Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van Haga over het uitkopen van boeren in Gelderland

Antwoord van Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens de Minister
voor Natuur en Stikstof (ontvangen 31 mei 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Opkopen boeren voor A15 ging tegen wens van provincie
in: «Ik heb ze overvallen»»1?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u van het feit dat bij zo veel boerenverdriet smileys en knipogen worden
gebruikt door een Minister en een gedeputeerde?

Antwoord 2

Voor het project ViA15 is met zes agrarische bedrijven op vrijwillige basis een overeenkomst
gesloten. Het contact tussen Minister en gedeputeerde betrof de gemaakte bestuurlijke
afspraken en niet de overeenkomsten met de agrarische bedrijven.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat de provincie Gelderland tegen het opkopen van boeren
was? Zo ja, hoe duidt u dan de rol van de gedeputeerde die het belang van haar provincie
niet gediend lijkt te hebben?

Antwoord 3

De provincie Gelderland kondigde in het najaar van 2021 aan extern salderen met veehouderijen
mogelijk te willen maken en heeft de beperkingen hierop sinds 9 februari 2022 opgeheven.

Het Rijk heeft als bevoegd gezag in het kader van toestemmingverlening de beperkingen
op extern salderen met veehouderijen sinds september 2020 opgeheven. Voor de ViA15
zijn afspraken gemaakt met de provincie, die tevens partner is bij het project. Afgesproken
is dat de provincie Gelderland de natuurvergunning intrekt van de betreffende agrarische
bedrijven voordat de doortrekking van de A15 en verbreding van de A12 worden opengesteld.
Er is volledig gehandeld binnen de kaders van de beleidsafspraken tussen het Rijk
en de provincies. Bovendien hebben het Ministerie van IenW en de provincie Gelderland
aanvullend afgesproken dat het Ministerie van IenW zich inspant om ongewenste leegstand
van de agrarische opstallen te voorkomen.

Vraag 4

Is de overvaltactiek door ministers een veelgebruikte tactiek of zijn we een land
van (burger)inspraak en onderbouwing van de plannen? Kunt u hier een toelichting op
geven?

Antwoord 4

Aan het wijzigings-Tracébesluit voor de ViA15 ligt een zorgvuldige onderbouwing ten
grondslag. Tijdens het gesprek met de gedeputeerden heeft de toenmalig Minister van
Infrastructuur en Waterstaat toegezegd dat zij zich zou inspannen om ongewenste leegstand
van de agrarische opstallen te voorkomen. De Minister had van tevoren niet gemeld
aan haar ambtenaren dat ze deze toezegging wilde doen en de ambtenaren hoorden dit
nadat deze bestuurlijke afspraak was gemaakt. In het app-contact is dat met de term
«overvallen» wat scherp verwoord.

Vraag 5

Waarom is de de suggestie van de provincie Gelderland om te komen tot een stikstofbank
zo rücksichtslos overruled?

Antwoord 5

In de gesprekken met de provincie Gelderland zijn alle voorstellen die ter tafel kwamen
evenwichtig gewogen, zo ook de suggestie van de provinciale stikstofbank.

Op het moment dat het wijzigings-Tracébesluit werd genomen, bestond de bedoelde stikstofbank
nog niet. Daar kon op dat moment dus geen gebruik van worden gemaakt. Bovendien is
de Minister van Infrastructuur en Waterstaat bevoegd gezag voor het Tracébesluit ViA15.
Ook daarom kon geen gebruik worden gemaakt van de (toekomstige) provinciale stikstofbank,
omdat alleen de provincie hieruit ruimte kan toedelen aan toestemmingsbesluiten voor
projecten waarvoor zij zelf bevoegd gezag is. Dit is ook met de provincie gedeeld
en besproken.

Vraag 6

Hoe serieus worden boeren nog genomen, nu blijkt dat de nieuwe stikstofminister lacht
om het uitkopen?

Antwoord 6

De Minister voor Natuur en Stikstof is zich zeer bewust van de betekenis van aankoop
van «stikstofruimte» van bedrijven en was dat als gedeputeerde ook al. De Minister
neemt boeren zonder meer serieus zoals blijkt uit bijvoorbeeld de werkbezoeken die
zij aflegt, de inhoud van de brief (1 april) en het commissiedebat (6 en 12 april)
over de hoofdlijnen van de gecombineerde aanpak en uit de volwaardige rol die zij
voor boeren bepleit in gebiedsprocessen.

Daarnaast verwijs ik naar het antwoord op vraag 2: Voor het project ViA15 is met zes
agrarische bedrijven op vrijwillige basis een overeenkomst gesloten. Het contact tussen
Minister en gedeputeerde betrof de gemaakte bestuurlijke afspraken en niet de overeenkomsten
met de agrarische bedrijven.