Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Eppink over het persbericht van de provincie Drenthe dat het sluiten van de Johan Willem Frisokazerne een 'serieuze optie' is voor de Staatssecretaris

Antwoord van Staatssecretaris Van der Maat (Defensie) (ontvangen 1 maart 2022).

Vraag 1

Kunt u uiteenzetten wat uw beweegredenen zijn om het als «serieuze optie» te zien
de JWF-kazerne in Assen te sluiten?1

Antwoord 1

Zoals ik in mijn begeleidende brief aangeef is Defensie gestart met een interne verkenning
naar een gezonde, toekomstbestendige en duurzame vastgoedportefeuille, langs de lijnen
van concentreren, verduurzamen en vernieuwen. Bij deze verkenning neemt Defensie al
haar vastgoed in Nederland onder de loep en kijkt daarbij naar verschillende factoren.
Voor Drenthe kan het concentreren van ons vastgoed betekenen dat Defensie haar aanwezigheid
concentreert in Havelte. Het is mijn streven om de werkgelegenheid in de regio zo
veel als mogelijk te behouden. Dit geldt voor alle regio’s waar concentratie mogelijk
aan de orde komt.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat mogelijk duizenden arbeidsplaatsen direct of indirect verloren
kunnen gaan als gevolg van de sluiting en verhuizing?

Antwoord 2

Defensie heeft op dit moment ongeveer 1.000 arbeidsplaatsen in Assen. Onderdeel van
de verkenning is de optie dat Defensie in Drenthe haar vastgoed concentreert in Havelte.
De verkenning gaat niet uit van een reductie in arbeidsplaatsen. Zoals hierboven uiteengezet
is het mijn streven om in alle regio’s waar concentratie mogelijk zal plaatsvinden,
en dus ook in Drenthe, de regionale werkgelegenheid zo veel als mogelijk te behouden.

Vraag 3

Wat is volgens u de regionale impact van het sluiten van de JWF-kazerne in Assen?

Antwoord 3

Bij de uitwerking van het nieuwe strategische vastgoedplan heeft Defensie oog voor
de regionale impact. Dat gebeurt enerzijds door te streven naar het behoud van regionale
werkgelegenheid. Anderzijds bieden vrijkomende locaties kansen voor maatschappelijke
vraagstukken als woningbouw en verduurzaming.

Dit vraagt om een zorgvuldig proces en nauwe afstemming met medeoverheden, op Rijks-,
provinciaal- en gemeentelijk niveau. Ik ben me ervan bewust dat toekomstige keuzes
desondanks op regionaal niveau impact kunnen hebben. Dat betekent dat we als kabinet
in gesprek gaan met de regionale partners over de opgaven die er liggen en samen kijken
hoe we regionale belangen kunnen meenemen in de besluitvorming. Dit om als rijksoverheid
aanspreekbaar te zijn op eventuele regionale effecten en mogelijke toekomstige kansen
op huidige defensie-locaties.

Vraag 4

Bent u van mening dat het sluiten van de JWF-kazerne in strijd is met de prioriteiten
van het kabinet Rutte-IV wat betreft de zinsnede: «oog te hebben voor de regionale
impact»?2

Antwoord 4

Nee. In het regeerakkoord staat dat Defensie overbodig vastgoed afstoot en benodigd
vastgoed moderniseert en verduurzaamt met oog voor regionale impact. Defensie bevindt
zich in de verkenningsfase die wordt uitgevoerd in lijn met deze opdracht. Om de impact
voor de regio te onderzoeken heeft Defensie het initiatief genomen om in de verkennende
fase te spreken met regionale bestuurders en hen uit te nodigen daarover mee te denken.
Zo is er gesproken met de bestuurders in Drenthe en is hen gevraagd met ons mee te
denken.

Vraag 5

Is het volgens u nog mogelijk de verouderde gebouwen in de kazerne te verduurzamen,
zodat de sluiting gestaakt kan worden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 5

Verduurzaming is een van de factoren die worden bekeken in de verkenning, maar niet
de enige, zoals ik ook in mijn begeleidende brief beschrijf. Er spelen verschillende
factoren, bijvoorbeeld met betrekking tot de operationele gereedstelling, bedrijfsvoering,
werving en behoud van personeel en het financieel in balans brengen van de portefeuille.
Alle factoren dienen tegen elkaar te worden afgewogen om tot een integraal, samenhangend
nieuw strategisch vastgoedplan te komen.

Vraag 6

Bent u van mening dat – in het licht van een eerdere dreiging van sluiting in 2013 –
een sluiting van de JWF-kazerne de inwoners van Assen weinig vertrouwen geeft in «behoorlijk
bestuur»?

Antwoord 6

De afstoting van vastgoed vraagt om een zorgvuldig proces en nauwe afstemming met
medeoverheden. We verkennen nu de mogelijkheden en zullen daar vroegtijdig – nog voordat
er besluiten zijn genomen – over in gesprek gaan met de regio.

Vraag 7

Bent u ervan op de hoogte dat de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DVO) van Justitie
verrast is dat de kazerne in Assen met sluiting wordt bedreigd?3

Antwoord 7

De samenwerking met DVO verloopt naar volle tevredenheid. Het is logisch dat de sluiting
impact zal hebben op DVO. Defensie zal de DJI en DVO daarom meenemen bij de uitwerking
van de verkenning.

Vraag 8

Bent u ervan op de hoogte dat de DVO ruim zes miljoen euro heeft geïnvesteerd in de
kazerne?

Antwoord 8

DVO heeft 4,5 miljoen euro geïnvesteerd in de JWF kazerne.

Vraag 9

Heeft u het voorgenomen besluit met de DVO overlegd en zijn daaruit signalen ontvangen
dat het zowel financieel als qua personeelsbeleid voor de DVO erg ongelegen komt?
Zo ja, kunt u uiteenzetten wat er besproken is?

Antwoord 9

Defensie heeft een contractuele verplichting met DVO tot 2027. Defensie zal de DJI
en DVO meenemen bij de uitwerking van de plannen.

Vraag 10

Acht u het, gelet op een aantal tussen 2017 en 2020 plaatsgevonden verbouwingen (sportaccommodaties,
kantoren en slaapvertrekken) op de JWF-kazerne, onlogisch een kazerne jarenlang te
verbouwen, toekomstbestendig te maken om deze vervolgens te sluiten wegens modernisering
en verduurzaming van vastgoed?

Antwoord 10

Defensie heeft de afgelopen jaren overwegend geïnvesteerd in het naleven van wettelijke
verplichtingen en veiligheidsmaatregelen. Het vastgoed is hiermee nog niet toekomstbestendig
en duurzaam geworden. De hoge en toenemende instandhoudingskosten zijn kenmerkend
voor de gehele vastgoedportefeuille, zoals het IBO Vastgoed ook onderkent. Ingrijpender
maatregelen zijn daarom noodzakelijk.

Vraag 11

Kunt u garanderen dat er met de verhuizing naar Havelte onder de streep geen afname
plaatsvindt wat betreft werkgelegenheid? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 11

Door het vastgoed te concentreren, verduurzamen en vernieuwen wil ik het personeel
een veilige werkomgeving bieden, een nog aantrekkelijkere werkgever worden en de operationele
inzetbaarheid vergroten. Defensie heeft nu veel vacatures die ik graag wil vullen.
Bij de uitwerking van de plannen zet ik in op behoud van regionale werkgelegenheid.
Defensie werkt ook nog aan de Defensienota waarin zal worden ingegaan op andere transformatieopgaven.
Het is daarom te vroeg om aan te geven wat dit allemaal onder de streep voor de regio
zal betekenen.

Vraag 12

In het geval dat u in de Kamer een meerderheid voor uw voornemen verkrijgt, wat zijn
dan op hoofdlijnen de ingrediënten waarmee u Assen gaat compenseren?

Antwoord 12

Defensie bevindt zich nog in de verkenningsfase van het concentreren, verduurzamen
en vernieuwen van het vastgoed en er zijn nog geen besluiten genomen.

Vraag 13

Kunt u elke vraag afzonderlijk en binnen de gebruikelijke termijn van drie weken beantwoorden?

Antwoord 13

Ja.