Brief Algemene Rekenkamer : Reactie op verzoek over een vervolg op onderzoek Hilversum in Beeld; Doelmatigheid bij de publieke omroep

Nr. 279 BRIEF VAN DE ALGEMENE REKENKAMER

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 april 2023

De Staatssecretaris Cultuur en Media van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op
21 februari 2023 de Algemene Rekenkamer gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar
de doelmatigheid bij de publieke omroep als vervolg op ons onderzoek Hilversum in Beeld; Doelmatigheid bij de publieke omroep dat wij op 10 december 2019 publiceerden (Kamerstuk 32 827, nr. 180).

De Algemene Rekenkamer heeft dit verzoek zorgvuldig afgewogen en besloten om dit verzoek
niet te honoreren. Wij zien op dit moment namelijk geen toegevoegde waarde van een
vervolgonderzoek. Ons onderzoek Hilversum in Beeld is immers nog vrij recent. Wij publiceerden het eind 2019. In de Voortgangsmeter
van oktober 2021 constateerden we vervolgens dat de Minister de aanbevelingen die
specifiek aan de Minister waren gericht, niet heeft opgevolgd.1

In het onderzoek concludeerden we dat de wettelijke doelmatigheidsopdracht voor NPO
moeilijk uitvoerbaar was in de praktijk, maar dat de ruimte die er wél was, niet volledig
werd benut. We boden een breder inzicht in kosten per programmagenre en stelden dat
– zonder te treden in de inhoudelijke onafhankelijkheid van de omroepen – de verantwoording
over kosten gedetailleerder kan, bijvoorbeeld op het niveau van subgenres.

We deden diverse aanbevelingen aan de Minister van OCW, de Raad van Bestuur van de
NPO en aan het Commissariaat voor de Media om het sturen op doelmatigheid en inzicht
in kosten te verbeteren. De doelmatigheid van een kwalitatief hoogstaande publieke
omroep is in het huidige kabinet de verantwoordelijkheid van de Staatssecretaris Cultuur
en Media van OCW. Het staat de Staatssecretaris van OCW dan ook vrij om deze verantwoordelijkheid
voor de doelmatigheid bij de publieke omroep actief vorm te geven door zelf onderzoek
te doen of te laten doen naar de wijze waarop de NPO de aanbevelingen uit ons onderzoek
heeft opgevolgd.

Wij hebben de Staatssecretaris per brief op de hoogte gesteld dat wij haar verzoek
om op dit moment onderzoek te doen naar de doelmatigheid van de publieke omroep niet
honoreren. In deze brief bevelen wij de Staatssecretaris aan om de opvolging van de
aanbevelingen die in 2019 aan de Minister van OCW zijn gericht, alsnog ter hand te
nemen.

Tot slot, hebben we de Staatssecretaris van OCW in herinnering gebracht dat de Algemene
Rekenkamer een onafhankelijk Hoog College van Staat is dat zelf haar onderzoeksagenda
bepaalt. Bewindspersonen of het parlement kunnen de Algemene Rekenkamer verzoeken
een onderzoek te starten. Het gebruik is om vooraf eerst contact te zoeken.

Ik vertrouw er op u voldoende geïnformeerd te hebben.

Algemene Rekenkamer

drs. E. (Ewout) Irrgang, wnd. president

drs. C. (Cornelis) van der Werf, secretaris