij dit kabinetsbeleid waar privévluchten zijn uitgezonderd op het klimaatbeleid,
terwijl gewone vakantievluchten wel extra worden belast?

Antwoord 11

Privéjets zijn niet uitgezonderd van het klimaatbeleid en vallen grotendeels binnen
het bestaande klimaatbeleid voor de luchtvaart, zie ook de Kamerbrief over het luchtvaartbeleid
(Kamerstuknummer: 31 936, nr. 1053). Het kabinet streeft in het klimaatbeleid voor de luchtvaart over het algemeen naar
zo min mogelijk uitzonderingen, waaronder dus voor privéjets.

Vraag 12

Kunt u in Brussel kenbaar maken dat ze eens moeten stoppen al die klimaatdictaten
over ons uit te strooien?

Antwoord 12

Het klimaatbeleid in de EU wordt gezamenlijk met de Europese Commissie, Europese Parlement
en met alle EU-lidstaten ontwikkeld en vastgesteld. Het gaat hier om het reguliere
proces waarbij wetgeving en beleid via de gebruikelijke procedures op alle beleidsterreinen,
waaronder ook klimaat, die in de EU zijn afgesproken, tot stand komen. Het kabinet
informeert de Kamer steeds vooraf over de kabinetsinzet en gaat met de Kamer hierover
in debat.