Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Kuik, Van den Berg en Bikker over het bericht dat zorgverzekeraars investeren in fastfoodketens

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), mede namens de
Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ontvangen 2 juni 2022). Zie
ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 2763.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het onderzoek van Dagblad van het Noorden en de Leeuwarder
Courant, waaruit blijkt dat zorgverzekeraars voor miljoenen investeren in fastfoodketens?1, 2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het verbijsterend en een verkeerd signaal is dat uitgerekend
zorgverzekeraars premiegeld investeren in bedrijven die de gezondheid aantasten en
de volksziekte obesitas aanjagen?

Antwoord 2

Als private partijen gaan zorgverzekeraars zelf over hun beleggingsbeleid.

Dat neemt niet weg dat verantwoord beleggen ook voor zorgverzekeraars van belang is.
Daarnaast zitten we gezamenlijk aan tafel bij het preventieakkoord en streven we dezelfde
doelen na. Naar aanleiding van het onderzoek heb ik daarom de vier in het artikel
genoemde zorgverzekeraars om toelichting gevraagd.

Zij geven alle vier aan dat zij een beleid hebben gericht op maatschappelijk verantwoord
beleggen. Het gaat dan om zaken als mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en
anticorruptie, waarmee zij invulling geven aan internationale programma’s en standaarden.
Als fastfoodketens aan deze standaarden voldoen, worden ze dus niet uitgesloten van
beleggingen. Hierbij geven de verzekeraars overigens aan dat slechts een heel klein
deel van hun beleggingen in fastfoodketens is. Voor de vier genoemde verzekeraars
gaat het totaal om zo’n 8 miljoen euro, waarbij VGZ en Achmea melden dat het om 0,04 procent
van hun beleggingen gaat.

Het onderzoek van de Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden is voor sommige
verzekeraars aanleiding om hun beleggingsbeleid tegen het licht te houden. Dit heeft
er bij Menzis al toe geleid dat ze hebben laten weten te stoppen met beleggingen in
fastfoodketens. Andere verzekeraars kiezen ervoor om met fastfoodketens de dialoog
aan te gaan over gezondheid. Bijvoorbeeld door te spreken over het ontwikkelen van
gezonde producten, de toegankelijkheid en betaalbaarheid van gezond voedsel en het
beleid met betrekking tot het bevorderen van gezondheid. Naast gezondheid kan gesproken
worden over andere thema’s zoals dierenwelzijn, beloningsbeleid en klimaat.

Vraag 3

Zijn er bij u voorbeelden of signalen bekend waarbij zorgverzekeraars via investeringen
daadwerkelijk invloed hebben uitgeoefend op het beleid van fastfoodketens?

Antwoord 3

Ja. Menzis heeft aangegeven dat fastfoodketen McDonalds naar aanleiding van de dialoog
met hen toezeggingen heeft gedaan over gezondere keuzes in kindermenu’s, voedingsinformatie
op verpakkingen en verantwoorde marketing.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze argumentatie van onder andere VGZ en Zilveren Kruis, dat
zij door deze investeringen invloed uit kunnen oefenen op fastfoodbedrijven, onzinnig
is en sowieso niet opweegt tegen het verkeerde signaal dat deze investeringen uitstralen?3

Antwoord 4

Deze mening deel ik niet. Zorgverzekeraars geven aan dat zij met behulp van de beleggingen
de dialoog over gezondheid en andere maatschappelijke thema’s aangaan met fastfoodketens.
Zij zijn vrij om hier zelf een keuze over te maken.

Ik vind het belangrijk dat zorgverzekeraars zich inzetten om de doelen te bereiken
uit het preventieakkoord dat ze mede ondertekend hebben. Dat kan op verschillende
manieren.

Vraag 5

Deelt u de mening dat op de uitsluitingslijsten van zorgverzekeraars naast tabak en
alcohol ook fastfood een categorie zou moeten zijn? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Zoals ook bij vraag twee aangegeven, ga ik niet over het beleggingsbeleid van zorgverzekeraars;
zij zijn private partijen en gaan hier zelf over.

Vraag 6

Bent u bereid in gesprek te gaan met zorgverzekeraars over de vraag hoe in alle facetten
van hun «bedrijfsvoering» preventie leidend gemaakt kan worden?

Antwoord 6

Ik ben voortdurend met zorgverzekeraars – als ook met veel andere partijen, zowel
in als buiten de zorg – in gesprek over allerlei facetten van preventie.

Het gaat dan bijvoorbeeld om het bevorderen van een gezonde leefstijl en het stimuleren
dat leefstijlbehandelingen een nadrukkelijker plek binnen de curatieve zorg krijgen.
Zorgverzekeraars denken hierin goed mee en zijn zelf ook op zoek naar mogelijkheden
om binnen de kaders van de regelgeving meer te kunnen investeren in preventieve zorg.
Hierover informeer ik uw Kamer binnenkort nader.

Vraag 7

Ziet u meer sectoren die bewust gemaakt kunnen worden en positief gestimuleerd kunnen
worden om te beleggen in preventie gerelateerde doelen?

Antwoord 7

Mijn beleid is erop gericht om de doelen uit het preventieakkoord te bereiken. Ik
informeer uw Kamer rond de zomer over hoe ik die doelen wil bereiken in een brief
over de preventieaanpak voor de thema’s overgewicht en voeding.