Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Sjoerdsma en Van der Werf over de oproep om Rusland uit te sluiten van INTERPOL

Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 24 maart
2022).

Vraag 1

Bent u bekend met de oproep van verschillende landen – waaronder het Verenigd Koninkrijk,
de Verenigde Staten, Canada, Nieuw Zeeland en Australië – om Rusland uit te sluiten
van INTERPOL?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met signalen dat Rusland het systeem van INTERPOL kan gebruiken om critici
overal ter wereld op te jagen en te vervolgen, vaak zonder enkele vorm van bewijslast?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Wat zijn de overwegingen van deze landen om op te roepen tot het uitsluiten van Rusland
van INTERPOL?

Antwoord 3

De overwegingen voor het verzoek aan het INTERPOL Secretariaat Generaal zijn gelegen
in de risico-inschatting dat, als gevolg van het conflict met Oekraïne, een grote
kans bestaat dat de Russische Federatie Interpol systemen zal proberen te gebruiken
voor doeleinden waarvoor INTERPOL volgens haar constitutie niet mag worden gebruikt.
Het doel van de oproep van deze landen is het mogelijke misbruik van de Russische
Federatie van de INTERPOL-systemen te belemmeren. INTERPOL beoogt een apolitieke en
neutrale organisatie te zijn met als taak mondiaal politieorganisaties te ondersteunen
bij het voorkomen en bestrijden van criminaliteit. Elke activiteit van politieke of
militaire aard is in INTERPOL-verband uitdrukkelijk verboden.

Vraag 4

Hoe denken andere Europese lidstaten over het uitsluiten van Rusland van INTERPOL?

Antwoord 4

Er zijn meerdere Europese lidstaten die een brief aan het INTERPOL Secretariaat Generaal
hebben gestuurd met het verzoek te adviseren over het opleggen van preventieve dan
wel corrigerende maatregelen ten aanzien van National Central Bureau (NCB) Moskou.

Vraag 5

In hoeverre heeft u bilateraal als multilateraal contact over dit onderwerp met het
Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Oekraïne?

Antwoord 5

Zoals ik u eerder informeerde,2 heeft het kabinet in goed overleg met het Verenigd Koninkrijk besloten ook een brief
te schrijven aan het INTERPOL Secretariaat Generaal met het verzoek om de Executive
Committee van INTERPOL te adviseren over het opleggen van corrigerende maatregelen.
Voorafgaand aan verzending van deze brief heeft de Minister van Justitie de brief
van Oekraïne aan het INTERPOL Secretariaat Generaal met hetzelfde verzoek ontvangen
en gelezen. Over dit specifieke onderwerp is geen direct contact geweest met de Verenigde
Staten of Oekraïne.

Vraag 6

Hoe vaak heeft Rusland in het verleden waarschuwingen gekregen van INTERPOL vanwege
schendingen binnen het INTERPOL-systeem?

Antwoord 6

De INTERPOL-regels kennen geen rechtsbasis voor formele waarschuwingen. Als vermoed
wordt dat een signaleringsaanvraag voor een notice (bijvoorbeeld een red notice, bedoeld
ter lokalisering en arrestatie van een gezocht persoon) niet conform de INTERPOL-regels
is opgesteld, wordt door het INTERPOL Generaal Secretariaat (IPSG) contact opgenomen
met de desbetreffende National Central Bureau (NCB) en krijgt deze NCB de mogelijkheid
om de aanvraag aan te vullen of te corrigeren om alsnog te voldoen aan de regels en
kwaliteitseisen. Voldoet de aanvraag alsnog niet, dan wordt de notice niet door IPSG
gepubliceerd.

Anders dan bij notices, kunnen lidstaten zelf zogenaamde diffusions plaatsen. Dit
zijn minder formele vormen van alarmeringen, door NCB’s zelf onder een selectie van
lidstaten worden verspreid. Zij worden door IPSG direct na verspreiding op conformiteit
gecontroleerd en zo nodig verwijderd. Het IPSG geeft aan dat het uit hoofde van zijn
mandaat met regelmaat ter monitoring en ter onderzoek van gegevensverwerking met NCB
Moskou in contact treedt.

Vraag 7

Bent u bereid om actief de oproep te steunen om Rusland uit te sluiten van INTERPOL?
Zo ja, gaat u zich hier ook binnen de EU sterk voor maken?

Antwoord 7

Lidstaten kunnen niet van INTERPOL worden uitgesloten. Er kunnen wel correctieve maatregelen
worden opgelegd door de Executive Committee. Het vrij gebruik van Interpol systemen
wordt hiermee beknot. De Executive Committee besluit hierover op advies en na onderzoek
door het Secretariaat Generaal. De Minister van Justitie en Veiligheid heeft op 4 maart
jl. per brief de Secretaris Generaal van INTERPOL verzocht de noodzaak tot het opleggen
van corrigerende maatregelen ten aanzien van de Russische Federatie te beoordelen.
Ook andere landen hebben vergelijkbare verzoeken gericht aan het INTERPOL Secretariaat
Generaal. Inmiddels heeft de INTERPOL Executive Committee de maatregelen bekrachtigd,
welke op 10 maart jl. in werking zijn getreden. NCB Moskou staat onder verscherpt
toezicht en alle verzoeken tot plaatsing van internationale signaleringen in het Interpol-systeem
afkomstig van NCB Moskou worden eerst beoordeeld door het Secretariaat Generaal en
pas na een grondige toets op de regels van gegevensbescherming en gegevensverwerking
verspreid onder ontvangende landen. Deze maatregelen zullen in ieder geval gelden
tot de volgende bijeenkomst van de Executive Committee. Daar zal ook een analyse en
evaluatie van de activiteiten van het NCB Moskou in relatie tot de INTERPOL-systemen
worden gepresenteerd.

Vraag 8

Kunt u deze vragen afzonderlijk beantwoorden?

Antwoord 8

Ja.