Antwoord schriftelijke vragen (nader) : Nader antwoord op vragen van de leden Klaver, Kuiken, Ouwehand, Azarkan, Dassen en Simons over Voortgang van de kabinetsdoelstellingen voor 2030

Nader antwoord van Minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 16 mei
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1757. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2171. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2504. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2573. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2611. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2612. Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1615.

Vraag 1

Klopt het dat dit kabinet de volgende doelstellingen heeft voor 2030:

k. 0 thuiszittende kinderen;

Antwoord 1

k. De afspraak in het coalitieakkoord is dat het kabinet het aantal onnodige thuiszitters terugbrengt naar 0 door elk kind een vorm van onderwijs te geven, onder
meer door het vormgeven van een Digitale School. Daarbij geldt dat elk kind dat voor
kortere of langere tijd thuiszit er een te veel is, maar dat het in uitzonderlijke
gevallen soms beter is voor een kind om tijdelijk vanuit huis onderwijs te volgen.
Dat kan zo zijn omdat het op de school niet meer gaat en het nog niet duidelijk is
wat er nodig is voor het kind om zich weer te ontwikkelen, of omdat daarvoor nog niet
de geschikte plek is gevonden.

Bij deze doelstelling is geen streefdatum gesteld. Mijn ambitie is uiteraard wel om
het aantal onnodig thuiszittende kinderen zo snel mogelijk naar nul te brengen, omdat
elk kind het verdient zich te kunnen ontwikkelen. Dit vraagt echter veel, omdat de
situatie van de kinderen die thuiszitten vaak complex is en er daarmee vaak geen makkelijke
oplossing is. Ik werk daar hard aan, via verschillende acties. Zie hiervoor het antwoord
op vraag 4.

Vraag 2 en 3

Kunt u per doelstelling exact aangeven wat de meest actuele prognose is voor 2030
(door bij elke doelstelling een concreet percentage/getal te noemen) en wanneer deze
prognose is gemaakt?

Kunt u bij elk van deze prognoses aangeven of deze prognose voldoende is om de doelstelling
te bereiken?

Antwoord 2 en 3

Er is geen kwantitatieve prognose voor deze doelstelling gesteld. De effecten van
de nieuwe verzuimaanpak vergen tijd om zichtbaar te worden in het aantal thuiszittende
kinderen en jongeren. De meest actuele verzuimcijfers heb ik recent gemeld in de brief
«Samen de schouders onder passend onderwijs», die ik op 30 maart 2023 aan uw Kamer
heb gestuurd.1 De cijfers betreffen het schooljaar 2021–2022. Daarom kan hierin nog geen effect
van het kabinetsbeleid worden gezien. Vanuit het perspectief dat elke leerling het
recht heeft om zich te ontwikkelen, laten deze cijfers een beeld laat zien dat mij
zorgen baart. Bijvoorbeeld doordat het aantal kinderen met absoluut verzuim en vrijstellingen
nog steeds stijgt. Gelijktijdig is het langdurig relatief verzuim relatief gedaald.
Ik blijf deze cijfers nauwlettend monitoren.

Daarmee wordt des te meer aangetoond de aangekondigde verzuimaanpak2 hard nodig is om het aantal thuiszitters te verminderen. Ik verwacht met deze genomen
maatregelen een neerwaartse trend te zullen zien de komende jaren. Tegelijkertijd
constateer ik ook dat de context waarbinnen gewerkt wordt aan deze aanpak weerbarstig
is. Zo vormen de toegenomen wachtlijsten in de jeugdzorg alsook die voor het speciaal
onderwijs een belemmering om het aantal thuiszitters terug te brengen. Ik werk er
samen met de Staatssecretaris van de VWS aan om deze belemmeringen weg te nemen.

Vraag 4

Indien er een doelstelling is waarbij bovenstaande vraag niet beantwoord kan worden
omdat de informatie ontbreekt, kunt u per doelstelling aangeven hoe u er alsnog voor
gaat zorgen dat het inzichtelijk wordt voor de Kamer of deze doelstelling daadwerkelijk
gehaald gaat worden?

Antwoord 4

Met de jaarlijkse leerplichttelling wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel thuiszittende
kinderen en jongeren er in Nederland zijn. Ook de komende jaren zal ik via de leerplichtteling
blijven rapporteren over de beschikbare gegevens over verzuim en thuiszitters. Hiermee
zullen de effecten van de nieuwe verzuimaanpak inzichtelijk worden gemaakt.

De verzuimaanpak bestaat uit drie actielijnen: (i.) het wetsvoorstel «terugdringen
verzuim», dat tot doel heeft verzuim en schooluitval beter in beeld te krijgen en
te voorkomen. Daarnaast wordt (ii.) meer maatwerk mogelijk gemaakt. Op dit moment
worden met het experiment onderwijszorgarrangementen (OZA) en de regeling WEL in ontwikkeling
al stappen gezet om het aantal thuiszitters te verminderen. In de brief «Samen de
schouders onder passend onderwijs» en het schriftelijk overleg «Hardvochtigheden in
wet- en regelgeving OCW» heb ik u hier onlangs over geïnformeerd.3, 4 Tot slot volgt (iii.) digitaal afstandsonderwijs als digitale voorziening voor kinderen
voor wie dit noodzakelijk is om de doorlopende ontwikkeling mogelijk te maken is.

Elk van deze onderdelen van het wetsvoorstel dient het doel om het aantal onnodige thuiszitters terug te brengen naar nul.

Vraag 5

Bij hoeveel van de bovenstaande kabinetsdoelstellingen kunt u op basis van de meest
actuele prognoses aantonen dat deze doelstelling met het huidige kabinetsbeleid bereikt
gaat worden? (graag een concreet getal tussen 0 en 17 noemen);

Antwoord 5

Zoals eerder aangeven is het moeilijk te kwantificeren, dus aan te tonen. Met de acties
zoals opgenomen in het antwoord op vraag 4, zetten we de komende periode stevige stappen
met het terugdringen van het aantal thuiszitters.

Vraag 6

Kunt u deze vragen binnen drie weken een voor een beantwoorden, zeker gelet op het
feit dat deze vragen al eerder zijn ingediend, maar de Minister-President ze niet
heeft beantwoord?

Antwoord 6

Zoals eerder aangegeven door de Minister President, worden de vragen hierover voor
het Verantwoordingsdebat beantwoord. Met deze antwoorden voldoe ik aan die toezegging.