Amendement : Amendement van de leden Bromet en Thijssen over budget voor een transitiefonds landbouw, natuur, water en klimaat

Nr. 24
AMENDEMENT VAN DE LEDEN BROMET EN THIJSSEN

Ontvangen 2 december 2021

De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:

In de departementale begrotingsstaat wordt na artikel 24 een artikel ingevoegd, luidende:

Verplichtingen

Uitgaven

Ontvangsten

25

Transitiefonds landbouw, natuur, water en klimaat

12.000.000

12.000.000

0

Toelichting

De crisis in de landbouw uit zich in grote problemen op het gebied van teveel emissies
van stikstof, fosfaat en nitraat, methaan en CO2, met nadelige gevolgen voor klimaat, natuur en waterkwaliteit, maar ook in een slecht
verdienvermogen voor duurzame boeren en een groot aantal bedrijfsbeëindigingen van
boeren zonder opvolger. Een gezamenlijke aanpak van deze problemen biedt meer mogelijkheden
en kansen, maar vraagt om ruime financiële armslag. Het PBL, de Ministeries van LNV
en Financiën, maar ook Universiteiten al dan niet in opdracht van het Ministerie van
LNV hebben in verschillende recente studies onderzocht welke middelen nodig zijn om
de problemen op te lossen. Voor een structurele aanpak, die de grote vraagstukken
uit de landbouw gezamenlijk aanpakt is een bedrag van ca. € 30 miljard nodig voor
10–12 jaar. In deze periode moet Nederland voldoen aan de Kaderrichtlijn Water (2027),
de klimaatdoelen (2030) en de doelen uit de stikstofwet (2035). Ook de doelen en ambities
voor nitraat en fosfaat, voor biodiversiteit en luchtkwaliteit, zoönosen en landschappelijke
kwaliteit kunnen hiermee worden behaald.

De leden Bromet en Thijssen stellen voor om een landbouwtransitiefonds op te richten,
van in eerste instantie € 12 miljard, aangevuld in latere tranches tot € 30 miljard.
Het fonds is gericht op het opkopen en herbestemmen van agrarische gronden, verplaatsen
van bedrijven, vernietigen van dieren- en emissierechten en het herbestemmen van agrarische
gronden voor natuur, natuurinclusieve extensieve landbouw en andere mengvormen. Het
fonds draagt met subsidies of gunstige pachttarieven bij aan de omschakeling naar
biologische landbouw, landschapsbeheer door boeren en het opvangen van economische
verliezen van boeren door extensivering van hun bedrijfsvoering.

Het fonds wordt bekostigd met een opstart in 2022 van € 12 miljard uit de algemene
middelen en aanvullende financiering uit de algemene middelen in latere tranches in
2024 en 2026 en 2028. Niet-uitgeputte middelen mogen worden meegenomen naar het volgende
jaar (de zgn. 100% eindejaarmarge). Opbrengsten uit de pacht of verkoop van grond
vloeien terug in het fonds. Indieners beogen om aanvullend aan onderhavig amendement
een rechtvaardige bijdrage van bedrijven die in het landbouwsysteem opereren te vragen,
waaronder banken en supermarkten.

Bromet Thijssen