Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Raan over het bericht 'Geheime covid-cijfers Schiphol lagen ver boven het gemiddelde'

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 24 januari
2023).

Vraag 1

Kent u het artikel «Geheime covid-cijfers Schiphol lagen ver boven het gemiddelde»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Herkent u het beeld dat uit de vrijgegeven documenten blijkt, namelijk dat Schiphol
een grote rol speelde in de verspreiding van het virus binnen ons land (zoals bleek
uit covidconcentraties uit 2020 in het rioolwater van Schiphol)? Zo nee, lagen deze
concentraties bij Schiphol niet boven het landelijk gemiddelde gedurende de kritieke
periode van maart tot juni 2020?

Antwoord 2

De hoogte van het aantal virusdeeltjes wordt bij reguliere rioolwaterzuiveringsinstallaties
berekend per 100.000 inwoners. Schiphol heeft geen inwoners, maar kent vooral veel
doorstroom als knooppunt van internationale reizigers, lokaal vervoer en personeel.
Dat maakt Schiphol een uitzonderlijke locatie met een continu veranderende samenstelling
van mensen. De grote variatie in aantallen passagiers en bezoekers van Schiphol maakt
dat de gemeten virusconcentraties niet makkelijk te interpreteren zijn. De rioolcijfers
op Schiphol zijn om deze redenen niet bruikbaar om te vergelijken met andere locaties
en tijden. De data worden hierom ook niet getoond op het coronadashboard. Wel wordt
door middel van sequencing in de gaten gehouden welke varianten Schiphol passeren.
Het RIVM rapporteert hier thans ook over in de wekelijkse duiding door het COVID-19-responsteam.2

Vraag 3

Welke lessen heeft u getrokken uit deze gebeurtenissen?

Antwoord 3

Vanwege het toegenomen risico op virusvarianten, zijn we extra waakzaam geworden voor
specifieke of nieuwe (sub)varianten die vanuit het buitenland Nederland bereiken.
Hoewel het sequencen van varianten op Schiphol al regulier werd toegepast binnen de
rioolwatersurveillance, is dit voor Schiphol direct geïntensiveerd zodra het covidbeleid
in China werd gewijzigd. Daarnaast wordt, zoals genoemd in de Kamerbrief van 6 januari
jl.3, de mogelijkheid onderzocht om het afvalwater uit binnenkomende vliegtuigen te controleren
op binnenkomende varianten. Hiermee kan een beeld van de binnenkomende varianten worden
opgebouwd. Ik zal uw Kamer eind deze maand informeren over de stand van zaken hiervan.

Vraag 4

Waarom zijn de covid-concentraties in het rioolwater van Schiphol als een van de weinige
niet-openbaar en niet opgenomen in het covid-dashboard?4

Antwoord 4

Ik verwijs hiervoor naar het antwoord op vraag 2.

Vraag 5

Wilt u ook deze concentraties voortaan bekendmaken via het dashboard? Zo nee, waarom
niet?

Antwoord 5

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 is het aantal virusdeeltjes uit het rioolwater
van Schiphol niet te vergelijken met het aantal virusdeeltjes in het rioolwater van
andere gemeenten. Hierdoor is het tonen van de cijfers van Schiphol niet geschikt
voor het dashboard. De rioolcijfers van alle andere RWZI’s zijn op landelijk, Veiligheidsregio,
en lokaal niveau wel beschikbaar op het dashboard. De rioolwatersurveillance op Schiphol
is vooral van belang voor de detectie van virusvarianten. Het RIVM rapporteert hier
thans over in de wekelijkse duiding door het COVID-19-responsteam.5

Vraag 6

Bent u bereid een onafhankelijk onderzoek te laten uitvoeren naar de invloed van inkomend
vliegverkeer op de import en verspreiding van het covid-virus en de gevolgen daarvan
voor de volksgezondheid en de economie, gezien het er naar uitziet dat de covid-concentraties
in het rioolwater van Schiphol flink hoger lagen en frequenter piekwaarden vertoonden?

Antwoord 6

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 kan op basis van de gemeten covidconcentraties
geen conclusie getrokken worden over de invloed van het vliegverkeer op de verspreiding
van het virus. Ik ben me er natuurlijk wel van bewust dat Schiphol een internationaal
verkeersknooppunt is en varianten die in het buitenland circuleren via deze weg veelal
ook Nederland bereiken. Daarom houden we hier actief zicht op de binnenkomende varianten.