Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Palland en Van den Berg over het bericht ‘UWV en ministerie van Sociale Zaken kwakzalven door met STAP-regeling’

Antwoord van Minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en van Minister
Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 5 juni 2023). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2318.

Vraag 1

Kent u het bericht «UWV en Ministerie van Sociale Zaken kwakzalven door met STAP-regeling»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Herinnert u het antwoord op vragen van de leden Palland en Van den Berg over «de STAP-subsidie
in relatie tot kwakzalverij en dropshopping»2? Zijn naar uw oordeel de kwakzalverijcursussen nu uit scholingsaanbod van de Stimulering
van de ArbeidsmarktPositie (STAP-)regeling gefilterd?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 5, 6 en 7

Bent u samen met het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) bereid om
nog eens kritisch naar de STAP-subsidie te kijken en waar nodig aan te passen zodat
de subsidie gaat naar de werknemers waarvoor de subsidie bedoeld is?

De STAP-regeling is populair blijkt uit de aanvraagrondes die snel overtekend zijn
waarbij wie het eerst komt het eerst maalt-principe nu geldt, wilt u niet meer focus
aanbrengen in de toekenning van de STAP-regeling op sectoren op de arbeidsmarkt en
functies waar grote krapte is en/of welke cruciale sectoren en/of beroepen zijn, denk
aan techniek, zorg, kinderopvang, onderwijs? Op welke wijze en welke termijn kan dit?

Hoe staat het met de uitvoering van de motie Palland3 om de STAP-regeling door te ontwikkelen en eventueel te betrekken bij de ontwikkeling
van de leerrekening zodat daar ook financieringsbronnen (Opleidings- en Ontwikkelingsfondsen
(O&O), leerrechten, transitievergoedingen) bij elkaar kunnen worden gebracht (eendachtig
het SER MLT-advies)?

Antwoord 5, 6 en 7

Vanwege de recente besluitvorming over STAP beantwoorden wij eerst de vragen 5, 6
en 7. Eind april is aangekondigd4 dat het kabinet wegens de noodzaak om te bezuinigen besloten heeft om het STAP-budget
te beëindigen. Het Rijk maakt hier vanaf 2024 geen middelen meer voor vrij. Over het
vervolg van het inzetten van het STAP-budget voor de rest van 2023 is het Ministerie
van SZW in gesprek met de betrokken uitvoerders en andere ketenpartijen (waaronder
opleiders). Wij zullen uw Kamer hier binnenkort over informeren.

Ondanks de beëindiging van het STAP-budget blijft de noodzaak voor een leven lang
ontwikkelen bestaan. Zeker gelet op de huidige situatie op de arbeidsmarkt. Daarom
bekijken wij de komende periode op welke manier wij scholen en leven lang ontwikkelen
kunnen blijven stimuleren. De lessen vanuit de uitvoering van het STAP-budget tot
zover, nemen wij daarbij ter harte. Daartoe behoren alle inspanningen van de afgelopen
maanden om de STAP-regeling te verbeteren, zoals de ingezette lijn om de regeling
strenger en strakker te maken. Zo is eind april nog een wijzigingsregeling gepubliceerd
met een bijlage van opleidingen die per definitie voor STAP niet subsidiabel zijn.
En eerder is de scholingsdefinitie aangescherpt, is het aanbieden van scholing met
cadeaus en andere voordelen uitgesloten, is de definitie van lesmateriaal verduidelijkt
en is toegelicht dat opleiders die hun scholingsaanbod voor STAP registreren, daarmee
verklaren dat hun opleiding aan de voorwaarden voldoet.

De wensen vanuit de Kamer, zoals de motie Dassen (richten op maatschappelijk cruciale
sectoren) en motie Palland (zie vraagstelling 7) zijn ons bekend en worden meegenomen
bij de verdere ontwikkeling van LLO. Het kabinet zal uw Kamer rond de zomer informeren
over de toekomstverkenning LLO, waar de Ministeries van SZW, OCW en EZK bij betrokken
zijn.

Vraag 2a, 3 en 4

Zijn naar uw oordeel de kwakzalverijcursussen nu uit scholingsaanbod van de Stimulering
van de ArbeidsmarktPositie (STAP-)regeling gefilterd?

Klopt het dat mensen die een cursus volgen voor bijvoorbeeld reïncarnatietherapie,
reiki-en aromatherapeut en «complete virtuele maagband» hun cursusgeld nog steeds
vergoed kunnen krijgen uit de STAP-subsidiepot?

Waarom kunnen scholingsbedrijven zoals opleidingsbedrijf Hypnos (hypnose cursussen),
Hypnosementor en het CIVAS in Haarlem die vorig jaar in het nieuws kwamen door – tientallen
miljoenen euro’s – te innen met dubieuze cursussen, vele met een hoog kwakzalverijgehalte
– inmiddels is er gelukkig een aantal uit het STAP-register geschrapt – nog steeds
rekenen op STAP-subsidie?

Antwoord 2, 3 en 4

Terugkijkend op de afgelopen periode van de STAP-regeling zijn er veel inspanningen
geweest om het scholingsregister op orde te krijgen. Zo moet de opleider die zijn
opleiding(en) in het STAP-scholingsregister opneemt verklaren dat deze scholing voldoet
aan de in deze regeling gestelde eisen, is met de aanscherping van het toetsingskader
voor arbeidsmarktgerichtheid meer duidelijkheid t.a.v. «grijze gebieden» gegeven en
is de mogelijkheid van het uitsluiten van opleidingen (na onderzoek Toetsingskamer)
ingevoerd. En met resultaat, want duizenden opleidingen komen niet langer in het register
voor. Dit was nodig omdat bepaalde opleiders het grijze gebied opzoeken en opleidingen
registreren waarvan achteraf geconstateerd wordt dat die niet voldoen aan de voorwaarden
van STAP. Daarentegen blijft het met een bestand van meer dan 150.000 opleidingen,
waarbij opleiders dagelijks opleidingen kunnen toevoegen of weghalen, mogelijk dat
in de vraagstelling genoemde cursussen in het STAP-scholingsregister voorkomen.

De afgelopen tijdvakken heeft de Toetsingskamer STAP onderzoek gedaan naar het scholingsregister
om te zorgen dat het scholingsaanbod voldoet aan de voorwaarden. De Toetsingskamer
STAP ziet toe op de arbeidsmarktgerichtheid van opleidingen en controleert of opleiders
en opleidingen voldoen aan de voorwaarden van STAP en kan na onderzoek de Minister
adviseren om opleidingen uitsluiten van het register. Naar aanleiding daarvan zijn
meer dan 5.000 opleidingen uit het aanbod verwijderd, deels vrijwillig en deels op
basis van besluiten tot uitsluiting. Ook de vertegenwoordigers van de keurmerken hebben
de bij hen aangesloten opleiders aangesproken op opleidingsaanbod dat niet aan lijkt
te sluiten op de voorwaarden van STAP. Ook dit heeft geleid tot vrijwillige terugtrekking
van scholingsaanbod.

Zoals hierboven aangegeven zullen wij lessen uit de uitvoering van de STAP-regeling
benutten om leven lang ontwikkelen te blijven stimuleren.