Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Paul over het initiatief 'Agora Underground'

Antwoord van Minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 21 december
2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het Roermondse initiatief «Agora Underground» om een digitale school
te beginnen?1

Antwoord 1

Ja, ik ben hiermee bekend.

Vraag 2

Wat vindt u van dit initiatief waarbij wordt gepoogd om onderwijs te bieden aan duizenden
thuiszittende leerlingen? Deelt u de mening dat we om het beoogde doel van nul thuiszitters
te realiseren, zoals vastgelegd in het coalitieakkoord, alle passende middelen moeten
inzetten, waaronder ook de «digitale school»?

Antwoord 2

Digitaal afstandsonderwijs ziet het kabinet als een kansrijk middel om te zorgen dat
kinderen toch een doorlopende ontwikkellijn kunnen hebben als ze niet (volledig) fysiek
naar school kunnen. In het Coalitieakkoord is afgesproken dat het aantal onnodige
thuiszitters terug naar 0 wordt gebracht door elk kind een vorm van onderwijs te geven,
onder meer door het vormgeven van een Digitale School. Ieder kind heeft recht op passend
fysiek onderwijs. Digitaal afstandsonderwijs kan aan de orde zijn voor leerlingen
voor wie uit het ontwikkelingsperspectief blijkt dat (geheel of gedeeltelijk) afstandsonderwijs
noodzakelijk is om de doorlopende ontwikkeling mogelijk te maken is. Daarbij zal terugkeer
naar fysiek onderwijs het perspectief zijn. Over de uitwerking van de Digitale School
bent u geïnformeerd in de Kamerbrief Uitwerking verzuimaanpak van 15 juli 20222 en het schriftelijk overleg3 dat daarover met uw Kamer is gevoerd.

Vraag 3 en 6

Wat vindt u er in dat licht van dat de Inspectie van het Onderwijs heeft moeten concluderen
dat de digitale school niet voldoet aan de Leerplichtwet en hoe verenigt u deze zienswijze
met uw eigen voornemen om «good practices» uit de coronaperiode, bijvoorbeeld op het
vlak van online onderwijs, voort te zetten voor de leerlingen die hier aantoonbaar
baat bij hebben?

Bent u bereid de Inspectie te vragen, vooruitlopend op bovengenoemde stappen, op (meer)
welwillende en constructieve wijze te kijken naar initiatieven zoals «Agora Underground»,
gezien de waardevolle rol die zij voor veel kinderen vervullen?

Antwoord 3 en 6

De Inspectie kijkt op welwillende en constructieve wijze naar initiatieven die bijdragen
aan het terugdringen van het aantal thuiszitters. Bij Agora Underground is echter
gebleken dat de onderwijskwaliteit en de begeleiding van leerlingen niet voldoen aan
de wet waardoor de basiskwaliteit van het onderwijs tekort schiet.

Daarnaast constateert de Inspectie dat er geen sprake is van geregeld schoolbezoek,
een vereiste uit de Leerplichtwet. Het rapport is gepubliceerd op de website van de
Inspectie, www.onderwijsinspectie.nl.4

De vereiste van geregeld schoolbezoek raakt aan digitaal afstandsonderwijs in algemene
zin. Ik kijk, zoals aangekondigd in bovengenoemde Kamerbrief, welke knelpunten in
wet- en regelgeving moeten worden weggenomen om digitaal afstandsonderwijs als volledige
voorziening mogelijk te maken. Vooruitlopend daarop kijk ik, ook in overleg met de
Inspectie, hoe binnen de ruimte die de wet al biedt innovatie en maatwerk beter mogelijk
kan worden gemaakt. «Good practices» van digitaal afstandsonderwijs uit de coronaperiode
zijn inmiddels ontsloten door Stichting Kennisnet, via www.lesopafstand.nl. Op deze website zijn bestaande initiatieven en praktijkvoorbeelden verzameld en
staat aanvullend lesmateriaal dat voor scholen kan dienen als inspiratie voor het
inrichten van digitaal afstandsonderwijs voor thuiszitters.

Vraag 4

Welke stappen neemt u om de circa vijftienduizend thuiszitters onderwijs te bieden
en op welke termijn bent u voornemens om de digitale school, zoals omschreven in het
coalitieakkoord en in uw brief van juli 20225, hier actief in te zetten? Wilt u de Kamer op de hoogte houden van deze ontwikkelingen?

Antwoord 4

In de Kamerbrief Uitwerking verzuimaanpak van 15 juli 20226 heb ik met u gedeeld op welke wijze ik de digitale school als voorziening verder
uitwerk. Digitaal afstandsonderwijs als volledige digitale voorziening vereist een
zorgvuldige afweging op vele fundamentele vraagstukken zoals kwaliteit en toezicht.
Ik informeer uw Kamer in het voorjaar 2023 over de stand van zaken van het onderzoek.
Nu al kunnen scholen gebruik maken van lesopafstand.nl, dat door Stichting Kennisnet
is gecreëerd in de coronaperiode en momenteel wordt doorontwikkeld.

Vraag 5

Bent u zich ervan bewust dat er onder andere veel hoogbegaafde kinderen thuiszitten
en dat digitaal onderwijs voor (een deel van) hen dé manier kan zijn om toch onderwijs
te krijgen?

Antwoord 5

Momenteel wordt gewerkt aan de uitwerking van het plan van aanpak hoogbegaafdheid,
zoals met u gedeeld in de Kamerbrief over passend onderwijs en hoogbegaafdheid van
15 juli 20227. Bij de uitwerking daarvan is met verschillende partijen gesproken over het aanbod
voor hoogbegaafde kinderen en is gewerkt aan een visie op het onderwijs aan hoogbegaafden
en voorstellen voor maatregelen om dit te verbeteren. U wordt hier nog dit jaar over
geïnformeerd.

Bij het uitwerken van de ontwikkeling van de digitale school – zie ook het antwoord
op vraag 4 – wordt deze doelgroep – hoogbegaafde kinderen die door een gebrek aan
passend aanbod thuiszitten – ook expliciet meegenomen.

Vraag 7

Kan een initiatief, zoals «Agora Underground», binnen de kaders van het experiment
onderwijszorgarrangementen vallen? Zo nee, bent u bereid dit mogelijk te maken?

Antwoord 7

Voor het OZA-experiment kunnen scholen en samenwerkingsverbanden een aanvraag indienen
als ze een initiatief vormen dat maatwerk biedt voor kinderen/jongeren met een complexe
ondersteunings- en zorgbehoefte. Het gaat nadrukkelijk om de combinatie van onderwijs
en zorg. Of Agora Underground valt binnen de kaders van het experiment zal pas beoordeeld
kunnen worden op basis van een eventueel ingediende aanvraag. Bij de beoordeling en
selectie van aanvragen wordt ook gekeken naar innovatieve concepten.