Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Sjoerdsma over Nederlandse journalisten in Rusland

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 17 april 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Russia arrests Wall Street Journal reporter and accuses
him of espionage» van 30 maart 2023?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over dit bericht en het feit dat een onafhankelijke, geaccrediteerde
buitenlandse journalist is gearresteerd door de Russische autoriteiten?

Antwoord 2

Het kabinet maakt zich ernstige zorgen over de sterk verslechterde rechtsstaat en
persvrijheid in Rusland. De arrestatie en beschuldiging van spionage van een buitenlandse
journalist is hier een uiterst zorgelijke bevestiging van. Tijdens het door Nederland
geleide evenement over persvrijheid op de Summit for Democracy heb ik meteen op 30 maart
jl. mijn zorgen over de arrestatie van Evan Gershkovich kenbaar gemaakt.

Vraag 3

Bent u bereid het handelen van de Russische regering in deze kwestie te veroordelen
en op te roepen tot de onmiddellijke vrijlating van Evan Gershkovich?

Antwoord 3

Op 31 maart heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken de arrestatie van Evan Gershkovich
veroordeeld in een verklaring op Twitter. Het kabinet zal blijven oproepen tot zijn
vrijlating, en die van Russische journalisten die gearresteerd zijn omdat zij hun
werk als onafhankelijke journalisten deden. Op 12 april heeft de Media Freedom Coalition
onder co-voorzitterschap van Nederland en Canada een verklaring gepubliceerd waarin
de arrestatie wordt veroordeeld en opgeroepen wordt tot vrijlating2.

Vraag 4

Zijn er op dit moment Nederlandse journalisten aanwezig en aan het werk in Rusland?

Antwoord 4

Ja, er zijn op dit moment Nederlandse journalisten aanwezig en werkzaam in Rusland.

Vraag 5

Wat doet u om de veiligheid van deze journalisten te waarborgen?

Antwoord 5

Het is in de eerste plaats aan Nederlandse journalisten en persbureaus om de afweging
te maken of zij naar het buitenland te reizen, daar aanwezig willen zijn en welke
veiligheidsmaatregelen zij daarbij treffen. Het ministerie verschaft actuele reisadviezen,
waarin de specifieke veiligheids- en gezondheidsrisico’s voor alle Nederlandse reizigers
worden belicht, op grond waarvan Nederlanders kunnen concluderen in hoeverre reizen
naar het desbetreffende land verantwoord is. Ambassades onderhouden daarnaast over
het algemeen goed contact met Nederlandse correspondenten en als het om veiligheid
gaat in landen waar de situatie daartoe aanleiding geeft, gebeurt dit ook proactief.
Het ministerie heeft ook goed contact met de Nederlandse Vereniging van Journalisten.

Vraag 6

Bent u bereid om de in Rusland aanwezige Nederlandse journalisten te waarschuwen en
te wijzen op het risico gearresteerd te worden door de Russische autoriteiten?

Antwoord 6

Zie het antwoord op vraag 5. Daarnaast vraagt het Ministerie van Buitenlandse Zaken
Nederlandse journalisten, net zoals andere Nederlanders die naar het buitenland gaan,
zich aan te melden bij de Informatieservice van Buitenlandse Zaken. Zo weet het kabinet
dat Nederlandse journalisten in dat land aanwezig zijn en hoe hen te bereiken als
dat nodig is.

Het kabinet wil verder onderstrepen dat persvrijheid en – veiligheid – in binnen-
en buitenland – hoog in het vaandel te hebben staan, wat o.a. blijkt uit de organisatie
van de Global Conference for Media Freedom in 2022. De moeilijke afwegingen die journalisten
of hun werkgever moeten maken om verslaglegging te doen in alle delen van de wereld
verdienen dan ook respect.

Vraag 7

Bent u bereid deze vragen afzonderlijk te beantwoorden?

Antwoord 7

Ja.