Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kuiken over het strafrechtelijk onderzoek van de FIOD naar medische specialisten

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 17 augustus
2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 3525.

Vraag 1

Bent u bekend met het strafrechtelijk onderzoek van de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst
(FIOD) naar medisch specialisten vanwege het vermoeden dat zij jarenlang betalingen
hebben ontvangen van een leverancier van medische hulpmiddelen in ruil voor voorkeursbeleid
voor hun producten?1

Antwoord 1

Ik ben bekend met de berichten hierover in de media. Omdat het OM geen informatie
verstrekt over (lopende) strafrechtelijke onderzoeken, heb ik hier geen nadere informatie
over.

Vraag 2

Hoeveel medische specialisten worden verdacht van het aannemen van steekpenningen
van de hulpmiddelenindustrie?

Antwoord 2

Uw vraag kan ik niet beantwoorden, omdat dit onderdeel is van een strafrechtelijk
onderzoek.

Vraag 3

Hoeveel geld hebben deze specialisten vermoedelijk verdiend met deze steekpenningen?

Antwoord 3

Zie antwoord op vraag 1.

Vraag 4

Wat vindt u ervan dat dit soort constructies lang kunnen bestaan waardoor gemeenschapsgeld,
bestemd voor goede zorg, wordt ingezet voor corrupte doeleinden van de industrie?

Antwoord 4

Ik kan geen uitspraken doen in relatie tot deze zaak. In het algemeen vind ik fraude
en niet-integer handelen in de zorg verwerpelijk. Ik verwacht van zorgorganisaties,
zorgprofessionals en andere betrokken partijen dat zij zorgvuldig en integer handelen.
Hoewel de grote meerderheid van de zorgprofessionals zich dagelijks met hart en ziel
inzet voor de zorg aan patiënten, is er helaas ook een kleine groep die soms de randen
opzoekt en er zelfs overheen gaat. Wij maken ons samen met zorgaanbieders, patiënt-
en cliëntorganisaties, zorgverzekeraars en handhavers hard tegen iedereen die ons
zorgstelsel probeert te ondermijnen. Deze kwestie laat weer zien hoe belangrijk het
is dat dit hoog op de agenda staat en prioriteit heeft. Het is goed dat het OM en
de FIOD dit uitermate serieus nemen. Ik wacht de uitkomsten van het onderzoek met
interesse af.

Vraag 5

Wat bent u van plan te doen om dit soort praktijken in de toekomst te voorkomen?

Antwoord 5

Ik kan zoals aangegeven geen uitspraken doen in relatie tot deze zaak. Bij brief van
29 juni 20222 heeft de Minister voor Langdurige Zorg en Sport u geïnformeerd over onze brede ambitie
op te treden tegen fraude in de zorgsector en daarmee de aanpak van niet-integere
zorgaanbieders.

In de brief is onder andere ingegaan op het wetsvoorstel Integere bedrijfsvoering
zorgaanbieders (Wibz). In dit wetsvoorstel worden onder meer wettelijke normen opgenomen
over de omgang met tegenstrijdige belangen binnen zorgorganisaties. Het toezicht van
de NZa zal met het wetsvoorstel worden verruimd, zodat eerder kan worden opgetreden
als er sprake is van niet integer gedrag bij bijvoorbeeld de omgang met tegenstrijdige
belangen binnen zorgorganisaties.

Daarnaast zijn vanaf verslagjaar 2022 medisch specialistisch bedrijven (msb’s) en
maatschappen ook jaarverantwoordingsplichtig. Daardoor krijgen toezichthouders en
inkopers beter zicht op de financiële stromen binnen msb’s en maatschappen.

Vraag 6

Kunt u aangeven of en hoe het Initiatiefwetsvoorstel Wet transparantieregister zorg
van het lid Kuiken, dat de financiële relaties tussen de farmaceutische- en hulpmiddelenindustrie
en bijvoorbeeld medische specialisten moet openbaren, kan bijdragen om misbruik te
voorkomen?3

Antwoord 6

Het initiatiefwetsvoorstel Transparantieregister Zorg van het lid Kuiken ligt momenteel
ter voorbereiding in uw Kamer. Ik kan hier niet vooruitlopend op het oordeel van uw
Kamer verder inhoudelijk op in gaan. Ik wacht daarvoor eerst de verdere behandeling
van dit initiatiefwetsvoorstel af.

Vraag 7

Kunt u aangeven welke rol de internationale constructies om het geld weg te sluizen
hebben gespeeld bij het ontvangen van steekpenningen?

Antwoord 7

Zie antwoord op vraag 1.

Vraag 8

Neemt u afdoende maatregelen om bovengenoemde constructies in de toekomst onmogelijk
te maken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Voor de maatregelen tegen fraude in de zorgsector en daarmee de aanpak van niet-integere
zorgaanbieders, verwijs ik naar het antwoord op vraag 5. Tevens wijs ik op het fenomeenonderzoek
complexe juridische structuren van zorgaanbieders, dat door de NZa is uitgevoerd,4 en het integraal barrièremodel waartoe dat onderzoek geleid heeft. Het barrièremodel,
ontwikkeld door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), maakt
inzichtelijk welke partijen drempels kunnen opwerpen om het risico op het weglekken
van zorggelden te reduceren.