Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over de verantwoordingsstukken Buitenlandse Zaken 2021 (o.a. Kamerstuk 36100-V-1)

Binnen de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken bestond bij twee fracties de behoefte
om aan de Minister van Buitenlandse Zaken enige vragen en opmerkingen voor te leggen
met betrekking tot de Verantwoordingsstukken Buitenlandse Zaken 2021 (Kamerstuk 36 100 V, nr. 1, Kamerstuk 36 100 V, nr. 7, Kamerstuk 36 100 V, nr. 8, Kamerstuk 35 926, nr. 3 en Kamerstuk 35 926, nr. 4). De vragen en opmerkingen zijn op 15 juni 2022 aan de Minister van Buitenlandse
Zaken voorgelegd.

De voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, Kuiken

De griffier van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, Westerhoff

Inbreng van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het Jaarverslag
Ministerie van Buitenlandse Zaken 2021 en het Jaarverslag 2021 van de Homogene Groep
Internationale Samenwerking (HGIS). Zij hebben hierover de volgende vragen en opmerkingen.

De VVD-fractieleden zijn verheugd te lezen dat er in het afgelopen jaar stappen zijn
gezet om de consulaire dienstverlening te moderniseren en digitaliseren. Zeker in
een verder gedigitaliseerde wereld na de coronacrisis is het van essentieel belang
dat de consulaire dienstverlening makkelijk, snel en flexibel bereikbaar is voor Nederlanders.
Deze leden waarderen in het bijzonder de stappen die gezet zijn op het digitaal aanvragen
van een DigiD. Is het nu voor iedere Nederlander in het buitenland mogelijk een DigiD
aan te vragen zonder hiervoor te hoeven reizen? Het is belangrijk om de ontwikkelingen
op dit gebied door te zetten. Welke verbeterpunten ziet de Minister nog en welke behoeften
van burgers zijn er op het gebied van digitale dienstverlening? In het bijzonder vragen
deze leden zich af welke mogelijkheden er nog zijn om stemmen voor Nederlanders in
het buitenland makkelijker te maken.

Voor de VVD-fractie is het belangrijk dat Nederland – al dan niet via de EU – zich
inzet om zijn afhankelijkheden van onvrije landen te verminderen en de banden versterkt
met andere gelijkgezinde landen. In dit kader zijn deze leden verheugd om te lezen
dat Nederland zich inzet om een sterkere band aan te gaan met Aziatische landen. Kan
de Minister aangeven hoe hij zich de komende tijd gaat inzetten om deze banden nog
verder te versterken? Hoe worden deze banden en contacten ingezet om onze strategische
autonomie te versterken? Welke gevolgen hebben de recente veranderde verhoudingen
met Rusland voor onze samenwerkingsrelaties in Azië? De leden van de VVD-fractie lezen
dat er veel samenwerking op het gebied van cyber is met landen in de Indo-Pacific.
Kan de Minister uitgebreid aangeven wat deze cyber-samenwerking inhoudt en op welke
manier Nederland hier baat bij heeft? Zijn er ook veiligheidsuitdagingen die gepaard
gaan met deze samenwerkingsrelaties?

De leden van de VVD-fractie waarderen de inzet van het kabinet om buitenlandse beïnvloeding
te voorkomen. Zij zijn verheugd te lezen dat er wordt gewerkt aan een EU-aanpak. Deze
leden vragen of de Minister kan aangeven hoe de stand van zaken is met betrekking
tot dit onderwerp.

De VVD-fractieleden zijn verheugd te lezen dat er stappen zijn gezet in de uitvoering
van de motie-Koopmans c.s. (Kamerstuk 33 694, nr. 43) over beheersing van de productie, plaatsing, verspreiding en inzet van nieuwe potentiële
massavernietigingswapens. Zij lezen dat in de opgerichte projectgroep de focus ligt
op de verantwoorde toepassing van kustmatige intelligentie (AI). Hierbij vragen zij
ook aandacht voor de aangenomen motie-Van Wijngaarden c.s. (Kamerstuk 35 848, nr. 10) die vraagt om nauw op te trekken met NAVO-bondgenoten bij de inname van volkenrechtelijke
standpunten rond autonome en semiautonome wapensystemen. Kan de Minister toelichten
hoe dit gebeurt?

De VVD-fractieleden vinden het van groot belang dat het Ministerie van Buitenlandse
Zaken bijdraagt aan het oplossen van de huidige migratiecrisis. Het oplossen van het
probleem is alleen mogelijk als we de instroom van irreguliere migratie verminderen
en de uitstroom vergroten. Het middel om dit te bereiken is diplomatiek contact en
het maken van harde afspraken met herkomst- en grote doorstroomlanden. Dit moet een
absolute prioriteit zijn in elk diplomatiek contact. Op welke manier heeft de Minister
zich hier het afgelopen jaar voor ingezet? Hoe gaat de Minister ervoor zorgen dat
dit het komende jaar een nog grotere prioriteit wordt?

De leden van de VVD-fractie zijn verheugd te zien dat het China Kennis Netwerk succesvol
is opgezet. Ook zijn deze leden blij te lezen dat er zoveel experts zijn gevonden
die ook de Chinese taal machtig zijn. Op welke manier wordt gemonitord dat China geen
ongewenste inmenging in het netwerk of via de experts probeert te krijgen? Als dit
niet wordt gemonitord, willen deze leden weten waarom dit niet gebeurt.

Inbreng van de leden van de D66-fractie

De leden van de D66-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de verantwoordingsstukken
2021. Deze leden vinden het goed te lezen dat de onvolkomenheid in de informatiebeveiliging
is opgelost, wel maken zij zich zorgen over de blijvende onvolkomenheid met betrekking
tot de fysieke toegangsbeveiliging van Rijnstraat 8. De leden blijven graag op de
hoogte hoe het Ministerie van Buitenlandse Zaken samen met het verantwoordelijke ministerie
BZK nog dit kalenderjaar tot concrete verbeteringen komt. Is de Minister bereid de
Kamer daarvan op de hoogte te houden? Deze leden danken de regering verder voor de
antwoorden op de feitelijke vragen en hebben op dit moment geen vervolgvragen.