Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Haverkort, Koerhuis en Peter de Groot over de uitzending van EenVandaag over mogelijke tekorten in industriezand en grind

Antwoord van Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat), mede namens de Minister
voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en de Staatssecretaris van Infrastructuur
en Waterstaat (ontvangen 28 april 2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar
2021–2022, nr. 2547.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitzending van Eén Vandaag van zaterdag 2 april 2022?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat bestaande winvergunningen aflopen en er binnen vijf jaar een tekort
aan zand en grind zal ontstaan?

Antwoord 2

Om hier een goed beeld van te kunnen vormen, heeft mijn ministerie eerst overleg gevoerd
met de branchevereniging Cascade en de provincies Gelderland, Overijssel en Limburg.
Uit dit overleg volgt dat er behoefte is aan een landelijk inzicht in de vraag naar
zand en grind en het aanbod op de midden en lange termijn. Hiervoor wordt op dit moment
een monitoringssysteem opgezet. Dit systeem moet ook antwoord geven op de vraag of
er voldoende vergunningen zijn of worden verleend voor de zand- en grindwinning.

Vraag 3

Wat vindt u van het door Cascade geschetste beeld dat het dalend aantal winvergunningen
wordt veroorzaakt door te hoge verwachtingen van de circulaire economie, het ontbreken
van voldoende capaciteit en kennis bij provincies en het ontbreken van centrale regie
door het Rijk?

Antwoord 3

In de gesprekken met branchevereniging Cascade en de provincies is een tekort aan
capaciteit en kennis niet als knelpunt benoemd. Het aanbod aan herbruikbare bouwstoffen
(door sloop) versus de productie van primaire grondstoffen is wel besproken. In de
vervolggesprekken wordt de mogelijke invloed hiervan op het aantal winprojecten verder
verkend. Hierbij zal ook de regierol aan bod komen.

Vraag 4

Kunt u de Kamer een prognose geven van de benodigde hoeveelheden zand en grind voor
de komende jaren, gebaseerd op de in het coalitieakkoord opgenomen investeringen in
infrastructuur en woningen en daarbij aangeven op welke manier wordt voorzien in de
behoefte aan zand en grind?

Antwoord 4

Op dit moment wordt – in samenwerking met kennisinstituten en brancheorganisaties
– de behoefte aan zand en grind in beeld gebracht. De Kamer zal voor het eind van
het jaar over het resultaat worden geïnformeerd.

Vraag 5

Klopt het dat slechts 20% van de benodigde grondstoffen gewonnen kan worden uit sloop
en dat 80% gewonnen wordt uit afgravingen? Welke maatregelen neemt u om meer circulariteit
in de grondstoffenketen van zand en grind te bewerkstelligen? Zijn er voldoende substituten
beschikbaar, en zo ja welke, voor het geval er minder gewonnen kan worden uit afgravingen?

Antwoord 5

Circulair bouwen gaat verder dan alleen hergebruik van materiaal bij sloop, want hergebruik
is inderdaad vaak niet voldoende om volledig in de vraag te voorzien. Circulair bouwen
richt zich ook op bouwen met minder materialen, het gebruik van materialen met minder
milieu-impact (zoals CO2-arm beton) en materialen die beter voorradig zijn en snel aangroeien zoals hout en
plantvezels. Er wordt op meerdere manieren gewerkt aan het stimuleren van circulair
bouwen en het gebruik van circulaire grondstoffen. Dit wordt in samenwerking met de
Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening bijvoorbeeld via het Transitieteam
Circulaire Bouweconomie gedaan, waarin we samenwerken met kennisinstellingen en sectorpartijen.
Ook de zogenaamde buyer group biobased bouwmaterialen2, het Lenteakkoord 2.0 circulair industrieel bouwen en de City Deal Circulair en Conceptueel
Bouwen zijn voorbeelden van de inzet op dit thema, waarbij ook expliciet wordt samengewerkt
met gemeenten en provincies.

Vraag 6

Kunt u aangeven op welke manier het Rijk met de provincies in gesprek is over het
verlenen van voldoende winvergunningen?

Antwoord 6

Op dit moment is mijn ministerie in gesprek met de provincie Gelderland, Overijssel,
Noord-Brabant en Limburg en de branchevereniging Cascade. De gesprekken verlopen constructief
en er is vertrouwen dat we samen een tot een oplossing komen. Voor een vervolggesprek
worden ook gemeenten en Rijkswaterstaat uitgenodigd.

Vraag 7

Kunt u garanderen dat de ambities uit het coalitieakkoord voor infrastructuur en woningbouw
niet in gevaar zullen komen door een tekort aan zand en grind?

Antwoord 7

Er is veel belangstelling ervoor dat belemmeringen voor de woningbouwproductie zoveel
mogelijk worden voorkomen. Daarom voert mijn ministerie gesprekken met de provincies
en sector om de problematiek scherp te krijgen en oplossingen te vinden voor mogelijke
knelpunten.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Geurts (CDA),
ingezonden 5 april 2022 (vraagnummer 2022Z06601).