Schriftelijke vragen : Het bericht 'Advies: stop met de crisisaanpak van asielzoekers, creëer meer buffercapaciteit aan opvangplekken'

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Advies: stop met de crisisaanpak van asielzoekers,
creëer meer buffercapaciteit aan opvangplekken»1, «Kabinet pakt vastgelopen asielopvang aan als nationale crisis»2, «Nog geen akkoord veiligheidsregio’s en kabinet over asielopvang»3, «Inspecties: rechten van jonge vluchtelingen geschonden»4 en «Kabinet en veiligheidsregio’s steggelen nog over asielopvang»?5

Vraag 2

Deelt u met de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) en de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken
(ACVZ) de mening dat migratie één van de fundamenten van onze samenleving vormt, en
dat dit geldt voor zowel gereguleerde vormen, zoals arbeids- en studiemigratie, als
voor niet-gereguleerde vormen zoals asielmigratie? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Gezien het feit dat migratie niet weg te denken is uit onze samenleving en dat de
internationale geopolitiek, klimaatverandering en imperialisme er blijvend voor zorgen
dat mensen gedwongen op de vlucht slaan, kunt u uitleggen waarom asielopvang in Nederland
tot op de dag van vandaag gestoeld is op ad-hoc beleid waarbij het «chronische gebrek
aan anticipatie en een krampachtig vasthouden aan [niet werkende] financieringssystematiek
en bestuurlijke inrichting ervoor zorgen dat de kwaliteit van de opvang geregeld door
de humanitaire ondergrens zakt»?6 Bent u voornemens deze problematiek aan te pakken? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Deelt u de mening dat de asielopvang in Nederland niet moet worden beschouwd als een
incidentele crisis die om de paar jaar moet worden opgelost, maar dat het opvangen
van asielzoekers als een maatschappelijke verantwoordelijkheid gezien moet worden
die duurzaam en humaan beleid vereist? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het asielbeleid, in het kader van mensenrechtenbescherming, nu asielzoekers
in Ter Apel bijvoorbeeld al nachtenlang noodgedwongen op een stoel moeten slapen en
duizenden kinderen en jongeren in asielzoekerscentra (AZC’s) gebrekkige zorg en onderwijs
krijgen?

Vraag 6

Gezien het feit dat de structurele financiering voor het opvangen van asielzoekers
in de gemeenten met ruimte voor buffers minder kostbaar is dan de kosten voor het
ad-hoc op- en afschalen van opvanglocaties, kunt u uitleggen waarom u blijft vasthouden
aan de tweede benadering?

Vraag 7

Bent u voornemens het advies van het ROB en de ACVZ op te volgen en de financieringssystematiek
in te richten op het noodzakelijke aantal beschikbare bedden, inclusief buffers voor
de lange termijn, zodat humane opvangplekken voor asielzoekers worden gewaarborgd?
Zo ja, welke vervolgstappen gaat u zetten om dit te bewerkstelligen? Zo nee, waarom
bent u niet bereid het advies van de ROB en de ACVZ op te volgen? Hoe verhoudt een
dergelijke onwelwillendheid zich tot het feit dat u de vastgelopen opvang nu als landelijke
crisis beschouwt?

Vraag 8

Kunt u aangeven wat de status is van de plannen van u en van de Minister voor Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening om uiterlijk begin volgend jaar een wet in te voeren die gemeenten
zal verplichten niet alleen statushouders, maar ook asielzoekers op te nemen?

Vraag 9

Bent u voornemens structureel voldoende financiering beschikbaar te stellen aan gemeenten
om asielzoekers op te vangen en te begeleiden, om woningen geschikt te maken voor
de doorstroom en huisvesting van statushouders en zowel de sociale samenhang in gemeenten
als de kans van slagen van gemeentelijke opvangverplichtingen te bevorderen? Zo nee,
waarom niet?

Vraag 10

Gezien het feit dat gemeenten een gebrek aan beleidsruimte ervaren, wat het effectief
monitoren en coördineren van opvangplekken moeilijk maakt, bent u bereid gemeenten
meer ruimte te geven de opvang en huisvesting van asielzoekers naar eigen inzicht
te organiseren? Bent u bereid meer ruimte te bieden voor een gedecentraliseerde aanpak
waarin gemeenten zelf het soort maatwerk kunnen bepalen dat nodig is om hun gemeentelijke
opvangverplichtingen te volbrengen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11

Kunt uitleggen waarom het wel mogelijk is in korte tijd een grote hoeveelheid opvanglocaties
voor Oekraïense ontheemden beschikbaar te stellen terwijl vluchtelingen uit andere
landen alleen maar in aanmerking komen voor kortdurende noodopvang? Bent u van mening
dat Oekraïense vluchtelingen meer recht hebben op humane opvanglocaties dan vluchtelingen
van buiten Europa? Zo nee, hoe verklaart u het grote contrast tussen de geboden hulp
aan Oekraïense vluchtelingen en vluchtelingen die elders vandaan komen?

Vraag 12

Hoe beoordeelt u het idee om van alle permanente satelliet- en regionale opvanglocaties
een deel van de capaciteit vrij te houden voor het opvangen van asielzoekers om leegstand
te voorkomen, en een ander deel open te stellen voor bewoning door andere doelgroepen,
bijvoorbeeld spoedzoekers, zoals mensen die net gescheiden zijn of tijdelijke arbeidsmigranten?
Kunt u een uitgebreide reactie hierop geven?

Vraag 13

Waarom zoekt u niet proactief naar noodlocaties (zoals in Heumensoord), waar in crisissituaties
snel noodopvang kan worden gerealiseerd, om te voorkomen dat dergelijke locaties moeten
worden gezocht wanneer daar eigenlijk geen tijd meer voor is? Bent u bereid gemeenten
te verplichten proactief locaties aan te wijzen, en deze qua bezit, vereisten op het
gebied van ruimtelijke ordening, vergunningen en nutsvoorzieningen gebruiksklaar te
maken zodat daar snel een noodopvanglocatie kan worden ingericht? Bent u bereid gemeenten
te ondersteunen met de benodigde geldmiddelen en menskracht bij het realiseren daarvan?
Zo nee, waarom niet?

Vraag 14

Nu de vastgelopen asielopvang wordt aangepakt als nationale crisis, welke stappen
en plannen kunnen we van het crisisorganisatieteam verwachten?

Vraag 15

Kunt u uitleggen waarom het crisisorganisatieteam is ondergebracht bij de NCTV? Overwegende
dat de NCTV een uitgebreide geschiedenis kent van onwettelijk en onrechtmatig handelen
en etnisch profileren, wat maakt de NCTV volgens u gekwalificeerd om de rechten, belangen
en noden van asielzoekers te garanderen, waarborgen en beschermen?

Vraag 16

Gezien het tekort aan personeel één van de knelpunten is waardoor een structurele
oplossing voor het opvangen van asielzoekers niet kan worden gerealiseerd, hoe bent
u van plan het gebrek aan personeel aan te pakken?

Vraag 17

Kunt u deze vragen beantwoorden voor aanvang van het commissiedebat over Vreemdelingen-
en Asielbeleid op 30 juni 2022?