Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Hijink over het bericht ‘Artsen protesteren voor eigen ziekenhuis, want afdeling Verloskunde moet waarschijnlijk sluiten’

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 28 maart
2023). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 1820.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Artsen protesteren voor eigen ziekenhuis, want afdeling
Verloskunde moet waarschijnlijk sluiten»?1

Antwoord 1

Ik heb kennisgenomen van het bericht. Het is de verantwoordelijkheid van zorgaanbieders
om te beslissen over de inrichting van de eigen zorgorganisatie, mits dit binnen de
geldende normen is, én op voorwaarde dat de kwaliteit en continuïteit van zorg geborgd
zijn. Om te komen tot toekomstbestendige inrichting staan ziekenhuizen soms voor ingrijpende
keuzes en het is begrijpelijk dat die tot allerlei gevoelens bij betrokkenen zoals
het zorgpersoneel of bewoners kunnen leiden. Daarom is het van belang dat zij goed
en tijdig worden betrokken bij de plannen en de verdere besluitvorming.

Vraag 2

Hoe zou het sluiten van de afdeling verloskunde in Zutphen de aanrijtijden bij bevallingen
beïnvloeden, aangezien de afstand tot het dichtstbijzijnde ziekenhuis met een verloskundeafdeling
voor de regio Zutphen flink zou toenemen?

Antwoord 2

De locatie van Gelre Ziekenhuizen in Zutphen wordt omringd door zeven andere ziekenhuizen:
in Deventer, Almelo, Enschede, Winterswijk, Doetinchem, Arnhem en Apeldoorn. Al deze
ziekenhuizen bieden zowel acute verloskunde als een 24/7 spoedeisende hulp (SEH) aan.

De locatie van Gelre Ziekenhuizen in Zutphen is het dichtstbijzijnde ziekenhuis voor
de inwoners van zes gemeenten: Berkelland, Bronckhorst, Brummen, Lochem, Rheden en
Zutphen. De gemiddelde huidige ritduur per ambulance vanaf het moment van melding
tot aankomst op de SEH of afdeling acute verloskunde in Zutphen verschilt per gemeente
en varieert van 16 tot 31 minuten. De toename in ritduur bij een sluiting van de SEH
of afdeling acute verloskunde op de locatie in Zutphen varieert van 1 tot 16 minuten.
Alle inwoners kunnen in die situatie nog steeds binnen de geldende norm van 45 minuten
per ambulance naar minstens vier andere SEH’s of afdelingen acute verloskunde vervoerd
worden.

Vraag 3

Wat zouden de gevolgen van het sluiten van de afdeling verloskunde in Zutphen zijn
voor de kwaliteit van de zorg voor de patiënten?

Antwoord 3

In algemene zin is bij de keuzes rondom de inrichting van de zorg altijd een afweging
van de aspecten kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid aan de orde. Al deze
aspecten zijn van belang en alle moeten voldoende geborgd worden.

Het voorgenomen besluit van Gelre Ziekenhuizen heeft juist als doel om de kwaliteit
en toegankelijkheid van de zorg in de regio verder te borgen, en om het schaarse personeel
zo doelmatig mogelijk in te zetten. Binnen de instelling van Gelre Ziekenhuizen blijft
het straks mogelijk om op de locatie in Apeldoorn te bevallen. Daarnaast blijven de
verloskamers in omliggende ziekenhuizen zoals in Doetinchem, Winterswijk, Arnhem en
Deventer beschikbaar. Zoals in het antwoord op vraag 2 is toegelicht, zijn deze ziekenhuizen
binnen de geldende aanrijdnormen te bereiken.

Het is in ieder geval van belang dat zwangere vrouwen uit de regio Zutphen tijdig
en goed voorgelicht worden door hun verloskundigen over de verschillende mogelijkheden
ten aanzien van de bevallocatie, zodat zij op basis van deze informatie een weloverwogen
keuze kunnen maken voor een (alternatieve) voorkeurslocatie.

Vraag 4

Hoe zou het sluiten van de spoedeisende hulp in Zutphen de aanrijtijden voor patiënten
beïnvloeden, aangezien de afstand tot het dichtstbijzijnde ziekenhuis met een spoedeisende
hulp voor de regio Zutphen flink zou toenemen?

Antwoord 4

Zie het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Wat zouden de gevolgen van het sluiten van de spoedeisende hulp in Zutphen zijn voor
de kwaliteit van de zorg voor de patiënten?

Antwoord 5

De kwaliteit en toegankelijkheid van spoedeisende zorg zijn beide van groot belang
en beide moeten altijd voldoende geborgd zijn. Deze aspecten kunnen niet los van elkaar
worden gezien. Een belangrijk uitgangspunt uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) is:
de zorg dichtbij waar dat kan, en verder weg waar dat moet, bijvoorbeeld om te kunnen
garanderen dat iedereen die hoogcomplexe zorg nodig heeft erop kan rekenen dat de
zorg van goede kwaliteit is. Laagcomplexe spoedzorg blijft 24/7 beschikbaar op de
locatie in Zutphen. Verder verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 6

Bent u het ermee eens dat zo’n besluit alleen zou moeten worden genomen als hiervoor
draagvlak bestaat onder de werknemers, de gemeente en de patiënten?

Antwoord 6

Het is van belang dat burgers en andere betrokkenen zich zeker en veilig voelen bij
het aanbod van acute zorg in hun regio. Het is dan ook essentieel dat werknemers,
gemeenten en patiënten worden betrokken bij besluitvormings-processen in het kader
van veranderingen in het acute zorglandschap.

De raad van bestuur van Gelre Ziekenhuizen geeft aan dat de cliëntenraad van het Gelre
en diverse regionale partners zijn geconsulteerd en betrokken in het proces voorafgaand
aan het voorgenomen besluit. Verder benadrukt de raad van bestuur het belang om alle
betrokken partijen op goede wijze mee te nemen in het vervolg van het proces, en hen
actief te informeren over de achterliggende overwegingen.

Vraag 7

Bent u van mening dat het ziekenhuisbestuur tot nu toe de werknemers, de patiënten
en de gemeente voldoende heeft betrokken bij de besluitvorming over de mogelijke sluiting
van de afdeling verloskunde?

Antwoord 7

In aanvulling op het antwoord op vraag 6, heeft de raad van bestuur van Gelre Ziekenhuizen
mij het volgende gemeld. De belanghebbende gemeenten zijn in 2021 geconsulteerd in
een proces met regionale zorgpartners. Hiertoe zijn meerdere bijeenkomsten georganiseerd.
Ook de komende periode zal dit plaatsvinden in het kader van de verdere uitwerking
van het voorgenomen besluit. De interne overleggremia en adviesraden van Gelre Ziekenhuizen
zullen eveneens worden geconsulteerd. Dit alles is conform de AMvB en regeling Acute
Zorg. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet hierop toe.

Vraag 8

Bent u het ermee eens dat het feit dat zelfs artsen uit het ziekenhuis zelf aanwezig
waren bij de demonstratie een teken is dat het ziekenhuisbestuur op weinig draagvlak
kan rekenen?

Antwoord 8

Om te komen tot toekomstbestendige inrichting staan ziekenhuizen soms voor ingrijpende
keuzes en het is begrijpelijk dat die tot allerlei gevoelens bij betrokkenen zoals
het zorgpersoneel kunnen leiden. Daarom is het van belang dat zij goed en tijdig worden
betrokken bij de plannen en de verdere besluitvorming.

Vraag 9

Hoe bent u van plan om de acute en verloskundige zorg in de regio Zutphen toegankelijk
te houden?

Antwoord 9

Gelre Ziekenhuizen zal, in lijn met de te nemen stappen uit de AMvB Acute Zorg, een
continuïteitsplan opstellen. Daarnaast is in zowel de Beleidsagenda toekomstbestendige
acute zorg, als in het Integraal Zorgakkoord (IZA), opgenomen dat Regionaal Overleggen
Acute Zorg regio’s (ROAZ-regio’s) aan de slag gaan met het opstellen van ROAZ-beelden
en -plannen. Het doel van het ROAZ-beeld is het identificeren van de ontwikkelingen
in de zorgvraag en zorgaanbod en de knelpunten in toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid
van acute zorg. De ROAZ-beelden geven inzicht in welke actoren en karakteristieken
in de regio een rol spelen om te komen tot effectieve interventies. Het ROAZ-plan
beschrijft vervolgens op basis van het ROAZ-beeld wat de prioritaire opgaven zijn
en de afspraken die regionale zorgpartijen maken om deze aan te pakken. Ten slotte
worden afspraken gemaakt in de regio over de transformatieopgaven die nodig zijn om
de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van de acute zorg in Gelderland duurzaam
te borgen.