Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Heerema over het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen (WAS)

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 11 mei
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 2341.

Vraag 1

Bent u bekend met de brief «Stand van zaken moties en toezeggingen zomerreces 2022»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat er een verkenning is naar het eventueel betrekken van klim- en boulderwanden
bij de nieuwe verplichtingen van het WAS en dat deze dan bestempeld zullen worden
als speeltoestel? Wanneer is de verkenning afgerond?

Antwoord 2

Op dit moment wordt bekeken hoe eisen kunnen worden gesteld aan klim-en boulderwanden
wanneer zij, behalve voor sportbeoefening, ook voor vermaak en ontspanning gebruikt
worden. Te denken valt aan kinderfeestjes of recreatie. Het doel hiervan is het verhogen
van de veiligheid van zowel bestaande als toekomstige faciliteiten. Het is echter
niet zo dat hiermee direct besloten wordt dat deze toestellen aan dezelfde eisen zoals
gesteld in het WAS moeten voldoen als bijvoorbeeld wipkippen en glijbanen. Onderdeel
van het eerder genoemde onderzoek is bezien of de veiligheid van deze faciliteiten
verhoogd kan worden wanneer zij gebruikt worden voor andere doeleinden dan sporten
en wat daarvoor nodig is. De ontwikkeling van dit nieuwe beleid loopt al meerdere
jaren en zal zeker nog enige tijd in beslag nemen. Bij de beleidsvorming zullen belanghebbenden
betrokken worden.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van sportklimmen, dat sinds
2021 een Olympische sport is? Zo ja, herkent u de signalen dat klim- en boulderhallen
zich zorgen maken over de consequenties van dit besluit? Wat is uw reactie op deze
zorgen?

Antwoord 3

Ik ben op de hoogte van de ontwikkelingen en ik herken de signalen dat klim- en boulderhallen
zich zorgen maken dat de toestellen in de klim- en boulderhallen als speeltoestel
worden beschouwd. Ik zal bij de uitwerking van het reguleren van de veiligheid van
klim- en boulderhallen rekening houden met de toepasselijkheid van de eisen. Dit betekent
dat de eisen die aan speeltoestellen, zoals een glijbaan of een schommel in een speeltuin,
worden gesteld niet één op één van toepassing hoeven te zijn op klim- en boulderwanden
die geplaatst zijn op voor sportbeoefening bestemde locaties. Er is recent contact
geweest met de branchevereniging en de bond van de klimsport. Gedurende de uitwerking
van de regelgeving zal ik met hen in contact blijven over het reguleren van de veiligheid
van klim- en boulderhallen die behalve voor sportbeoefening ook voor vermaak en ontspanning
worden gebruikt.

Vraag 4

Wat zullen de gevolgen zijn voor de klimsport en klimsportaccommodaties wanneer klim-
en boulderwanden worden bestempeld als speeltoestel in het kader van het WAS?

Antwoord 4

Zoals eerder benoemd wordt op dit moment bezien hoe de veiligheid van klim- en boulderwanden
gereguleerd kan worden wanneer zij behalve voor sportbeoefening ook voor vermaak en
ontspanning worden gebruikt. Ik wil niet vooruitlopen op de uitkomsten van dit inventarisatietraject.

Vraag 5

Hoe wordt er onderscheid gemaakt tussen sport en spel bij het WAS? Hanteert de Nederlandse
Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bij het toezicht de regel dat, zodra er twijfel
bestaat of er uitsluitend sprake is van sport, er sprake is van spelen?

Antwoord 5

Het WAS maakt onderscheid tussen sport- en speeltoestellen. Speeltoestellen worden
omschreven als een inrichting bestemd voor vermaak of ontspanning. Sporttoestellen,
zoals turntoestellen, voetbaldoelen en fitnessapparatuur, die primair zijn bestemd
voor het uitoefenen of aanleren van een sport en geplaatst zijn op voor sportbeoefening
bestemde locaties vallen niet onder het WAS, zolang de nadruk ligt op behendigheid,
lichaamsoefening en training, in plaats van op vermaak en ontspanning.

Sporttoestellen zijn uitgesloten van het WAS en vallen daarom buiten het toezicht
van de NVWA. De grens tussen sport- en speeltoestellen is onder de huidige regelgeving
niet altijd even scherp. Er wordt verkend hoe er beter onderscheid tussen sport- en
speeltoestellen kan worden gemaakt.

De NVWA gebruikt naast de wet- en regelgeving jurisprudentie over sport in relatie
tot kinderfeestjes als leidraad bij toezicht en handhaving. De NVWA beschouwt recreatieve
activiteiten zonder begeleiding en zonder duidelijk doel om prestaties te verbeteren
als spel. Hierdoor worden toestellen bij sportactiviteiten of -locaties soms onder
het WAS geplaatst. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het gebruik van toestellen op
een (sport)locatie die hoofdzakelijk is opengesteld voor «vrij» spelen en feestjes
en waar geen of nauwelijks sportbeoefening plaatsvindt. Toestellen geplaatst op een
voor sportbeoefening bestemde locatie en die primair worden gebruikt voor sportbeoefening
en af en toe opengesteld worden voor recreatieve activiteiten bedoeld als kennismaking
met de sport (bijvoorbeeld kinderfeestjes), vallen niet onder het WAS.

Vraag 6

Bent u het eens dat sportklimmen (top)sport is en dus niet thuishoort bij het WAS,
dat van toepassing is op speeltoestellen en niet op sportvoorzieningen?

Antwoord 6

Ik ben het eens dat sportklimmen (top)sport is. Klim- en boulderwanden die uitsluitend
gebruikt worden voor sportbeoefening vallen niet onder het WAS, omdat het WAS over
attractie- en speeltoestellen gaat en niet over sport. Zodra klimsporttoestellen naast
sportbeoefening ter beschikking worden gesteld voor recreatie vervaagt echter het
onderscheid tussen sport en spel. Daarom wordt op dit moment bezien of de veiligheid
van deze toestellen verhoogd kan worden wanneer zij gebruikt worden voor andere doeleinden
dan sporten en wat daarvoor nodig is.

Vraag 7

Wat gaat u doen om te voorkomen dat klim- en boulderwanden oneigenlijk bestempeld
worden als speeltoestel?

Antwoord 7

Klim- en boulderwanden die primair zijn bestemd voor het uitoefenen of aanleren van
een sport en geplaatst zijn op voor sportbeoefening bestemde locaties zijn op dit
moment uitgezonderd van het WAS, omdat dit als sport wordt gezien en niet als spel.
Ook in het nieuwe WAS blijft dit zo. Zodra klim- en boulderwanden ter beschikking
worden gesteld voor recreatie vervaagt dit onderscheid. Ik ben aan het verkennen hoe
het onderscheid tussen een sport- en een speeltoestel verduidelijkt kan worden in
situaties waarin een toestel zowel voor sportbeoefening als voor vermaak of ontspanning
wordt gebruikt, en welke veiligheidseisen er aan deze toestellen gesteld zouden moeten
worden. Hierbij is het uitgangspunt zoveel mogelijk aan te sluiten bij de toepasselijke
veiligheidsnormen voor klim- en boulderwanden. Ik kan echter niet uitsluiten dat hierdoor
klim- en boulderwanden die primair bestemd zijn op voor sportbeoefening bestemde en
ter beschikking worden gesteld voor recreatie onder de definitie van een speeltoestel
komen te vallen.