Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Kerseboom over de verwijdering van Marion Koopmans van het WHO SAGO-team

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 19 januari
2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Scalp: COVID investigator funded by the Chinese Communist
Party removed from WHO Team following National Pulse Expose»?1

Antwoord 1

Ja, ik heb dat artikel bekeken nadat u mij erop gewezen heeft. Artikelen van Scalp
worden niet regulier in de gaten gehouden.

Vraag 2

Heeft u met mevrouw Koopmans contact gehad over de vraag waarom zij niet langer is
vermeld als een van de leden van het Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) SAGO-team,
nadat zij eerder op deze lijst heeft gestaan? Zo ja, wat is haar reactie hierop? Zo
nee, bent u bereid om mevrouw Koopmans hierover te bevragen naar aanleiding van het
bovenstaande artikel?

Antwoord 2

De WHO heeft uit de lijst een andere keuze gemaakt. Professor Koopmans maakt wel deel
uit van een recent ingerichte andere expert groep van de WHO.

Vraag 3

Heeft u contact opgenomen met de WHO omtrent het bovenstaande artikel? Zo ja, wat
was de reactie van het WHO? Zo nee, bent u bereid om aan de WHO te vragen waarom mevrouw
Koopmans niet langer als lid van het SAGO-team vermeld wordt?

Antwoord 3

Mijn ministerie heeft contact opgenomen met de WHO, maar niet over bovenstaand artikel.
De WHO heeft telefonisch aangegeven dat zij een andere keuze heeft gemaakt omtrent
de samenstelling van het SAGO-team. De WHO heeft ook aangegeven dat dit pertinent
niet betekent dat er vragen zijn over de integriteit van professor Koopmans. Professor
Koopmans maakt nog steeds deel uit van andere commissies bij de WHO.

Vraag 4

Klopt het dat mevrouw Koopmans financiering heeft ontvangen van de Chinese staat –
en dus van de Chinese Communistische Partij (CCP) – voor onderzoek?

Antwoord 4

Nee, dat klopt niet. Professor Koopmans heeft nooit geld ontvangen van de CCP voor
onderzoek.

Wel werkt ze samen met een groot aantal universiteiten en wetenschappers, en hoewel
haar projecten door westerse organisaties worden gefinancierd, zijn er ook studies
waarvoor Chinese wetenschappers medegefinancierd zijn door Chinese organisaties, zoals
de China Scholarship Council.

Vraag 5

Klopt het dat mevrouw Koopmans in de adviesraad van de Centers for Disease Control
van Guandong in China heeft gezeten en dus voor de CCP heeft gewerkt?

Antwoord 5

Zoals eerder vermeld in de antwoorden van 6 oktober jl. is de professionele geschiedenis
van professor Koopmans bekend. Professor Koopmans heeft een onbetaald adviseurschap
in China bekleed vanuit het RIVM.

Vraag 6

Wat vindt u van deze nauwe band tussen mevrouw Koopmans en de CCP?

Antwoord 6

Het strekt zeer tot aanbeveling als wetenschappers een internationale blik op het
onderzoeksveld hebben, zeker wanneer dit onderzoeksveld een nadrukkelijk internationaal
karakter heeft, zoals infectieziekten met pandemisch potentieel. Het is daarom te
verwachten dat een gerenommeerd wetenschapper zoals professor Koopmans een zeer uitgebreid
internationaal netwerk heeft. Omdat China een hotspot is op het gebied van infectieziekten
en zoönosen, is het des te belangrijker dat dit ook geldt voor Chinese wetenschappers.
Professor Koopmans heeft niet direct met de CCP samengewerkt.

Mede in het licht van de afschuwelijke dreigmails die professor Koopmans, en andere
wetenschappers, bij voortduring blijven ontvangen, en waar dit soort speculatieve
vraagstelling ook een rol in speelt, wil ik graag herhalen wat mijn voorganger op
5 juli j.l.2 ook in de beantwoording van eerdere Kamervragen heeft aangegeven;

«Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om mijn expliciete steun uit te spreken
voor professor Koopmans en andere wetenschappers. Professor Koopmans is een gewaardeerd
lid van de wetenschappelijke gemeenschap en heeft vanaf het eerste uur met onderzoek
en advies bijgedragen aan de bestrijding van de pandemie. Mijn grote bewondering voor
haar wordt ook breed gedeeld. Zo ontving zij, samen met de heer Gommers, de Machiavelliprijs
2020 voor niet aflatende inzet om de wetenschap over het coronavirus toegankelijk
te maken voor een breed publiek. Het is een ernstige situatie dat zij, en anderen,
niet meer normaal over straat kunnen omdat zij lastig gevallen worden door mensen
die anders denken over corona en de maatregelen. Ook de politiek heeft daar een verantwoordelijkheid
in, door helder te maken dat wetenschappelijk discussie plaats moet kunnen vinden
zonder politieke bemoeienis daarbij.»

Vraag 7

Ziet u een belangenverstrengeling in deze rollen, aangezien mevrouw Koopmans ook de
theorie van een lablek van covid-19 uit China heeft ontkend3, iets dat nu toch plausibel lijkt?

Antwoord 7

Nee. Ik zie geen belangenverstrengeling.

Vraag 8

Vindt u nog steeds dat de onafhankelijkheid van mevrouw Koopmans op het covid-19-dossier
gegarandeerd kan worden? Zo ja, waarom? Hoe beoordeelt u dat?

Antwoord 8

Ja, ik heb geen enkele reden om aan de onafhankelijkheid van mevrouw Koopmans te twijfelen.

Vraag 9

Voorziet u gevolgen voor de rol van mevrouw Koopmans in het OMT als het blijkt dat
zij uit het SAGO-team gezet is door de WHO vanwege haar nauwe band met de CCP?

Antwoord 9

Nee.

Vraag 10

Bent u bereid om mevrouw Koopmans uit het OMT te zetten mocht inderdaad blijken dat
de WHO haar uit het SAGO-team heeft gezet voor haar banden met de CCP

Antwoord 10

Nee. Ik ga niet over de samenstelling van het OMT en er is geen sprake van de door
u genoemde banden.