Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Brekelmans, Van Strien en Rajkowski over het bericht ‘Chipmaker Nexperia koopt Delftse start-up’
Vragen van de leden Brekelmans, Van Strien en Rajkowski (allen VVD) aan de Ministers van Economische Zaken en van Buitenlandse Zaken over het bericht «Chipmaker Nexperia koopt Delftse start-up» (ingezonden 24 november 2022).
Antwoord van Minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 23 december
2022).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Chipmaker Nexperia koopt Delftse start-up»?1
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Was u vooraf bekend met deze overname? Zo ja, wanneer en op welke wijze bent u ingelicht?
Antwoord 2
In het kader van de aflossing van eerdere verstrekte innovatiekredieten door de Rijksdienst
voor Ondernemend Nederland is mijn ministerie op 17 augustus 2022 geïnformeerd over
de intentie tot het aangaan van een mogelijke acquisitietransactie en op 11 oktober
2022 ingelicht over de op handen zijnde overname.
Vraag 3, 4 en 5
Hoe beoordeelt u deze overname van een veelbelovende Nederlandse startup in de chipsector
door Nexperia, een bedrijf dat in Chinese handen is, mede vanuit het perspectief van
de Wet Veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames (hierna: Wet Veiligheidstoets)?
Vindt er vanuit deze wet nog een beoordeling van de overname van Nowi plaats, of heeft
deze toets al plaatsgevonden? Zo nee, waarom niet, aangezien de Wet Veiligheidstoets
terugwerkende kracht heeft?
Kunt u, als er een beoordeling heeft plaatsgevonden, nader ingaan op de conclusies
van deze beoordeling?
Antwoord 3, 4 en 5
Het kabinet heeft uiteenlopende, landenneutrale instrumenten om bij te dragen aan
de borging van de nationale veiligheid. In de Kamerbrief borging investeringsklimaat,
langetermijn waardecreatie en nationale veiligheid van 8 juli 2022 bent u hierover
eerder geïnformeerd.
De Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames is aangenomen, maar nog
niet in werking getreden. Na inwerkingtreding zal bij dergelijke overnames een meldplicht
gelden bij het Bureau Toetsing Investeringen van het Ministerie van Economische Zaken
en Klimaat. Vanwege het ontbreken van een wettelijke basis, heb ik op dit moment nog
geen onderzoeken kunnen doen op grond van deze wet en heeft er dus geen beoordeling
plaatsgevonden van de overname van Nowi.
De overname van Nowi heeft desalniettemin mijn aandacht. De overname valt binnen de
termijn van de terugwerkende kracht van de Wet Vifo. Na inwerkingtreding van deze
wet zal ik onderzoeken of de overname van Nowi onder de reikwijdte van de Wet Vifo
valt en een beoordeling mogelijk is. Dit wordt bepaald door het antwoord op de vraag
of Nowi wel of niet gebruik maakt van sensitieve technologie zoals gedefinieerd in
de Wet Vifo.2
Vraag 6
Is er reeds voldoende capaciteit om op basis van de Wet Veiligheidstoets controles
uit te voeren op overnames, zoals die van Nowi door Nexperia? Zo nee, wat gaat u eraan
doen deze capaciteit op orde te brengen?
Antwoord 6
Ja.
Vraag 7
Biedt de Wet Veiligheidstoets voldoende handvatten om dusdanige overnames te beoordelen?
Zo nee, wat gaat u eraan doen dusdanige overnames beter te laten toetsen?
Antwoord 7
De Wet Vifo biedt, zodra deze in werking is getreden, voldoende handvatten om overnames
die betrekking hebben op vitale aanbieders of ondernemingen die over sensitieve technologie
beschikken, te toetsen op risico’s voor de nationale veiligheid. De categorie sensitieve
technologie omvat goederen voor tweeërlei gebruik en militaire goederen en daarnaast
kunnen er bij algemene maatregel van bestuur technologieën worden toegevoegd.
Vraag 8
Hoe verhoudt de overname van een veelbelovende Nederlandse startup in de chipsector
door een bedrijf dat in Chinese handen is, zich tot de European Chips Act?
Antwoord 8
De EU Chips Act speelt een belangrijke rol in het stimuleren van de Europese halfgeleiderindustrie
en het vergroten van de Europese weerbaarheid. Investeren in de Europese waardeketen
en het aantrekkelijk maken en behouden van het Europese investeringsklimaat is van
groot belang. In de EU Chips Act is er o.a. ook aandacht voor de financiering van
startups en scale-ups via het nog op te richten EU Chip Fund.
Het kabinet steunt de aanpak binnen de EU Chips Act en heeft daarom op 1 december
2022 ingestemd met de algemene oriëntatie. Hoewel de EU Chips Act zich richt op het
versterken van Europa, is de halfgeleiderwaardeketen sterk mondiaal georganiseerd
en daarom voor een groot deel afhankelijk van vrije handel en goede internationale
samenwerking. Ook dit heeft aandacht in de EU Chips Act.
De EU Chips Act is geen instrument om investeringen of overnames te toetsen. Hiervoor
bestaat andere wetgeving, zoals de Verordening tot vaststelling van een kader voor
de screening van buitenlandse directe investeringen in de Unie (EU/2019/452) en de
Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames. Beschermende maatregelen
zijn belangrijke instrumenten voor deze industrie.
Vraag 9, 10, 11 en 12
Hoe verhoudt de overname van een veelbelovende Nederlandse startup in de chipsector
door een bedrijf dat in Chinese handen is, zich tot het oordeel van het Verenigd Koninkrijk
om Nexperia juist te dwingen 86 procent van de grootste microchip fabriek te verkopen
(op basis van een overheidsonderzoek naar de aankoop van Nexperia van deze fabriek)?
Heeft u contact gehad met de regering van het Verenigd Koninkrijk over hun besluit
om Nexperia tot gedeeltelijke verkoop van Britse onderdelen te dwingen? Zo ja, waarom
zijn de Britse beweegredenen wel of niet relevant voor – of van toepassing op Nederland
om een overname van Nowi wel of niet toe te staan? Zo nee, bent u bereid alsnog in
contact te treden met het Verenigd Koninkrijk?
Hoe verhoudt de overname van een veelbelovende Nederlandse startup in de chipsector
door een bedrijf dat in Chinese handen is, zich tot het oordeel van Duitsland dat
het Chinese Sai Microelectronics niet Elmos, een Duitse producent van halfgeleiders,
mag overnemen?
Heeft u contact gehad met de Duitse regering over hun besluit om deze verkoop te blokkeren?
Zo ja, waarom zijn de Duitse beweegredenen wel of niet relevant voor – of van toepassing
op Nederland – om een overname van Nowi wel of niet toe te staan? Zo nee, bent u bereid
alsnog in contact te treden met de Duitse regering?
Antwoord 9, 10, 11 en 12
Het kabinet heeft kennisgenomen van de besluiten van het Verenigd Koninkrijk en Duitsland
om respectievelijk de overname van 86% van de aandelen in Newport Wafer Fab met terugwerkende
kracht terug te draaien en de overname van Elmos te blokkeren. Het is niet aan het
kabinet om in te gaan op de beweegredenen van het Verenigd Koninkrijk of Duitsland,
aangezien het in beide gevallende inzet van nationale wetgeving betreft. Net als het
Verenigd Koninkrijk en Duitsland, zal het kabinet eigen maatregelen treffen in geval
van risico’s voor de nationale veiligheid bij investeringen, fusies en overnames.
Toetsingsbesluiten genomen door Europese lidstaten en bondgenoten kunnen impact op
Nederland hebben. Gegeven de relatief jonge investeringstoetsingswetgeving staan we
in contact met lidstaten en bondgenoten om ook te leren van elkaars opgedane ervaringen
en gemaakte afwegingen.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M.A.M. Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat
Bijlagen
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.