Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Werner over het bericht ‘Excuses voor misstanden bij NPO-klokkenluider’

Antwoord van Staatssecretaris Uslu (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 18 november
2022).

Vraag 1

Deelt u de mening dat presentatoren die via productiemaatschappijen de vastgestelde
salarisnormen omzeilen duidelijk een grens over gaan en er voor dit soort praktijken
geen plek zou moeten zijn in het omroepbestel?1

Antwoord 1

Dit kabinet, net als de vorige kabinetten, zet zich sterk in om de salarissen van
topfunctionarissen en presentatoren bij de publieke omroep binnen maatschappelijk
verantwoorde grenzen te brengen. Vastgestelde normen zoals de Wet normering topinkomens
(hierna: WNT) en de daarvan afgeleide regeling normering topinkomens voor topfunctionarissen
van publieke media-instellingen, en het Beloningskader Presentatoren in de Publieke
Omroep (hierna: BPPO) voor presentatoren bij een publieke omroep helpen daarbij en
worden ook gehandhaafd. Constructies waarin moedwillig geprobeerd wordt om genoemde
normen te omzeilen zijn onwenselijk. En hoewel dit BPPO niet van toepassing is op
overeenkomsten tussen omroepen en externe producenten, dient een publieke omroep zich
tot het uiterste in te spannen en naar de bedoeling van het BPPO te contracteren.

Vraag 2, 3, 4 en 5

Deelt u de mening dat de inhoudelijke signalen van de klokkenluider serieus moeten
worden genomen en er nu bestuurlijke moed nodig is om een gedegen onderzoek naar de
inhoud te doen en indien er sprake is van ongewenste constructies maatregelen te nemen?

Zijn er bij u signalen bekend over salarisconstructies bij de Nederlandse Publieke
Omroep (NPO)? Zo ja, welke signalen en wat valt hierin op?

Kunt u aangeven wat de stand van zaken is met betrekking tot het onderzoek van het
Commissariaat voor de Media naar financiële constructies op het Media Park?

Hoeveel tijd is er nog nodig voor dit onderzoek? Komt dit onderzoek na afronding meteen
naar de Kamer?

Antwoord 2, 3, 4 en 5

Inhoudelijke signalen moeten altijd serieus worden genomen. Recent heeft de Minister
van OCW uw Kamer over deze casus het rapport van de Audit Dienst Rijk gestuurd met
zijn reactie daarbij.2 Het Commissariaat voor de Media (hierna: het Commissariaat) heeft aangekondigd onderzoek
te zullen doen bij de NPO en landelijke publieke omroepen naar financiële (omzeilings-)constructies
in het kader van de WNT en het BPPO.3 Het Commissariaat heeft mij laten weten dat het KPMG heeft ingeschakeld bij dit onderzoek.
De afronding van dit onderzoek staat gepland voor het eerste kwartaal van 2023. Naar
aanleiding van de rapportage zal het Commissariaat als onafhankelijk toezichthouder
de vervolgstappen bepalen. Ik zal uw Kamer hierover informeren.

Vraag 6

Kunt u aangeven wat de exacte probleemstelling en deelvragen zijn en wie er allemaal
onderdeel zijn van het onderzoek?

Antwoord 6

Volgens opgave van het Commissariaat strekt het onderzoek zich in eerste aanleg uit
over de periode 2019 tot en met heden. Het doel van het onderzoek is het verschaffen
van inzicht in:

• De wijze waarop de NPO en de landelijke publieke omroepen opzet, bestaan en werking
van de WNT en het BPPO borgen en naleven, en of daarbij sprake is (geweest) van mogelijke
onregelmatigheden; en

• Hoe het Commissariaat het toezicht op de WNT of het BPPO tot dusver heeft ingericht
en uitgevoerd.

Vraag 7

Welke mogelijkheden heeft het Commissariaat voor de Media om ervoor te zorgen dat
iedereen meewerkt aan dit onderzoek en alle relevante informatie boven tafel komt?

Antwoord 7

Vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor en betrokkenheid bij een sterke en
betrouwbare landelijke publieke omroep, wordt bij de NPO en de omroepen een beroep
gedaan op actieve medewerking bij het onderzoek van het Commissariaat. Het Commissariaat
geeft aan de optie open te houden om formele bevoegdheden in te zetten als de gewenste
medewerking niet voldoende tot uiting komt. In de artikelen 5:16 en 5:20 van de Algemene
wet bestuursrecht is bepaald dat het Commissariaat als toezichthouder inlichtingen
mag vorderen. Iedereen is verplicht daaraan mee te werken. Dat betekent dat het Commissariaat
niet alleen onder toezicht gestelde partijen kan aanspreken maar ook bijvoorbeeld
natuurlijke personen, commerciële bedrijven en andere bestuursorganen zoals gemeenten
of provincies.

Vraag 8

Wie kan er maatregelen nemen indien er sprake zou zijn van ongewenste constructies?
Wat zouden deze maatregelen kunnen inhouden?

Antwoord 8

Het Commissariaat is belast met de bestuursrechtelijke handhaving van de Mediawet.
Bij overtreding van de Mediawet kan het Commissariaat aan de overtreder een bestuurlijke
boete opleggen van ten hoogste € 225.000,- per overtreding.4 Ook is het Commissariaat namens de Minister belast met de bestuursrechtelijke handhaving
van de WNT en kan het namens de Minister ter handhaving van deze wet partijen een
last onder dwangsom opleggen.