Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Hammelburg en Van Weyenberg over het verbod op FATCA-doorgiftes op basis van de General Data Protection Legislation (GDPR) in België

Antwoord van Staatssecretaris Van Rij (Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst)
(ontvangen 14 juni 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het verbod dat de Gegevenbeschermingsautoriteit (GBA) in België
heeft ingesteld op de doorgifte van fiscale gegevens aan de Verenigde Staten?1

Antwoord 1

Ja, ik ben bekend met de beslissing van de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit
van 24 mei 2023.

Vraag 2

Welke verschillen zijn er tussen de Belgische implementatie van de GDPR in wetgeving
en de Nederlandse implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)?

Antwoord 2

Een verordening heeft rechtstreekse werking en behoeft daarom geen implementatie in
nationale wetgeving. De Algemene Verordening Gegevensbescherming bevat veel open normen
die nader ingevuld dienen te worden. In Nederland is de AVG uitgewerkt in onder andere
de Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming. In België is de AVG uitgewerkt
onder andere door middel van de Gegevensbeschermingswet.

Vraag 3

Wat zijn de gevolgen van deze uitspraak in België voor de bilaterale en Europese inspanningen
om voor een oplossing voor toeval-Amerikanen te zorgen?

Antwoord 3

De beslissing van de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit heeft geen gevolgen
voor mijn inspanningen – zowel bilateraal als in EU-verband – om een structurele oplossing
voor alle toeval-Amerikanen te bewerkstelligen.

Vraag 4

Voldoen de richtlijnen van de Verenigde Staten in het kader van de Foreign Account Tax Compliance Act (FATCA) aan de AVG? Zo ja, is er een gerechtelijke uitspraak bekend die dit bevestigt?
Zo nee, op grond waarvan wisselen banken gegevens uit met de Verenigde Staten? Als
u dit niet weet, bent u bereid een juridische toets te laten uitvoeren?

Antwoord 4

Onder het FATCA-verdrag dat Nederland met de VS heeft gesloten (Intergovernmental
Agreement tussen Nederland en de VS, ofwel de NL IGA) verloopt de uitwisseling van
bankrekeninggegevens via beide belastingdiensten. De rechtsvoorganger van de AP (het
College bescherming persoonsgegevens, hierna: het Cbp) heeft, voorafgaand aan de inwerkingtreding,
getoetst of met de NL IGA de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) wordt nageleefd.
Op 30 mei 2013 heeft het Cbp advies uitgebracht waarin is aangegeven dat bij bestudering
van het concept van de NL IGA en de toepasselijke wetgeving en verdragen niet is gebleken
dat met de NL IGA de Wbp niet wordt nageleefd. Er zijn geen discrepanties met de Wbp
en er is voldaan aan de vereisten van privacybescherming. Het Cbp zag dan ook geen
aanleiding tot het maken van inhoudelijke opmerkingen.2 Daarnaast heeft de hoogste Franse bestuursrechter in een procedure in 2019 het aan
de NL IGA vrijwel identieke FATCA-verdrag tussen Frankrijk en de VS getoetst of deze
voldoet aan de eisen van de AVG. De hoogste Franse bestuursrechter heeft in deze procedure
geoordeeld dat het FATCA-verdrag tussen Frankrijk en de VS aan de AVG voldoet. Verder
heb ik op 29 augustus 2022 de Tweede Kamer geïnformeerd over de stand van zaken rondom
FATCA in de Vierde voortgangsbrief FATCA. In deze brief en bij de beantwoording van
het schriftelijk overleg over de Vijfde voortgangsbrief FATCA van 22 mei 2023 heb
ik aangegeven dat er individuele procedures in behandeling zijn bij de AP die raken
aan de waarborgen voor privacy met betrekking tot de uitwisseling van gegevens onder
het FATCA-verdrag met de VS. Ook bij de Belastingdienst zijn individuele procedures
in behandeling. Ik vind het belangrijk dat de AP de tijd krijgt voor oordeelsvorming
en ik wil lopende procedures niet doorkruisen. Daarom heb ik in de brief van 29 augustus
2022 aangegeven het niet opportuun te vinden om de AP te verzoeken om een herbeoordeling
van het eerdere advies over het FATCA-verdrag met de VS. De beslissing van de Belgische
Gegevensbeschermingsautoriteit brengt hier geen verandering in. Ik wacht de uitkomst
van de lopende procedures af. Hiermee wordt het doel bereikt dat borging van de privacyaspecten
bij gegevensuitwisseling onder het FATCA-verdrag met de VS zal worden getoetst door
de AP.

Vraag 5

Heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de gevolgen van deze uitspraak in België
voor toeval-Amerikanen reeds beoordeeld? Zo ja, wat was de uitkomst van deze beoordeling?
Zo nee, ziet de AP aanleiding om deze gevolgen nader te onderzoeken?

Antwoord 5

Mij is niet bekend dat de AP de gevolgen van de beslissing van de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit
reeds heeft beoordeeld. De AP is onafhankelijk. Of de AP aanleiding ziet om de gevolgen
van de beslissing van de Belgische gegevensbeschermingsautoriteit nader te onderzoeken
weet ik daarom ook niet.

Vraag 6

Op welke manier worden Nederlandse toeval-Amerikanen geïnformeerd over de uitwisseling
van hun gegevens met de Verenigde Staten en de gevolgen van deze uitspraak voor die
gegevensuitwisseling?

Antwoord 6

Op de website van de rijksoverheid3is actuele informatie te vinden over de verplichtingen van toeval-Amerikanen en rapportageverplichtingen
van banken onder Amerikaanse wetgeving. Daarnaast is op de website van de Nederlandse
Vereniging van Banken ook actuele informatie over dit onderwerp te vinden. De beslissing
van de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit heeft geen directe gevolgen voor de
uitwisseling van gegevens onder het FATCA-verdrag dat Nederland met de VS heeft gesloten.
In Nederland kan de AP en uiteindelijk de rechter oordelen over de rechtmatigheid
van het FATCA-verdrag met de VS. De in Nederland lopende procedures hieromtrent volg
ik nauwgezet.

Vraag 7

Kunt u deze vragen uiterlijk op woensdag 14 juni 2023 beantwoorden (een week voor
het commissiedebat Financiële markten)?

Antwoord 7

Ja.