Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ceder en Kuiken over het bericht ‘Oligarchen hebben vliegtuigen op Aruba’

Antwoord van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken), mede namens de Minister van Infrastructuur
en Waterstaat (ontvangen 2 juni 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Oligarchen hebben vliegtuigen op Aruba geregistreerd»?1

Antwoord 1

Ja, ik heb kennisgenomen van dit bericht.

Vraag 2

Wat is bekend over de totale omvang van bezittingen van Russische oligarchen in de
landen binnen het Caribisch deel van het Koninkrijk?

Antwoord 2

Met betrekking tot Curaçao, Aruba en Sint Maarten (de CAS) hebben het Ministerie van
Buitenlandse Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat noch andere Nederlandse
ministeries juridische bevoegdheden waarmee inzage verkregen kan worden in de aard
en omvang van bezittingen van Russische oligarchen. Daarom is er collegiaal contact
geweest met de diverse stakeholders op de CAS.

De autoriteiten van de CAS – eilanden geven doorlopend uitvoering aan de sancties
die door de Europese Unie zijn ingesteld. Tot op heden hebben deze inspanningen in
Curaçao financiële bezittingen van vijf gesanctioneerde Russische individuen aan het
licht gebracht met een totale waarde van ruim 43 miljoen Amerikaanse dollar. In lijn
met de geldende sancties zijn deze tegoeden door de autoriteiten van Curaçao bevroren.
Aangaande het mogelijk bezit in de vorm van luchtvaartuigen verwijs ik u naar mijn
antwoorden op vraag 4 en 5. Wat betreft watervaartuigen hebben de autoriteiten van
Sint Maarten melding gemaakt van één op land zijnde schip van een gesanctioneerde
Russische staatsburger. Dit schip is inmiddels «bevroren» door de daartoe bevoegde
instantie in Sint Maarten.

Vraag 3

Hoe vindt in de Oekraïnecrisis binnen het Koninkrijk coördinatie van sancties plaats
tegen Rusland en Russische individuen? Welke rol speelt hierin artikel 3, lid a van
het Statuut van het Koninkrijk, dat bepaalt dat buitenlandse betrekkingen Koninkrijksaangelegenheden
zijn?

Antwoord 3

Vanaf het uitbreken van de crisis staat het Ministerie van Buitenlandse Zaken in nauw
contact met de Caribische Landen inzake de implementatie van de diverse sanctieregimes
die zijn aangenomen. Alle landen binnen ons Koninkrijk zijn verplicht uitvoering te
geven aan de sancties die door de EU zijn aangenomen. De implementatie en handhaving
van deze sancties dient eveneens door Aruba, Curaçao en Sint Maarten zelf te worden
uitgevoerd. Dit is geen Koninkrijksaangelegenheid.

Wat betreft de naleving van de sancties gericht op de zeevaart staan de CAS eilanden
ook in contact met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Vraag 4

Bent u bereid bij Aruba met klem aan te dringen om op de kortst mogelijke termijn
actie te ondernemen tegen de in het Arubaanse luchtvaartregister geregistreerde privévliegtuigen
van Russische oligarchen tegen wie sancties zijn belegd, om zo in het hele Koninkrijk
effectieve sancties te hanteren?

Antwoord 4

Het Arubaanse Ministerie van Transport heeft tot op heden bij negen in Aruba geregistreerde
vliegtuigen geconcludeerd dat er een mogelijk verband is met Rusland. Geen van de
vliegtuigen bevindt zich in Aruba. Er zijn maatregelen genomen ten aanzien van zes
vliegtuigen. Aan twee vliegtuigen die geen Russische eigenaar hebben, maar die zich
ten tijde van het instellen van de maatregelen in Rusland bevonden is een vliegverbod
opgelegd in verband met de vliegveiligheid. Een ander vliegtuig dat zich ook in Rusland
bevindt en wel een Russische eigenaar heeft (die overigens niet op de EU sanctielijsten
staat) heeft om diezelfde reden een vliegverbod gekregen. Tenslotte zijn twee andere
in Rusland verblijvende vliegtuigen die eigendom zijn van niet door de EU gesanctioneerde
Russische eigenaren ambtshalve uit het register verwijderd omdat de eigenaren hebben
aangegeven niet de intentie te hebben het toestel fysiek uit Rusland te willen verwijderen
in de nabije toekomst.

Vraag 5

Hoe staat het met de registratie en aanwezigheid van vliegtuigen in de andere landen
in het Caribisch deel van het Koninkrijk? Indien hier sprake van is, bent u ook daar
tot soortgelijke acties bereid?

Antwoord 5

Curaçao en Sint Maarten beschikken over een relatief klein gezamenlijk luchtvaartuigenregister
(ongeveer 25 vliegtuigen). De vliegtuigen worden met name gebruikt voor vliegverkeer
tussen de Caribische delen van het koninkrijk. De vliegtuigen die in het register
van Curaçao en Sint Maarten zijn ingeschreven, hebben geen Russische eigenaar of houder.

Vraag 6

Hoe staat het met de registratie en aanwezigheid van schepen in de landen in het Caribisch
deel van het Koninkrijk? Indien hier sprake van is, bent u ook daar tot soortgelijke
acties bereid?

Antwoord 6

Ook op het gebied van scheepvaart zijn de CAS – eilanden verantwoordelijk voor de
naleving van de sancties. Zoals reeds aangegeven staan de lokale autoriteiten bij
de specifieke toepassing van de sancties voor de zeevaart in nauw contact met het
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Op dit moment zijn er geen schepen van
personen of entiteiten op de sanctielijst die in de havens en/of wateren van respectievelijk
Aruba, Curaçao of St. Maarten verblijven. Wel is er, zoals ook reeds vermeld, in Sint
Maarten een schip op land aangetroffen van een gesanctioneerd Russisch individu. Dit
schip is door de autoriteiten van Sint Maarten «bevroren».

Voor de volledigheid verwijs ik ook naar mijn antwoord van 25 maart 2022 naar aanleiding
van de vragen van de leden Kamminga en Brekelmans (VVD) over het bericht «Superjachten
van rijke Russen in beslag genomen door Frankrijk en Duitsland».

Vraag 7

Kunt u deze vragen op korte termijn beantwoorden?

Antwoord 7

De vragen zijn zo spoedig als mogelijk beantwoord.