Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kops en Madlener over het in Brussel bereikte principeakkoord over de uitfasering van de nieuwverkoop van personenvoertuigen en lichte bedrijfsvoertuigen met een interne verbrandingsmotor per 2035

Antwoord van Staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens
de Minister voor Klimaat en Energie (ontvangen 22 november 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Automobilist betaalt de prijs voor elektrificatie wagenpark
– Kenners: Nederland en Europa zijn ontstellend naïef»?1

Antwoord 1

Ja, daar ben ik mee bekend.

Vraag 2

Hoe reageert u op het EU-verbod op nieuwe benzine- en dieselauto’s per 2035?

Antwoord 2

Ik ben tevreden dat het Europees Parlement en de Raad een voorlopig politiek akkoord
bereikt hebben op het dossier CO2-emissienormen voor personenvoertuigen en lichte bedrijfsvoertuigen. Dit akkoord betekent
een duidelijk signaal richting de sector en een belangrijke stap naar verdere verduurzaming
van mobiliteit. Een uitfaseerdatum (de facto verbod) voor de nieuwverkoop van fossiele
voertuigen in 2035 zal de weg vrijmaken voor de verdere uitrol van zero-emissie voertuigen.

Vraag 3

Deelt u de conclusie dat het te schandalig voor woorden is dat de gewone man en vrouw
hun zuurverdiende benzine-/dieselauto worden uitgepest en worden gedwongen tot een
voor hen onbetaalbare elektrische auto? Hoe garandeert u dat ook zij en niet alleen
de D66- of GroenLinksstemmende grachtengordelelite, kunnen blijven autorijden?

Antwoord 3

Ik deel die conclusie niet. Dit Europees besluit betreft alleen de nieuwe auto’s die
per 2035 verkocht gaan worden. Pas in 2050 zal het hele wagenpark emissieloos moeten
zijn. Autofabrikanten voeren hun productie van elektrische voertuigen nu al substantieel
op. Het is daarom de verwachting dat nieuwe elektrische auto’s door dit besluit de
komende jaren steeds goedkoper gaan worden. Op dit moment rijden er al ruim 300.000
volledig elektrische auto’s op de Nederlandse wegen. Stimuleren van deze (nieuwe)
voertuigen leidt tot een snellere ingroei van deze voertuigen in de tweedehandsmarkt.
Ook biedt het kabinet momenteel al een subsidie aan voor de aanschaf van gebruikte
elektrische auto’s. Mede hierdoor wordt het elektrisch rijden steeds toegankelijker.

Naar aanleiding van de motie Bontenbal2 heb ik de Kamer toegezegd om scenario’s voor EV-stimulering na 2025 uit te werken.
Deze scenario’s lopen mee in het interdepartementaal beleidsonderzoek klimaat (IBO-klimaat).
Met het IBO-klimaat werken we aan nieuwe maatregelen en aanscherpingen op het klimaatbeleid.
Besluitvorming hierover vindt plaats in het voorjaar.

Vraag 4

Bent u ervan op de hoogte dat veel metalen voor de productie van de batterijen voor
elektrische auto’s, kabels, verhardingsmaterialen, laadpalen et cetera schaars en
moeilijk verkrijgbaar zijn (zoals in China en Afrika)?

Antwoord 4

Ik ben ervan op de hoogte dat de energietransitie andere grondstoffen vergt die schaars
voorradig zijn. In Europees verband wordt gewerkt aan onze strategische autonomie
door o.a. inbreng voor een European Critical Raw Materials Act. Naast de Europese aanpak werkt het kabinet aan een aanvullende Nederlandse grondstoffenstrategie,
specifiek voor de Nederlandse positie. Hierover wordt u eind 2022 nader geïnformeerd.

Vraag 5

U wilde met uw energietransitie toch juist ónafhankelijk worden van andere landen?
Ziet u een parallel met uw naïeve beleid om de kolencentrales te sluiten, geen haast
te maken met kernenergie en vooral te focussen op zonne- en windenergie, waardoor
we voor onze energie-/gasbehoefte nu júíst afhankelijk zijn geworden van het buitenland
en daarvoor de prijs betalen?

Antwoord 5

Elektrische auto’s zijn drie keer efficiënter dan auto’s met een verbrandingsmotor.
Er is voor de aandrijving van een elektrisch voertuig dus ca. drie keer minder energie
nodig. De transitie naar duurzamere mobiliteit dient dus juist de autonomie van de
EU. Het kabinet streeft daarnaast naar minder afhankelijkheid van energie-import,
in eerste instantie afbouw daarvan vanuit Rusland. Daarom zet het kabinet in op versnelde
introductie van hernieuwbare energie, diversificatie van energie-import om leveringszekerheid
te garanderen en bereidt het de uitbreiding van de toepassing van kernenergie in Nederland
voor, wat noodzakelijke en grondige voorbereiding vereist.

Vraag 6

Deelt u de mening van hoogleraar transitiekunde aan de Erasmus universiteit Rotterdam
Jan Rotmans dat Nederland en Europa ontstellend naïef zijn en dat de Nederlandse automobilist
straks de prijs betaalt? Hoe gaat u voorkomen dat de prijs van autorijden door deze
klimaathysterie verder omhooggaat?

Antwoord 6

Dhr. Rotmans geeft aan dat de prijzen van een elektrisch voertuig ondanks de toenemende
vraag in de toekomst niet zullen dalen. Hij geeft aan dat dit vooral debet is aan
de grondstoffenschaarste van aardmaterialen zoals lithium en kobalt. De ontwikkelingen
op batterijgebied staan niet stil. Doordat de EU duidelijk gekozen heeft voor de uitfasering
van auto’s met een verbrandingsmotor, is het de verwachting dat elektrische auto’s
steeds goedkoper zullen worden. De gebruikskosten van een elektrische auto liggen
bovendien lager dan die van een auto met verbrandingsmotor.

Vraag 7

Wat gaat u eraan doen dat de gewone man en vrouw zélf geen elektrische auto kunnen
betalen, maar wel moeten meebetalen aan de subsidies voor de Tesla-rijdende D66- en
GroenLinkselite?

Antwoord 7

De tweedehands markt voor EV’s wordt tijdelijk gestimuleerd met een evenwichtig pakket.
U kunt daarbij onder andere denken aan de tijdelijke vrijstelling van de motorrijtuigenbelasting
van volledig elektrische (gebruikte) auto’s, controlemogelijkheden van de tractiebatterij
en ca. € 110 miljoen aan subsidie voor gebruikte en volledig elektrische auto’s. Het
kabinet wil er daarmee voor zorgen dat elektrisch rijden een aantrekkelijke optie
is als mensen eraan toe zijn om hun auto te vervangen.

Vraag 8

Dit alles overziende, deelt u de conclusie dat het kabinetsstandpunt, in reactie op
het Fit for 55-pakket van de Europese Unie, voor een verbod op benzine-/dieselauto’s
per 2030, dus nog eerder dan het EU-verbod, te idioot voor woorden is (Kamerstuk 22 112, nr. 3185)?

Antwoord 8

Conform het klimaatakkoord en het coalitieakkoord is de ambitie van het Kabinet3 om nieuwverkoop van auto’s met interne verbrandingsmotor per 2030 uit te faseren.
Het is hoogst onwaarschijnlijk dat dit via een nationaal verbod gerealiseerd kan worden.
Op verzoek van uw Kamer4 onderzoekt het kabinet verschillende scenario’s voor de stimulering van duurzame
mobiliteit na 2025 om die doelstelling per 2030 dichterbij te kunnen brengen.

Vraag 9

Bent u ertoe bereid een eind te maken aan deze klimaatgekte en de mensen te laten
autorijden zoals zij dat zélf willen – voor zover zij dat tegenwoordig nog kunnen
betalen?

Antwoord 9

Het blijft vooralsnog tot 2050 gewoon mogelijk om in een voertuig met interne verbrandingsmotor
te rijden.