Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Wassenberg en Teunissen over het exporteren van hamsters naar Hongkong

Antwoord van Minister Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) (ontvangen
17 maart 2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 1744.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Hamsters uit Nederland testen in Hongkong positief
op deltavariant»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u bereid om uw reactie aan de gezondheidsautoriteiten in Hongkong en hun antwoord
daarop met de Kamer te delen?2 Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Er is contact geweest tussen de Chief Veterinary Officers van beide autoriteiten.
Nederland heeft in deze correspondentie de lokale autoriteiten om informatie gevraagd
over de specifieke zendingen en om informatie over de ziektegevallen bij mensen en
hamsters. Nederland heeft de lokale autoriteiten verder op de hoogte gesteld van de
resultaten van de tracering van de hamsters en van de negatieve testresultaten van
de in Nederland bij de handelaar aanwezige hamsters. De inhoud van deze mails is inmiddels
door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport al reeds met de Kamer gedeeld
(Kamerstuk 25 295 nr. 1746 en nr. 1775).

Vraag 3

Hoe oordeelt u over deze casus in het licht van de aanbevelingen van het rapport «Zoönosen
in het vizier» van de expertgroep Bekedam (Kamerstuk 25 295, nr. 1357), vanwege de in dit rapport genoemde risico’s die het internationale gesleep met
dieren met zich meebrengt?

Antwoord 3

Bij het internationale transport van dieren bestaat de kans dat er onbedoeld ziekten
mee komen. Om die reden stellen de ontvangende autoriteiten bij export van dieren,
dierlijke producten of diervoeder vrijwel altijd veterinaire voorwaarden en dan is
er dus een veterinair certificaat en/of exportregistratie nodig. De NVWA geeft een
certificaat af indien aan de voorwaarden wordt voldaan. De voorwaarden zijn erop gericht
om te zorgen dat de dieren gezond zijn, en in het geval van consumptiegoederen veilig
zijn voor mens en dier. Er zijn wereldwijde afspraken gemaakt over diergezondheid
door de wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE). Deze hebben meestal betrekking
op landbouwhuisdieren en voor die dieren relevante dierziekten en bepaalde voor de
mens risicovolle zoönosen. De betreffende zendingen naar Hongkong SAR vonden plaats
op basis van een certificaat waarvan de eisen zijn vastgesteld door de lokale autoriteiten.
Daarin waren geen eisen opgenomen over SARS-COV-2.

Uiteraard wordt dit incident meegenomen in de opvolging van de aanbevelingen van de
expertgroep Bekedam. Ik streef ernaar het Nationaal Actieplan Zoönosen in de zomer
naar uw Kamer te sturen.

Vraag 4

Bent u bereid om, in het belang van de volksgezondheid en in lijn met het advies van
de commissie Bekedam, de internationale handel in dieren te verminderen en een einde
te maken aan de handel in levende dieren met landen buiten de EU?

Antwoord 4

Op dit moment wordt gewerkt aan een Nationaal Actieplan Zoönosen, naar aanleiding
van het rapport Bekedam. Of en hoe ik opvolging ga geven aan de aanbevelingen, die
betrekking hebben op het internationaal transport van dieren, zal in dit actieplan
worden verwerkt. Zoals gezegd, ik streef ernaar dit actieplan in de zomer aan de Kamer
aan te bieden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het onwenselijk is om hamsters, cavia’s en chinchilla’s naar
de andere kant van de wereld te exporteren? Zo ja, bent u gezien het dierenleed en
de gezondheidsrisico’s die met deze export gepaard gaan bereid om per direct een exportstop
op levende knaagdieren in te voeren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Transport van dieren kan bepaalde risico’s opleveren voor diergezondheid en dierwelzijn.
Om die reden gelden er bij de handel in levende dieren diverse regels en richtlijnen
waar aan moet worden voldaan. Die gaan bijvoorbeeld over de gezondheid en het welzijn
van de dieren. Regels over diergezondheid in internationale handel zijn gebaseerd
op de standaarden van de wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE). Deze zijn ook
opgenomen in de huidige Europese regelgeving.

Zolang de handel van levende knaagdieren naar andere lidstaten of export naar derde
landen binnen de kaders van deze regelgeving plaatsvindt, zie ik geen directe aanleiding
de handel te verbieden.

Vraag 6

Hoeveel levende knaagdieren worden er jaarlijks geëxporteerd door Nederland? Kunt
u dit uitsplitsen naar diersoort en land van bestemming?

Antwoord 6

In onderstaande tabel wordt aangegeven hoeveel knaagdieren er sinds januari 2021 vanuit
Nederland zijn geëxporteerd naar derde landen en gebieden. De geraadpleegde informatiebronnen
maken niet in alle gevallen onderscheid in knaagdiersoort.

Cavia

Chinchilla

Hamsters

Aruba

155

Hongkong SAR

14

35.395

India

23

Koeweit

80

70

Maleisië

700

Singapore

1.046

Uruguay

50

Verenigde Arabische Emiraten

460

188

Knaagdieren

Aruba

40

Hongkong SAR

970

Verenigde Staten

41.320

Vraag 7

Hoeveel levende knaagdieren worden er jaarlijks geïmporteerd naar Nederland, zonder
weer uitgevoerd te worden? Kunt u dit uitsplitsen naar diersoort en land van herkomst?

Antwoord 7

In onderstaande tabel wordt aangegeven hoeveel knaagdieren er sinds januari 2021 vanuit
derde landen zijn geïmporteerd naar Nederland. De geraadpleegde informatiebronnen
maken niet in alle gevallen onderscheid in knaagdiersoort. Het is verder niet mogelijk
om aan te geven of dieren die zijn geïmporteerd in Nederland zijn gebleven. Er is
geen identificatie- en registratieplicht van deze dieren en voor transport binnen
de Europese Unie geldt geen certificeringsplicht. Dergelijke transporten worden dus
niet in het Europees traceringssysteem geregistreerd.

Knaagdieren

Totaal zendingen

Totaal aantal knaagdieren

Egypte

1

100

Japan

10

1.596

Peru

11

155

Russische Federatie, De

1

1

Singapore

1

2

Verenigd Koninkrijk

12

177

Verenigde Staten

52

1.941

Vraag 8

Kunt u deze vragen één voor één beantwoorden?

Antwoord:

Ja.