Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kuiken, Piri en Mutluer over het bericht dat de Duitse Rijksoverheid overweegt om mensen uit Turkije en Syrië die getroffen zijn door de aardbeving tijdelijk een visum te geven

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 23 februari 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Berlijn overweegt snelle visa voor aardbevingsslachtoffers»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat we slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië op alle
mogelijke manieren bij moeten staan?

Antwoord 2

De aardbevingen in Turkije zijn verschrikkelijk en de slachtoffers verdienen onze
steun. Onmiddellijk na de aardbeving heeft Nederland het Urban Search and Rescue (USAR) team ingezet in Turkije evenals een vliegtuig voor medische evacuatie. Tegelijkertijd
heeft Nederland voor hulpverlening aan de Syrische slachtoffers meteen 10 miljoen
euro ter beschikking gesteld aan de VN en de Dutch Relief Alliance. In aanvulling
hierop heeft de Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking namens
het kabinet nog eens 10 miljoen euro bijgedragen aan de Giro 555-actie van de Samenwerkende
Hulp Organisaties voor hulp aan zowel Turkije als Syrië. Deze middelen gebruiken de
hulporganisaties om de Syrische bevolking te voorzien in de eerste levensbehoeften,
zoals water, voedsel, onderdak en medische hulp. In maart organiseert de EU een donorconferentie
en zal EU steun worden besproken.

Vraag 3

Bent u daarom bereid in navolging van Duitsland en België2 ook voor Turken en Syriërs die Nederlandse familieleden en vrienden hebben snel en
eenvoudig een visum te verlenen zodat zij in Nederland bij kunnen komen en het rampgebied
kunnen ontvluchten? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 3

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken faciliteert, in nauwe samenspraak met het Ministerie
van JenV, eerste/tweede graads-familieleden van Nederlanders uit het aardbevingsgebied
bij de aanvraag van een Schengenvisum. De visumaanvragen van deze Turkse of Syrische
getroffenen worden met voorrang ingenomen. Daartoe zijn de ambassades en externe dienstverlener
in de regio geïnstrueerd. Tevens wordt op deze aanvragen met voorrang besloten, teneinde
de visumaanvrager snel uitsluitsel te kunnen bieden. Hierbij bestaat begrip als niet
alle documenten beschikbaar zijn in geval deze bij de aardbeving verloren zijn gegaan.
Enkele Schengenlidstaten, zoals Duitsland, betrachten een vergelijkbare coulance.
Nederland blijft met deze landen voortdurend in gesprek om het visumbeleid af te stemmen.
Wel dient aan de hand van de overlegde documenten conform de EU visumcode getoetst
te worden of terugkeer van de aanvrager na afloop van het visum gewaarborgd is. Bij
een positieve beslissing wordt het Schengenvisum voor 90 dagen afgegeven. Aanvragen
zullen, zoals ook nu het geval is, op individuele basis getoetst worden.

Vraag 4

Op welke manieren staat u in contact met andere landen om het visumbeleid Europees
te coördineren?

Antwoord 4

Met de Schengenpartners, in het bijzonder de landen met een omvangrijke Turkse en/of
Syrische diaspora, wordt lokaal en op hoofdstedelijk niveau intensief contact onderhouden
om het visumbeleid t.a.v. Turkse en Syrische getroffenen in het rampgebied onderling
zoveel mogelijk af te stemmen. Bredere afstemming vindt tevens plaats binnen de relevante
EU gremia en zo nodig op het niveau van de Raad van Ministers.

Vraag 5

Kunt u een overzicht geven van de stappen die andere landen nemen ten aanzien van
het versoepelen van visa voor slachtoffers van de aardbevingen?

Antwoord 5

De meeste Schengenlidstaten met een omvangrijke Turkse en/of Syrische gemeenschap
faciliteren getroffen eerste/tweede graads- familieleden uit het rampgebied door voorrang
te verlenen bij de inname en de behandeling van een Schengenvisumaanvraag. Binnen
het toetsingskader van de EU visumcode trachten enkele lidstaten, waaronder Nederland
en Duitsland, zoveel mogelijk rekening te houden met zaken die in de aardbeving verloren
gegaan kunnen zijn. Voorts heeft een aantal lidstaten de personele capaciteit uitgebreid
of doet een groter beroep op externe dienstverleners in Turkije.