Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ellian en Segers over de bijeenkomst in Amsterdam waar David Icke zal spreken

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 28 oktober
2022).

Vraag 1

Is de Minister bekend met de bijeenkomst «De dag van de menselijke verbinding» waar
David Icke hoofdspreker is?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat een notoir Holocaustontkenner en antisemiet als David Icke in
onze hoofdstad voornemens is te spreken op een bijeenkomst die plaatsvindt in de schaduw
van nota bene het Nationale Oorlogsmonument op de Dam?

Antwoord 2

Ik vind de berichtgeving aanleiding geven tot zorg. Voor antisemitisme en holocaustontkenning
is geen plaats in Nederland. Ik steun de Amsterdamse driehoek in het zware beroep
dat zij op de organisatie doen om de uitnodiging in te trekken en op die manier rekening
te houden met de zorgen van brede groepen in de samenleving of de negatieve gevolgen
die een dergelijk optreden in de samenleving kan oproepen.

Dat neemt niet weg dat ik de vrijheid van meningsuiting en de demonstratievrijheid
hoog in het vaandel heb staan. Om deze vrijheden te waarborgen, is in artikel 7 van
de Grondwet censuur door de overheid verboden. Dit censuurverbod maakt het voor de
overheid onmogelijk om op voorhand te oordelen over de inhoud van wat er gezegd wordt,
maar strafbare uitingen kunnen uiteraard wel achteraf tot vervolging leiden.

De bijeenkomst heeft (nog) niet plaatsgevonden en verschillende overheidspartijen
bezien op dit moment hun handelingsopties.

Vraag 3

Welke acties kunnen worden genomen om te voorkomen dat David Icke zal spreken?

Antwoord 3

De verantwoordelijkheid om David Icke een platform te geven ligt in de eerste plaats
bij de organisatoren van de bijeenkomst. Zij kunnen op elk moment beslissen de aard
en inhoud van de bijeenkomst te wijzigen in een richting die het risico op het plegen
van mogelijk strafbare feiten of op het ontstaan van wanordelijkheden verkleint.

Verder is het aan de burgemeester om demonstraties in goede banen te leiden, waarover
verantwoording wordt afgelegd aan de gemeenteraad. Daarbij is het uitgangspunt dat
de burgemeester zich inspant om demonstraties te faciliteren. Het verbieden of beperken
van demonstraties is op grond van de Wet openbare manifestaties alleen toegestaan
ter bestrijding van wanordelijkheden, in het belang van het verkeer en om de gezondheid
te beschermen. Zoals in het antwoord op vraag 2 aangehaald, mag de inhoud geen grond
zijn voor het vooraf verbieden of beperken van een demonstratie. Maar een demonstratie
is geen vrijbrief voor het plegen van strafbare feiten. De grens van de vrijheid van
meningsuiting wordt bereikt wanneer tijdens de demonstratie wordt overgegaan tot strafbare
feiten, zoals belediging van personen, opruiing tot geweld of haat zaaien tegen bevolkingsgroepen.
Dergelijke uitingsdelicten kunnen strafrechtelijk worden gehandhaafd, evenals geweldsdelicten
zoals vernielingen of geweld tegen personen.

Tot slot wordt op verzoek van Amsterdam momenteel door de Immigratie- en Naturalisatiedienst
(IND) onderzocht, of David Icke toegang tot Nederland ontzegd kan worden.

Vraag 4

Wat vindt u van het samenwerkingsverband «Samen voor Nederland» dat kennelijk bewust
een spreker als David Icke uitnodigt?

Antwoord 4

Mogelijk waren onderdelen van het betreffende samenwerkingsverband niet op de hoogte
van de reputatie van David Icke. Met de maatschappelijke ophef die nu is ontstaan,
kan niemand die betrokken is bij de organisatie van deze bijeenkomst nog meer voorwenden
hiermee onbekend te zijn. Ik roep de organisatoren van de bijeenkomst op zich nogmaals
te beraden over hun keus om David Icke een podium in Nederland te geven. Ik steun
ook de gemeente Amsterdam in de vraag aan de IND om te onderzoeken of betrokkene de
toegang tot ons land kan worden geweigerd.

Vraag 5

Wat doet het feit dat een bijeenkomst met een dergelijke spreker kennelijk in onze
hoofdstad georganiseerd wordt, met de gevoelens van onveiligheid van de Joodse gemeenschap?

Antwoord 5

Mij is bekend dat het nieuws dat David Icke in Amsterdam komt spreken, tot grote beroering
en gevoelens van onveiligheid in de Joodse gemeenschap heeft geleid. Vanwege zijn
signaleringsfunctie staat de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding in nauw
contact met de Joodse gemeenschap. Ook hij signaleert de gevoelens van onveiligheid
die de aankondiging van de komst van David Icke heeft opgeroepen bij de Joodse gemeenschap.
Deze gevoelens en daaruit voortkomende zorgen begrijp ik goed. Ik keur de handelwijze
van de organisatoren van de voorgenomen bijeenkomst af.

Vraag 6

Hoe ziet u deze bijeenkomst in het licht van het alsmaar toenemende antisemitisme
in Europa?

Antwoord 6

Naar mijn oordeel is het effect van de bijeenkomst tegengesteld aan de titel die eraan
is gegeven («De dag van de menselijke verbinding»). Het is onvermijdelijk dat de bijeenkomst
internationaal wordt opgepikt. In die zin levert de berichtgeving over deze bijeenkomst
nu al een negatieve bijdrage aan de bestrijding van antisemitisme. In 2021 nam antisemitisme
verder toe in Nederland. De aanstelling van de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding
op 1 april 2021 is een van de maatregelen die de rijksoverheid neemt in de strijd
tegen antisemitisme. Op 6 oktober 2022 stuurde ik het werkplan van de Nationaal Coördinator
Antisemitismebestrijding naar de Tweede Kamer. Dit plan vormt zijn uitgangspunt voor
concrete acties, onder meer tegen de verspreiding van antisemitische complottheorieën
en Holocaustontkenning. Zo zal de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding met
burgemeesters en politie in gesprek gaan over het beschikbaar stellen van voldoende
capaciteit om demonstraties op antisemitische uitingen te kunnen monitoren. Het werkplan
bevat verder maatregelen, die toezien op het tegengaan van Holocaustverdraaiing middels
de strafrechtketen, educatie en (online) campagnes. Complottheorieën, antisemitisme
en Holocaustontkenning kunnen de democratische rechtsstaat schaden. Enerzijds omdat
de legitimiteit van gezagdragers wordt ondermijnd, anderzijds omdat in nationale wetgeving
en internationale verdragen een verbod is vastgelegd op het aanzetten tot haat.