Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Podt en van Ginneken over automobiliteit van vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland

Antwoord van Staatssecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid), mede namens de
Minister van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 30 mei 2022). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 2625.

Vraag 1 en 2

Klopt het dat vluchtelingen uit de Oekraïne hun autoverzekering uit Oekraïne niet
kunnen verlengen en zij geen autoverzekering in Nederland kunnen krijgen, omdat de
verzekering niet op een Nederlands kenteken staat?

Hoe beoordeelt u de situatie waarbij de autoverzekering van vluchtelingen uit de Oekraïne
afloopt en deze niet internationaal verzekerd is? Wat valt hieraan te doen of wordt
er mogelijk al gedaan?

Antwoord 1 en 2

Nee, dit klopt niet. Vluchtelingen uit de Oekraïne kunnen hun autoverzekering uit
Oekraïne verlengen of een autoverzekering in Nederland krijgen, ook als de verzekering
niet op een Nederlands kenteken staat. De bezitter of kentekenhouder van een motorrijtuig
is verplicht om een verzekering af te sluiten op grond van de Wet aansprakelijkheidsverzekering
motorrijtuigen (WAM), als met dit voertuig wordt deelgenomen aan het verkeer in Nederland.
De WAM is gebaseerd op een Europese richtlijn. De verzekeringsplicht op grond van
de WAM geldt niet voor motorrijtuigen die normaal gesproken in een ander land zijn
gestald en dus een buitenlands kenteken hebben, als dat land deel uitmaakt van het
zogenoemde «groene kaartsysteem». Oekraïne maakt deel uit van dit systeem, evenals
alle EU-landen. Op grond van dit systeem moeten motorrijtuigen een verzekering met
internationale dekking (een groene kaart) hebben als ze een ander groene kaartland
betreden. Uit navraag bij het Verbond van Verzekeraars blijkt dat verzekeraars die
in Oekraïne groene kaarten uitgeven, dit nog steeds doen. Dit betekent dat autoverzekeringen
kunnen worden verlengd door Oekraïense verzekeraars. Mocht dit toch niet mogelijk
zijn, dan biedt de Vereende een oplossing. De Vereende is een Nederlandse verzekeraar
gespecialiseerd in het verzekeren van bijzondere risico’s. De Vereende biedt aan vluchtelingen
uit Oekraïne een zogenoemde «Korte Termijn Verzekering» aan. Die verzekering biedt
voor drie maanden dekking en kan voor maximaal drie maanden worden verlengd. Meer
informatie hierover is te vinden op https://www.vereende.nl/actueel/verzekeringsoplossing-voor-vluchtelinge…. Verder wordt dit punt ook besproken in het Council of Bureaux, de overkoepelende
organisatie van het groene kaartsysteem.

Vraag 3

Bent u verder bekend met het feit dat indien deze groep vluchtelingen meer dan 185
dagen in Nederland zal verblijven zij hier ook niet meer kunnen rijden op hun Oekraïense
rijbewijs, waardoor zij zowel hun theorie- als praktijkrijexamen opnieuw moeten doen?

Antwoord 3

Het klopt dat rijbewijzen van Oekraïense vluchtelingen op dit moment alleen de eerste
185 dagen van het verblijf in Nederland geldig zijn. De Europese Commissie werkt inmiddels
aan een EU-brede noodregeling om de geldigheid van deze rijbewijzen in alle lidstaten
te verlengen en deze te koppelen aan de werkingsduur van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming.
Hiermee worden de Oekraïense vluchtelingen in staat gesteld om hun nationale rijbewijs
in de hele EU langer te gebruiken, waardoor ze ook gemakkelijker kunnen doorreizen
naar bestemmingen elders in de EU. Een concreet voorstel van de Europese Commissie
wordt op korte termijn verwacht.

Vraag 4

Kunt u zich voorstellen dat dit grote gevolgen heeft voor hun mogelijkheden op het
krijgen of behouden van werk en hun leven in Nederland? Wat kan hieraan worden gedaan?

Antwoord 4

Zie de antwoorden op vraag 2 en 3.

Vraag 5

Zijn er voorbeelden van andere landen of Europese instanties waarvan Nederland op
dit vlak zou kunnen leren?

Antwoord 5

Regels rond automobiliteit hebben een sterke internationale dimensie, zodat noodmaatregelen
op dit gebied in de regel in internationaal verband worden afgestemd en doorgevoerd.