Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van lid Wassenberg inzake het gebruik van dieren als actiemiddel bij boerendemonstraties

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) en van Minister Staghouwer
(Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen 14 juli 2022)

Vraag 1

Wist u dat boeren twee koeien hebben meegenomen naar een demonstratie voor het Tweede
Kamergebouw op 28 juni jongstleden?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de inschatting dat bij de dieren angst en stress is veroorzaakt door het transport,
de mensenmassa, het lawaai en het voorbijrijdende verkeer?

Antwoord 2

Wij delen uw inschatting dat transport, lawaai en andere omstandigheden angst en stress
kunnen hebben veroorzaakt.

Vraag 3

Vindt u dat de boeren al het redelijke hebben gedaan om angst en stress bij de dieren
te vermijden?

Antwoord 3

De veehouder heeft zich ten aanzien van de zorg voor het welzijn van de koeien te
houden aan de Wet dieren en het Besluit houders van dieren. De politie heeft laten
weten dat de koeien ter plaatse zijn gecontroleerd en een gesprek met de houders is
gevoerd. Daaruit kwamen geen zorgen met betrekking tot het welzijn van de dieren naar
voren.

Vraag 4

Vindt u dat de boeren hebben voldaan aan hun wettelijke plicht om hun dieren de nodige
zorg en bescherming te bieden?

Antwoord 4

Wij verwijzen hiervoor naar het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Klopt het, dat het in het algemeen is toegestaan om dieren in te zetten als actiemiddel
bij een demonstratie? Zo ja, hoe garandeert u het welzijn van de dieren? Zo nee, waarom
heeft de politie dan niet ingegrepen?

Antwoord 5

Er is geen verbod op het inzetten van dieren als actiemiddel bij een demonstratie.
Uiteraard dient daarbij wel voldaan te worden aan de Wet dieren en het Besluit houders
van dieren. Daarnaast geldt voor het transport van landbouwhuisdieren dat er voldaan
moet worden aan de bepalingen uit de Transportverordening.

Vraag 6

Welke risico’s ziet u voor het welzijn van dieren wanneer zij worden ingezet als actiemiddel
bij een demonstratie?

Antwoord 6

De risico’s voor dierenwelzijn kunnen per diersoort en per omstandigheid erg verschillen.
Juist vanwege de onvoorspelbaarheid van de situatie ter plekke vinden wij het inzetten
van dieren bij demonstraties dan ook onwenselijk.

Vraag 7

Vindt u dat mensen die dieren als actiemiddel inzetten bij een demonstratie de intrinsieke
waarde van het dier conform de Wet dieren, dat wil zeggen als wezens met een eigen
waarde en gevoel, respecteren?

Antwoord 7

Over de intrinsieke waarde van het dier merken wij op dat de wettelijke bepaling hierover
(artikel 1.3 van de Wet dieren) een instructienorm is, gericht aan de overheid, voor
het stellen van regels en het nemen van besluiten waarbij de intrinsieke waarde van
het dier moet worden afgewogen tegen andere gerechtvaardigde belangen. Het gaat hier
dus niet om een aan de houder van dieren gericht voorschrift. Daarom moet het handelen
van een houder niet direct worden beoordeeld in het licht van het respect voor de
intrinsieke waarde van het dier. Wel vinden wij, zoals gemeld in het antwoord op vraag
6, het inzetten van dieren als actiemiddel bij een demonstratie onwenselijk.

Vraag 8

Welke bestuurlijke en/of juridische mogelijkheden zijn er om aantasting van het welzijn
van dieren bij demonstraties te voorkomen?

Antwoord 8

De houders van de dieren moeten voldoen aan de bepalingen in de Wet dieren en het
Besluit houders van dieren. Daarnaast geldt voor het transport van landbouwhuisdieren
dat er voldaan moet worden aan de bepalingen uit de Europese Transportverordening.
Hierop kan gecontroleerd en gehandhaafd worden.

Vraag 9

Welke bestuurlijke en/of juridische mogelijkheden heeft een burgemeester om het gebruik
van dieren als actiemiddel bij een demonstratie vooraf of tijdens een demonstratie
te verbieden?

Antwoord 9

Bij demonstraties is de Wet openbare manifestaties (Wom) het leidende wettelijke kader
voor mogelijke maatregelen of beperkingen. Het grondrecht op demonstratie kan in beginsel
dus alleen worden beperkt op grond van deze wet. Op grond van de Wet openbare manifestaties
(Wom) heeft de burgemeester de bevoegdheid om een demonstratie te beperken of in het
uiterste geval zelfs te verbieden. Dit mag alleen als dit noodzakelijk is in het kader
van drie doelcriteria: (1) ter bescherming van de gezondheid, (2) in het belang van
het verkeer of (3) ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.

Vraag 10

Vindt u het onwenselijk dat dieren worden ingezet als actiemiddel bij een demonstratie?
Zo ja, deelt u de mening dat het verboden zou moeten zijn om dieren in te zetten als
actiemiddel bij een demonstratie? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 10

Zoals ook aangegeven bij het antwoord op vraag 6 vinden wij het inzetten van dieren
als actiemiddel bij demonstraties onwenselijk. Het is de verantwoordelijkheid van
de houder om te allen tijde het welzijn, met inbegrip van de gezondheid, van zijn
of haar dieren niet te benadelen. Bestaande wet- en regelgeving geven voldoende mogelijkheden
om op te treden als dierenwelzijn wordt geschaad.

Vraag 11

Kunt u deze vragen elk afzonderlijk en zo snel mogelijk beantwoorden?

Antwoord 11

Ja.