Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over de regeling Tegemoetkoming Energiekosten en de maatregelen vanaf november

Antwoord van Minister Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat), mede namens de Minister
voor Klimaat en Energie (ontvangen 10 november 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat veel energie-intensieve midden- en kleinbedrijven (mkb)
in grote problemen zitten door de extreem hoge energiekosten?

Antwoord 1

Ja, dat is mij bekend. Hoewel op macroniveau de economie er voorlopig nog goed voor
lijkt te staan, zie ik veel bedrijven die het zwaar hebben. Voor een gedeelte van
het mkb maken de energiekosten een groot deel uit van de totale kosten. Voor deze
energie-intensieve ondernemingen heb ik de Tegemoetkoming Energiekosten (TEK-regeling)
aangekondigd.

Vraag 2 en 3

Deelt u de mening dat het een grote ontwrichting voor de samenleving en economie als
de slager, bakker en horeca uit het straatbeeld verdwijnen doordat zij hun rekeningen
niet meer kunnen betalen?

Deelt u de mening dat deze ondernemingen zo snel als mogelijk moeten worden geholpen?

Antwoord 2 en 3

Deze bedrijven zijn inderdaad belangrijk voor de leefbaarheid, sociale cohesie en
(lokale) economie in dorpen en steden. Ook om die reden komt het kabinet met een tijdelijke
regeling voor het deel van het mkb waarvan de energiekosten een relatief groot deel
uitmaakt van de totale kosten: de TEK. Hiermee neemt de overheid een deel van de gestegen
energiekosten over van in de kern gezonde mkb’ers die het in deze tijd moeilijk hebben.

Zoals toegelicht in de Kamerbrief van 14 oktober1 jl., geldt de TEK met terugwerkende kracht vanaf november 2022, maar worden de uitbetalingen
verwacht in het tweede kwartaal van 2023. Om energie-intensieve mkb-ondernemingen
met acute liquiditeitsproblemen sneller te kunnen helpen biedt de Belastingdienst
hen de mogelijkheid tot het vragen van Belastinguitstel. Daarnaast hebben banken aangegeven
graag welwillend te zijn om hun klanten van voorschotten te voorzien in de overbruggingsperiode,
wanneer het aannemelijk is dat zij subsidie uit de TEK gaan ontvangen. Banken willen
en kunnen snel met deze overbruggingsfinanciering starten.

Vraag 4

Zo ja, zou u hulp in het tweede kwartaal van 2023, waarin u komt met de regeling Tegemoetkoming
Energiekosten, zelf omschrijven als snel?

Antwoord 4

De regeling wordt zo snel mogelijk ontwikkeld. Dat de uitbetalingen van de TEK pas
verwacht worden in het tweede kwartaal van volgend jaar heeft ermee te maken dat de
regeling doelmatig, doeltreffend en vooral ook uitvoerbaar moet zijn. Ook moet de
regeling nog worden goedgekeurd door de Europese Commissie.

Daarnaast kunnen energie-intensieve mkb-bedrijven een aanvraag voor belastinguitstel
indienen bij de Belastingdienst voor maatwerk. Ook wordt de BMKB verruimd voor verduurzamingsinvesteringen
(BMKB-Groen) en onderzoekt het kabinet met financiers welke garantie instrumenten
ingericht kunnen worden om deze ondernemers additionele liquiditeitssteun te bieden.

Vraag 5

Waarom heeft het kabinet ervoor gekozen om vele maanden niks te doen, terwijl veel
fracties, waaronder de Groep Van Haga, al vele maanden vragen om actie voor het mkb?

Antwoord 5

Door de positieve bedrijfseconomische cijfers (hoge groeicijfers, lage werkloosheid,
recordhoogte openstaande vacatures en hoge winsten in het bedrijfsleven) zag het kabinet
in het eerste halfjaar 2022 nog geen aanleiding tot steun aan het bedrijfsleven. Wel
heeft het kabinet al eerder de energiebelasting verlaagd en ingrijpende maatregelen
getroffen om de koopkracht te versterken.

Het kabinet heeft vervolgens een grote inspanning geleverd voor de koopkrachtversterking.
Binnen het mkb zien we dat er een groep ondernemers is die disproportioneel hard geraakt
wordt door de gestegen energieprijzen. Daarom komt het kabinet nu met een tijdelijke
regeling gericht op het energie-intensieve mkb.

Vraag 6

Gezien het feit dat ondernemingen als bakkers nu al de deuren sluiten, deelt u de
mening dat het kabinet heeft gefaald in de ondersteuning van het mkb en dat maatregelen
vanaf november eigenlijk ook al te laat zijn?

Antwoord 6

Ik ben me ervan bewust dat we niet alle zorgen over prijsstijgingen en de energiemarkt
bij ondernemers kunnen wegnemen. Met de koopkrachtondersteuning voor huishoudens,
het prijsplafond voor consumenten en kleinverbruikers en de financiële steun via de
TEK neemt de overheid met tientallen miljarden euro’s aan extra ondersteuning haar
verantwoordelijkheid.

Om de energie-intensieve mkb-ondernemingen met acute liquiditeitsproblemen al sneller
te helpen, wordt een aantal maatregelen tot aan de inwerkingtreding van de TEK gefaciliteerd:
de mogelijkheid tot aanvragen van belastinguitstel en de voorschotten die worden voorzien
door banken wanneer het aannemelijk is dat de betreffende klant subsidie zal ontvangen
uit de TEK.

Tegelijkertijd moeten we erkennen dat er grenzen zitten aan de steunmogelijkheden.
Het zal niet mogelijk zijn te voorkomen dat bedrijven omvallen.

Vraag 7 en 8

Kunt u aangeven hoe de Kamer het kabinet kan controleren als wij op dit moment nog
niet beschikken over de opties om vanaf november het energie-intensieve mkb te ondersteunen?

Bent u bereid om de opties die op tafel liggen om het energie-intensieve mkb in de
tussentijd te ondersteunen nog deze week met de Kamer te delen?

Antwoord 7 en 8

De randvoorwaarden van de TEK zijn inmiddels bekend. Daarover heb ik u in de Kamerbrief
van 14 oktober2 jl. geïnformeerd. Op 10 november vindt een nota-overleg plaats over het prijsplafond
en de TEK.

Vraag 9

Wilt u in ieder geval toezeggen dat u in de regelingen vanaf november en de Tegemoetkoming
Energiekosten soepel met uitzonderings- en grensgevallen om zal gaan, gezien de vele
problemen hiermee bij de coronasteunpakketten?

Antwoord 9

EZK zal de TEK met uitvoerder RVO zo goed mogelijk vormgeven. Hierbij zullen de lessen
en ervaringen van de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) worden meegenomen, om complexiteit
en schrijnende gevallen zoveel mogelijk te verminderen.

Vraag 10

Hoe gaat u ondernemingen actief informeren over de regelingen en hoe voorkomt u dat
ondernemingen straks delen moeten terugbetalen?

Antwoord 10

Op rvo.nl is voor ondernemers een «houd me op de hoogte pagina» opengesteld, waarbij
ondernemers aan kunnen geven op de hoogte te willen worden gehouden van informatie
over de inrichting en openstelling van de TEK. RVO zal t.z.t. een rekentool op hun
website plaatsen waarmee ondernemers kunnen berekenen wat de TEK voor hen betekent.
Daarnaast kunnen zij terecht bij het Energieloket (kvk.nl) van de Kamer van Koophandel.

Heldere communicatie over de voorwaarden voor deelname aan de TEK moeten voorkomen
dat ondernemers zich onterecht aanmelden voor de subsidieregeling. Daarnaast zal het
kabinet een beroep doen op ondernemers om alleen steun aan te vragen als het echt
nodig is.

Vraag 11

Wilt u deze vragen zo snel als mogelijk beantwoorden? Kunt u in ieder geval op vraag
zeven en acht deze week nog een antwoord geven?

Antwoord 11

In de Kamerbrief van 14 oktober3 heb ik uw Kamer geïnformeerd over de Tegemoetkoming Energiekosten voor het energie-intensieve
mkb.