Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Vestering over het nieuws dat 700 varkens zijn omgekomen nadat een Nederlandse vrachtwagen met 900 varkens is gekanteld op een Duitse snelweg

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 20 september
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 3633.

Vraag 1

Heeft u de beelden gezien van het ongeluk in Duitsland waarbij een Nederlandse vrachtwagen
met 900 varkens is gekanteld, waarna honderden varkens langs de kant van de snelweg
in een modderbad van bluswater en bloed stonden te scharrelen tussen honderden dode
soortgenoten? Zo ja, wat dacht u toen u de beelden zag?1

Antwoord 1

Ja ik heb de beelden van dit ongeluk gezien. Het bevestigde voor mij dat transporten
met levende dieren altijd met veel zorg moeten worden uitgevoerd en het toont aan
hoe groot de impact kan zijn als er toch een ongeluk gebeurt. Voor de dieren en uiteraard
voor de chauffeur en de bijrijder die met verwondingen naar het ziekenhuis moesten
worden afgevoerd. Ook viel me op dat er veel hulpdiensten ter plekke waren om de situatie
zo goed en zorgvuldig mogelijk op te lossen.

Vraag 2

Klopt het dat bij dit ongeluk 550 dieren direct zijn omgekomen en dat nog eens 150
dieren ter plekke door slagers zijn gedood?

Antwoord 2

Dit valt uit de berichtgeving op te maken. De Duitse autoriteiten hebben dit bevestigd.
De circa 150 dieren zijn onder toezicht van de autoriteiten gedood door ervaren slachters
die in het bezit zijn van getuigschriften van vakbekwaamheid, volgend uit artikel
21 van de verordening (EG) nr. 1099/2009 inzake de bescherming van dieren bij het
doden.

Vraag 3

Heeft u gezien dat brandweerlieden de 200 nog levende varkens met bluswater hebben
staan koelen vanwege de hitte?

Antwoord 3

Ja. De brandweer heeft vanwege de warme weersomstandigheden water over de varkens
gesproeid om ze af te koelen. Ook zijn er zeilen gespannen om schaduw voor de dieren
te creëren.

Vraag 4

Wat vindt u ervan dat deze dieren zeer waarschijnlijk voor het eerst in hun leven
buiten stonden?

Antwoord 4

Varkens worden in de gangbare houderijsystemen binnen gehouden. Het is aan de houder
om binnen dit systeem aan de wettelijke eisen te voldoen ten aanzien van onder andere
de verzorging en voeding van de dieren en het stalklimaat.

Vraag 5

Waar zijn deze varkens in de vrachtwagen geladen en waar was dit transport naartoe
onderweg?

Antwoord 5

De betreffende dieren zijn geladen op een varkenshouderij gelegen in Noord-Brabant,
nabij de Nederlands-Belgische grens. De eindbestemming was Berzovia in Roemenië.

Vraag 6

Waren alle 900 dieren afkomstig uit Nederland?

Antwoord 6

Ja.

Vraag 7

Zaten er al 900 dieren in deze wagen bij de exportkeuring door de Nederlandse Voedsel-
en Warenautoriteit (NVWA)? Zo ja, heeft de NVWA dit transport goedgekeurd? Zo nee,
waar en wanneer zijn er extra dieren bijgeladen en was de NVWA hiervan op de hoogte?

Antwoord 7

Er zijn tijdens de exportcertificering 900 biggen geladen bij één varkenshouderij.
De NVWA was bij het laden van deze dieren aanwezig en heeft door middel van de zogenoemde
klepkeuring (het zien van de dieren bij het inladen in de vrachtwagen) de gezondheid
en de geschiktheid van deze dieren voor het voorgenomen transport gecontroleerd.

Vraag 8

Hoe vaak vinden er transporten plaats vanuit Nederland met 900 dieren in één vrachtwagen?

Antwoord 8

Gemiddeld vinden er 49 door de NVWA gecontroleerde exporten per week plaats waarbij
900 of meer varkens worden vervoerd in één vervoermiddel.

Vraag 9

Hoeveel ruimte is er dan beschikbaar per dier?

Antwoord 9

De hoeveelheid ruimte die beschikbaar is per dier is afhankelijk van de oppervlakte
van het transportmiddel en het aantal dieren dat wordt geladen en het gewicht van
de dieren. Deze variabelen verschillen per transport.

Tijdens het transport van 12 juli 2022 was er 156,99 m2 vloeroppervlakte beschikbaar, wat overeenkomt met een gemiddelde beladingsdichtheid
van 5,75 dieren per vierkante meter. Het betrof biggen van ongeveer 23 kilo.

Vraag 10

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat 900 dieren in één vrachtwagen zijn gepropt
en dan ook nog eens op een dag waarop temperaturen boven de 30 graden werden verwacht?
Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10

Deze transporten moeten voldoen aan de geldende (Europese) wet- en regelgeving. De
betrokkenen bij dit ongeluk hebben zich hieraan gehouden, daar heeft de NVWA toezicht
op gehouden. Met het oog op het welzijn van dieren zet ik me in Europees verband in
voor aanpassing van deze voorschriften, waaronder betere voorschriften ten aanzien
van diertransporten bij extreme temperaturen.

Vraag 11

Bent u bereid zich in te zetten om hier zo snel mogelijk een einde aan te maken? Zo
ja, hoe en wanneer?

Antwoord 11

Momenteel geldt dat dit transport voldeed aan de geldende wet- en regelgeving, daar
heeft de NVWA voorafgaand aan het vertrek toezicht op gehouden.

Voor de toekomst, in het kader van de aankomende herziening van de transportverordening,
zet ik me samen met gelijkgestemde landen in voor een aanpassing van diverse voorschriften.
Beperking van toegestane transporttijden en betere voorschriften ten aanzien van diertransporten
bij extreme temperaturen en de beschikbare ruimte voor dieren zijn onderdeel van deze
inzet. Ik verwijs uw Kamer graag naar de position paper die ik samen met Denemarken, Duitsland, Zweden en België heb opgesteld (bijlage bij
de geannoteerde agenda van de Landbouw- en Visserijraad van 18 juli 2022, Kamerstuk
21501-32, nr. 1452). De Europese Commissie verwacht eind volgend jaar met voorstellen tot wijziging
van de verordening te komen.