Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Esch over Traditionele medicijnen die deels gemaakt zijn van bedreigde plant- en diersoorten

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 5 april
2023).

Vraag 1

Klopt het dat u van 21 tot 30 mei naar de World Health Assembly gaat? Zo nee, waarom
niet? Zo ja, gaan er nog andere kabinetsleden? Om wie gaat het en op welke dagen?

Antwoord 1

Ja. Ik zal op 21 en 22 mei aan de World Health Assembly (WHA) deelnemen. Vooralsnog
gaan er geen andere kabinetsleden. Op de andere dagen zal Nederland ambtelijk vertegenwoordigd
zijn.

Vraag 2

Heeft Nederland al onderwerpen aangedragen voor de agenda van de aankomende Assembly?
Zo ja, welke onderwerpen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

De agenda van de WHA wordt bij de Uitvoerende Raad van de Wereld Gezondheidsorganisatie
(WHO) vastgesteld. Nederland heeft geen specifieke onderwerpen voor de agenda van
de WHA aangedragen, omdat de belangrijkste onderwerpen voor de mondiale gezondheid
al geagendeerd waren door de WHO of andere lidstaten, ofwel omdat die cyclisch terugkomen
op de WHA agenda. Dan worden ze niet dit jaar besproken, maar wel in de eerstvolgende
jaren.

Vraag 3

Bij welke agendapunten zal Nederland tijdens de Assembly een actieve inbreng leveren?
Kunt u de inbreng vooraf met de Kamer delen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kan de Kamer
nog input hieromtrent leveren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

We trekken gezamenlijk op binnen de EU bij onze inbreng voor de WHA. Bij de agendapunten
waar we geen gezamenlijk statement afgeven als EU, maar waar Nederland wel een boodschap
heeft, zal Nederland in nationale capaciteit inbreng leveren. De Nederlandse mondiale
gezondheidsstrategie vormt hiervoor het uitgangspunt. Ik zal voor de WHA, mede namens
de Minister van Buitenlandse Zaken, uw Kamer begin mei een brief sturen met de algemene
inzet van Nederland voor de WHA.

Vraag 4

Hoe bent u van plan om uitvoering te geven aan de aangenomen motie-Vestering/Akerboom
waarin de regering wordt verzocht om het gevaar van handel en gebruik van traditionele
medicijnen en voedingssupplementen, gemaakt van bedreigde diersoorten, in het belang
van zowel de volksgezondheid als de biodiversiteit actief aan te kaarten en te laten
opnemen bij mogelijke herzieningen van relevante CITES- en Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO)-documenten, zoals bijvoorbeeld de herziening van de WHO-richtlijnen voor traditionele
voedselmarkten? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?1

Antwoord 4

Dit jaar loopt de WHO traditional medicine strategy 2014–2023 af. Bij de WHA wordt
deze strategie besproken, inclusief een resolutie om de strategie te verlengen. Nederland
heeft namens de EU de onderhandelingen gevoerd over deze resolutie. Uiteindelijk is
hierin opgenomen dat de WHO een rol heeft om lidstaten te steunen in maatregelen voor
de bescherming en behoud van de natuurlijke bronnen die gebruikt worden in traditionele
medicijnen.

Vraag 5

Ziet u tijdens de komende WHO-Assembly mogelijkheden om aan bovenstaande motie uitvoering
te geven? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

We zullen, waar opportuun, het belang van de volksgezondheid en de bescherming van
biodiversiteit bij de ontwikkeling van traditionele medicijnen nogmaals benadrukken.

Vraag 6

Verwacht u dat tijdens de komende WHO-Assembly zal worden gesproken over de ontwikkelingen
rond het vogelgriepvirus? Zo ja, kunt u de Kamer hierover informeren?

Antwoord 6

Het onderwerp is niet als zodanig geagendeerd maar ik verwacht tijdens de WHA wel
een update van de WHO over dit onderwerp. Ik zal uw Kamer hierover informeren in mijn
brief met de belangrijkste uitkomsten die ik uw Kamer na afloop van de WHA zal doen
toekomen.

Vraag 7

Herinnert u zich uw toezegging op 2 februari 2023 tijdens het CD Zoönosen en dierziekten
dat u in internationale gremia voor volksgezondheid zou pleiten voor een verbod op
de pelsdierhouderij: «De bevinding van overdracht tussen nertsen is zeker aanleiding om opnieuw te pleiten
voor een verbod op pelsdierhouderij, ook in de internationale gremia voor volksgezondheid»? Gaat u dat doen tijdens de genoemde bijeenkomst?2

Antwoord 7

Ja, ik herinner mij de toezegging. Tijdens de WHA zullen wij, waar opportuun, het
belang van een verbod op pelsdierhouderij in het kader van preventie van zoönosen
blijven benadrukken.

Vraag 8

Kunt u aangeven wat er besproken is tijdens de bilaterale dialoog tussen het Ministerie
van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de WHO van november 2022?

Antwoord 8

De strategische dialoog op 17 november is een gesprek op ambtelijk niveau tussen de
WHO en vertegenwoordigers van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De strategische dialoog stond vooral in
het teken van de nieuwe Nederlandse Mondiale Gezondheidsstrategie. Daarbij is onder
andere gesproken over versterking van de WHO, seksuele en reproductieve gezondheid
en rechten, de pandemische paraatheid, toegang tot medische producten, AMR en One
Health.

Vraag 9

Wat heeft u ingebracht tijdens dit bilaterale dialoog aangaande het herzien van de
richtlijnen voor traditionele voedselmarkten en het gevaar van het gebruik en de handel
van bedreigde dier- en plantsoorten voor voedingssupplementen en/of medicijnen voor
zowel biodiversiteit als de volksgezondheid, aangezien u het volgende schreef in het
verslag van het schriftelijk overleg over onder andere de geannoteerde agenda Landbouw-
en Visserijraad 21 november 2022: «De WHO is ook bezig de richtlijnen voor traditionele voedselmarkten te herzien. Reflecties
over gebruik van bedreigde diersoorten voor voedsel of medicijnen zouden hier goed
onderdeel van kunnen worden. Dit ligt gevoelig voor landen die veel gebruik maken
van traditionele medicijnen. Dit is geen reden om de discussie uit de weg te gaan,
maar het zal lang duren voordat landen het eens worden. In de bilaterale dialoog die
deze maand plaats vindt zal het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
met de WHO bespreken hoe de WHO dit ziet en wat de beste manier is om dit in te brengen
in de discussie tussen lidstaten.»?3

Antwoord 9

Tijdens de dialoog zijn de prioriteiten rondom de One Health agenda besproken, inclusief
traditionele voedselmarketen. Er is benadrukt dat voor de strategie over traditionele
markten, een holistische benadering noodzakelijk is voor preventie van zoönosen. De
richtlijnen moeten mondiale afspraken respecteren, onder andere op het gebied van
internationale handel in bedreigde dier- en plantsoorten, en tegelijkertijd rekening
houden met de sociale, economische en culturele rol van deze markten in een samenleving.
Nederland zal de totstandkoming van deze richtlijnen blijven volgen in de overleggen
met de WHO.

Vraag 10

Zijn er beslissingen genomen of toezeggingen gedaan over het mogelijk tegengaan van
het gebruik van en de handel in bedreigde dier- en plantsoorten voor voedingssupplementen
en traditionele medicijnen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke en per wanneer moet
aan deze toezeggingen worden voldaan?

Antwoord 10

De WHO zal in hun advies aan overheden voor publieke gezondheidsbeleid, altijd de
relevante internationale afspraken moeten respecteren, inclusief de regels voor internationale
handel in bedreigde dier- en plantsoorten. We zullen blijven benadrukken dat dit op
de juiste manier wordt meegenomen in de te ontwikkelen WHO traditional medicine strategy
2025–2034.