Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Hijink over het bericht dat zorgverzekeraar VGZ gratis en voor niks reclame maakt voor bepaalde apotheekketens

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 23 december
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2022–2023, nr. 827.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat zorgverzekeraar VGZ gratis en voor niks reclame
maakt voor bepaalde apotheekketens?1

Antwoord 1

VGZ heeft haar verzekerden geïnformeerd dat zij niet alleen bij reguliere apotheken
terecht kunnen, maar ook bij online-apotheken. Ook heeft VGZ haar verzekerden geïnformeerd
over de wijze van dienstverlening van de online-apotheken die zij heeft gecontracteerd.
Verzekerden kunnen beoordelen of zij deze wijze van dienstverlening prefereren boven
die van een andere apotheek. Zorgverzekeraars kunnen hun verzekerden informeren over
het aanbod van zorgaanbieders waarmee zij een contract hebben. Het is daarbij van
belang dat de verstrekte informatie juist en evenwichtig is.

Vraag 2 en 3

Wat is uw visie op de opkomst van grote commerciële apotheekketens, die zich met name
richten op de meer lucratieve apotheekdiensten, zoals herhaalreceptuur, en de minder
lucratieve levering van acute medicatie aan de traditionele apotheken laten? Bent
u het ermee eens dat dit een onwenselijk bedrijfsmodel is?

Bent u het ermee eens dat het onwenselijk is dat zorgverzekeraars zoals VGZ de opkomst
van dit soort ketens stimuleren? Zo ja, bent u bereid om VGZ en eventuele andere verzekeraars
die zich hier ook aan schuldig maken hierop aan te spreken?

Antwoord 2 en 3

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) heb ik met zorgaanbieders en zorgverzekeraars afspraken
gemaakt met als doel de zorg voor de toekomst kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar
te houden. Hieronder valt ook het meer inzetten van digitale zorg; niet als doel op
zich, maar als middel om de zorg ook in de toekomst houdbaar te houden.

Transities en transformaties in het zorglandschap, die passende zorg bevorderen en
helpen om de schaarse capaciteit in de zorg zo effectief en efficiënt mogelijk in
te zetten ten behoeve van de verzekerden, zijn hierbij noodzakelijk. Hieruit volgt
dat niet iedere zorgaanbieder hetzelfde aanbod hoeft te hebben. Zorgaanbieders, ook
apothekers, kunnen er voor kiezen zich te specialiseren op een bepaalde patiëntengroep,
of om vooral online diensten aan te bieden.

Ik vind het wenselijk dat zorgverzekeraars dergelijke transformaties in de zorg bevorderen
en faciliteren. De noodzaak daartoe is er. Dit geldt ook voor de kwaliteit, toegankelijkheid
en betaalbaarheid van apothekerszorg, juist ook in de toekomst. Nieuwe zorgvormen
en digitale zorgvormen kunnen daarbij helpen. Ook de Patiëntenfederatie ondersteunt
de wenselijkheid van variatie in aanbod.2

Verzekerden hebben vervolgens zelf de keuze welke vorm van apothekerszorg bij hen
past. De wensen en behoeften van patiënten lopen uiteen. Het is daarom ook aan de
partijen in de zorg om er voor waken dat alle noodzakelijke en gewenste vormen van
(farmaceutische) zorg geboden worden. Ik reken erop dat zorgverzekeraars vanuit hun
zorgplicht en hun taak om kwalitatief goede doelmatige zorg in te kopen, goed onderhandelen
met apothekers. Zij hebben de verantwoordelijkheid om niet alleen daar waar dat kan
lage vergoedingen uit te onderhandelen, bijvoorbeeld door de inzet van online apotheken,
maar ook om daar waar het nodig is ruimte bieden aan intensievere (en duurdere) vormen
van zorg, met bijpassende vergoedingen. De NZa ziet toe op het proces van zorginkoop.

VGZ werkt samen met twee online apotheken die landelijk opereren, maar klein van omvang
zijn in vergelijking met andere landelijke apotheekketens en -formules. Bij beide
apotheken kunnen patiënten zowel terecht voor eenmalige receptuur als herhaalrecepten.
Deze apotheken moeten aan dezelfde eisen voldoen als iedere andere apotheek. Hierop
wordt toegezien door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Vraag 4

Hoe bent u van plan om ervoor te zorgen dat de vertrouwde apotheek in de wijk of het
dorp behouden blijft en niet weg wordt geconcurreerd door commerciële ketens die enkel
de meest lucratieve zorg willen verlenen?

Antwoord 4

In het IZA hebben we afgesproken om een beweging in zetten naar zorg die digitaal
geleverd wordt waar dit kan, maar ook dat deze fysiek blijft waar dit moet. Gezien
de groeiende zorgvraag en de druk op de arbeidsmarkt verwacht ik dat we in de toekomst
alle zorgvormen hard nodig zullen hebben, zowel online zorg als ook de apotheekzorg
in wijk of dorp. In het IZA is afgesproken om de eerstelijnszorg te versterken. De
apotheek in de wijk heeft daar een belangrijke rol in te spelen, ook bij het ontlasten
van de huisarts. Er is zeker plek voor online apotheken, maar de farmaceutische zorg
in de wijk moeten we koesteren en verder optimaliseren. Ik ga met partijen in overleg
hoe we deze optimalisering kunnen realiseren.