Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Erkens over het nieuwsbericht ‘Nederland wil nog dit jaar van gas en kolen uit Rusland af’

Mededeling van Minister Jetten (Klimaat en Energie) (ontvangen 3 juni 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat «Nederland wil nog dit jaar van gas en kolen uit
Rusland af»?1

Vraag 2

Hoe apprecieert u het feit dat Duitsland al heeft bepaald om te stoppen met het importeren
van Russische olie? Hoe verwacht Duitsland aan hun olievraag te voldoen? Hoe verwacht
u dat deze beslissing effect heeft binnen de Europese oliemarkt? Zal de afhankelijkheid
van Russische olie van andere EU-lidstaten toenemen?

Vraag 3

Kunt u, vooruitlopend op de door u aangevraagde studie aan de Europese Commissie over
de effecten van een olie-embargo van Russische olie, gedetailleerder aangeven wat
u verwacht dat de effecten zijn voor Nederland? Welke acties moet Nederland voorbereiden
om de impact hiervan zoveel mogelijk te beperken?

Vraag 4

Hoe gaat u voorkomen dat Russische olie door middel van blending (49% Russische olie,
51% andersoortige olie waardoor de olie niet meer het etiket «Rusland» heeft) alsnog
op de Nederlandse markt terecht komt? Welke actoren zijn hier volgens u van belang
om het gesprek mee aan te gaan?

Vraag 5

In hoeverre doen olie-importeurs in Nederland momenteel aan self sanctioning met betrekking
tot Russische olie? Welk percentage van de Nederlandse oliemarkt gaat het dan om?

Vraag 6

Olie uit pijpleidingen, maar ook gas uit pijpleidingen, is goedkoper dan olie- en
gastransport via schip. Welke mogelijkheden ziet u op Nederlands, maar ook op Europees,
niveau om de markt ook na de Oekraïne-oorlog en een eventuele afname van self sanctioning,
van goedkope Russische olie en gas af te houden?

Vraag 7

Hoe ziet u hierbij specifiek de optie voor een verhoogd importtarief van olie en gas
uit Rusland? Wat zijn de voordelen als dit Europees wordt opgepakt? En andersom, welke
nadelen zijn er als dit alleen door Nederland wordt opgepakt?

Vraag 8

Zou u de verwachte effecten van een verhoogd importtarief voor olie en gas uit Rusland
kunnen toelichten? Hoe hoog zou een dergelijk importtarief moeten zijn om effect te
hebben? Hoeveel extra inkomsten zou dat opleveren? Bent u bereid om hier op Europees
niveau ook voor te pleiten?

Vraag 9

Hoe apprecieert u het feit dat u Nederland als doel oplegt om ongeveer 6 miljard kuub
gas te vervangen (gelijk aan het aandeel Russisch gas in de Nederlandse gasmix), terwijl
we in een Europese gasmarkt zitten en alle door Nederland genomen maatregelen, zoals
de LNG-tanker in de Eemshaven, voor de Europese gasmarkt ingezet kunnen worden? Geeft
u daarmee ook impliciet aan dat u vindt dat alle andere landen maatregelen moeten
nemen om voor gasvervanging gelijk aan hun aandeel Russisch gas in hun gasmix moeten
komen? Heeft u ook overwogen, gezien de rol van Nederland als doorvoerland en de genomen
maatregelen, het doel hoger dan 6 miljard kuub te laten zijn? Waarom wel, of waarom
niet?

Vraag 10

Hoe apprecieert u daarbij het feit dat door uw omzetting van de gasopslag van Grijpskerk
van hoogcalorisch gas naar laagcalorisch gas, de gasopslag Grijpskerk eigenlijk maar
met ongeveer 1 miljard kuub gevuld kan worden (zoals aangegeven in het GTS-advies
van 14 maart, voetnoot 5)? Hoe verhoudt dat zich tot uw uitspraak in de kamerbrief
van 22 april dat Grijpskerk «volledig» wordt gevuld?

Vraag 11

Hoe apprecieert u het vullen van Grijpskerk met laagcalorisch gas in relatie tot de
vulling van de hoogcalorische gasopslag Bergermeer? Zou Bergermeer niet met meer gas
(80% i.p.v. 70%) gevuld moeten worden om de leveringszekerheid voor hoogcalorisch
gas op orde te houden? Zou dat niet meer recht doen aan het feit dat Bergermeer ook
aan het einde de afgelopen winter al vrijwel leeg was?

Vraag 12

Hoe verhouden de kosten van het afschakelen van de eerste gasverbruikers onder het
Bescherm- en Herstelplan Gas zich tot het vullen van de gasopslag Bergermeer met 80%
in plaats van 70%? Met andere woorden, als we de gashoeveelheid die het verschil is
tussen de vulling van 70% en 80% van de gasopslag vergelijken met de hoeveelheid gasverbruikers
die afgeschakeld moeten worden om een soortgelijke hoeveelheid gas te besparen, hoeveel
compensatie zou dan aan deze bedrijven gegeven moeten worden? En wat zouden daar de
maatschappelijke gevolgen verder van zijn, voor bijvoorbeeld het vestigingsklimaat,
hoeveelheid werknemers dat thuis komt te zitten en andere gevolgen?

Vraag 13

Deel u de mening dat de toepassing van het Bescherm- en Herstelplan Gas tot forse
negatieve gevolgen zou leiden en dat het daarom koste wat het kost voorkomen moet
worden? Bent u bereid om in gesprek te gaan met relevante partijen over de bereidheid
van de sector om zelf ook bij te dragen aan een hogere vulgraad, van bijvoorbeeld
80%?

Vraag 14

U geeft ook aan in uw recente Kamerbrief dat er een kans aanwezig is dat Rusland zelf
besluit om op korte termijn te stoppen met gasleveringen. Hoe groot schat u de kans
in dat dat gebeurt? Is Nederland voorbereid op een dergelijke abrupte stop? Heeft
u dat scenario en bijbehorende acties klaarliggen?

Vraag 15

Bent u ook al scenario’s aan het uitwerken voor de winter van ’23/’24? Welke lessen
trekt u hierbij uit de afgelopen winter? Welke acties zou u dit jaar al moeten nemen
om de leveringszekerheid van gas voor de winter van ’23/’24 al beter te borgen?

Vraag 16

Bent u bereid om voor zowel de komende winter als de daaropvolgende winter nogmaals
adviezen uit te vragen bij partijen als Gasunie Transport Services (GTS) en Energie
Beheer Nederland (EBN) voor additionele suggesties voor het versterken van de leveringszekerheid
de komende periode?

Vraag 17

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden uiterlijk dinsdag 10 mei?

Mededeling

Op 26 mei 2022 heeft het lid Erkens (VVD) mij vragen gesteld over het nieuwsbericht
«Nederland wil nog dit jaar van gas en kolen uit Rusland af».2

Hierbij bericht ik u dat het helaas niet mogelijk is gebleken om de beantwoording
van de vragen binnen de gebruikelijke termijn aan uw Kamer te doen toekomen. Door
de grote hoeveelheid vragen over dit belangrijke en actuele onderwerp duurt het langer
om de vragen zorgvuldig te beantwoorden.