Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Akerboom over het illegaal mengen van varkens in slachthuizen, met gevechten en verwondingen als gevolg

Mededeling van Minister Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 6 juni
2023).

Vraag 1

Wat dacht u toen u de uitzending zag van Nieuwsuur over het illegaal mengen van varkens
in slachthuizen, waarbij verschillende groepen dieren bij elkaar worden gezet in één
krap hok, met rangordegevechten en verwondingen als gevolg?1

Vraag 2

Heeft u gezien dat bij Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)-inspecties die
hebben plaatsgevonden naar aanleiding van een handhavingsverzoek van Stichting Wakker
Dier onder andere is geconstateerd dat soms tot wel honderd varkens bij elkaar werden
gezet in één hok, terwijl deze dieren uit verschillende compartimenten in de transportwagens
kwamen?2

Vraag 3

Heeft u gezien dat ook is geconstateerd dat zelfs varkens met verwondingen of aandoeningen
zoals abcessen, gezwollen gewrichten, ontstekingen of afgescheurde tenen («lokale
afwijkingen») met tot wel 25 dieren, afkomstig van verschillende bedrijven, bij elkaar
werden gezet om hen aan het einde van de dag te slachten? Kunt u zich voorstellen
dat de kans groot is dat deze dieren (zogenaamde «eindlijners») ernstig lijden, aangezien
zij naast de lijdensweg die ze al ondergaan door de afwijking, ook nog eens langdurig
stress en angst ervaren en zelfs verwondingen oplopen door het mengen en dat terwijl
zij daar het langst van alle dieren, tot het einde van de slachtdag, samen worden
opgesloten?3

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat de NVWA in de reactie op het handhavingsverzoek erkent dat het
mengen van varkens in slachthuizen een overtreding is van artikel 2.13, lid 4 van
het Besluit houders van dieren, waarin is vastgelegd dat aan een eenmaal gevormde
groep «gespeende varkens» of «gebruiksvarkens» geen varkens worden toegevoegd?4

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat de NVWA in de reactie op het handhavingsverzoek aangeeft het
mengen van varkens tot dusverre niet als overtreding te hebben gekwalificeerd, maar
dit voortaan wel zal doen vanwege «veranderende maatschappelijke opvattingen omtrent
dierenwelzijn en wat aantasting van dierenwelzijn is»?

Vraag 6

Hoe werd dit artikel in het verleden geïnterpreteerd door de NVWA, waardoor het mengen
van varkens toen nog niet als overtreding werd aangemerkt, maar nu wel vanwege «veranderende
maatschappelijke opvattingen»?

Vraag 7

Hoe is het volgens u mogelijk dat de NVWA iets dat volgens de wet is verboden, pas
«na zorgvuldige afweging» voortaan als overtreding zal aanmerken?5

Vraag 8

Hoe beoordeelt u het feit dat er wéér een handhavingsverzoek van een maatschappelijke
organisatie nodig is voordat er wordt ingegrepen bij aantoonbaar dierenleed, dat bovendien
al wettelijk is verboden?

Vraag 9

Wat vindt u ervan dat de NVWA nu heeft aangekondigd dit wetsartikel pas vanaf 15 augustus
2024 te gaan handhaven en hiermee dit vermijdbare, illegale dierenleed nog meer dan
een jaar in stand zal houden?

Vraag 10

Kunt u bevestigen dat de gedoogtermijn bij een wetsovertreding niet wezenlijk langer
mag worden gesteld dan noodzakelijk is om de overtreding te kunnen opheffen?

Vraag 11

Klopt het dat als bepaalde maatregelen om het mengen van groepen te voorkomen langer
duren om door te voeren, maar andere maatregelen voor andere varkens al sneller mogelijk
zijn, daar in de overgangstermijn ook onderscheid in dient te worden gemaakt? Zo ja,
waarom zou het voor slachthuizen noodzakelijk zijn om de wet tot augustus 2024 te
blijven overtreden?

Vraag 12

Wat gaat u doen om dit te voorkomen?

Vraag 13

Kunt u bevestigen dat het eveneens is verboden om varkens te mengen op het varkensbedrijf
en bij het transport? Kunt u bevestigen dat de NVWA ook hier niet tegen optreedt,
maar de sector vraagt om deze structurele en al langdurig bestaande wetsovertreding
zelf «op te pakken»?

Vraag 14

Hoe verhoudt dit zich tot de beginselplicht tot handhaving die de NVWA kent?

Vraag 15

Kunt u een overzicht geven van alle andere wetsovertredingen die in de vee-industrie
structureel worden begaan en bekend zijn bij de NVWA, maar waarop niet wordt gehandhaafd?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 16

Indien u geen andere wetsartikelen kunt benoemen, kunt u dan garanderen dat andere
dierenwelzijnsregels niet structureel worden overtreden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 17

Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk en binnen drie weken beantwoorden?

Mededeling

De vragen van het lid Akerboom (PvdD) over het illegaal mengen van varkens in slachthuizen,
met gevechten en verwondingen als gevolg (kenmerk 2023Z08339; ingezonden 12 mei 2023), kunnen niet binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord.
Om de vragen zorgvuldig te beantwoorden en af te stemmen, is tijd nodig. Uiteraard
zal ik mijn best doen de antwoorden zo spoedig mogelijk naar de Tweede Kamer te sturen.