Schriftelijke vragen : Het bericht 'Vrede in Bosnië onder druk: leider Serviërs morrelt aan voortbestaan staat'

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Vrede in Bosnië onder druk: leider Serviërs morrelt aan voortbestaan staat»1?

Vraag 2

Deelt u de mening dat de provocaties van het Servisch lid van het roterende presidentschap
van Bosnië-Herzegovina, Milorad Dodik, en zijn partij SNSD, het Dayton verdrag, de
Europese toekomst van het land en vrede in de gehele regio ernstig ondermijnen?2

Vraag 3

Bent u van mening dat de Hoge Vertegenwoordiger voor Bosnië en Herzegovina (OHR) de
inzet van zijn zogeheten «Bonn Powers» moet overwegen om deze schendingen van het
Dayton verdrag een halt toe te roepen mochten deze continueren? Zo nee, waarom niet?
Zo ja, op wat voor manier stelt Nederland dit ter discussie binnen de Peace Implementation
Council?

Vraag 4

Bent u van mening dat er, in navolging van de VS, (financiële) sancties door de EU
zouden moeten worden ingesteld tegen de verantwoordelijken voor deze ernstige ondermijning
van het Dayton verdrag en bedreiging voor de vrede in Bosnië-Herzegovina en de Westelijke
Balkanregio? Zo nee, waarom niet en wat voor optie(s) beschouwt u als alternatieve
effectieve oplossing van de huidige escalaties? Zo ja, wat doet u eraan om dit bij
uw collega-ministers in Brussel aan te kaarten?

Vraag 5

Deelt u de mening dat het belonen van deze provocaties een gevaarlijk precedent zou
scheppen voor toekomstige escalaties en de huidige situatie dus in geen enkel geval
mag leiden tot het sluiten van een deal waarbij er door de EU en VS concessies worden
gedaan aan Milorad Dodik?

Vraag 6

Heeft u kennis genomen van een gelekte notitie van VS-onderhandelaar Matthew Palmer
waaruit blijkt dat een groot deel van zijn inzet tijdens zijn huidige bezoek aan Bosnië-Herzegovina
is om aanpassingen aan de kieswet door te voeren, die mogelijk tot verdere segregatie
en de creatie van een de facto derde entiteit zouden leiden en daarmee in zou gaan
tegen eerder vastgestelde EU-principes en prioriteiten voor het land?3 Bent u het ermee eens dat deze veranderingen onder geen geding losgekoppeld kunnen
worden van grondwetswijzigingen die de gerelateerde arresten van het Europese Hof
voor de Rechten van de Mens (EHRM), en met name de zaak Sejdic-Finci, implementeren in het Bosnische kiessysteem om kiezersdiscriminatie te elimineren?
Zo ja, hoe gaat u zich hiervoor inzetten?

Vraag 7

Heeft u kennis genomen van de berichtgeving in Politico4, waar op basis van een analyse van interne documenten van de Europese Commissie en
hoge ambtenaren binnen de Commissie wordt geconcludeerd dat Eurocommissaris voor Nabuurschap
en Uitbreiding Olivér Várhelyi en zijn kabinet geprobeerd hebben om zorgen over de
rechtsstaat de bagatelliseren, teksten over de rechten van LHBTI-personen uit Commissiedocumenten
te schrappen en het toetredingsproces van Servië te bevorderen? Wat is uw appreciatie
van deze inzet van Eurocommissaris Várhelyi? Deelt u de zorgen over het bagatelliseren
van de rechtstaat en LHBTI-rechten? Bent u bereid deze zorgen in EU-verband over te
brengen?

Vraag 8

Deelt u de mening dat er het afgelopen jaar door Servië te weinig of geen toetredingsprogressie
is geboekt op cruciale onderdelen zoals rechtsstaat om over te kunnen gaan tot het
openen van nieuwe onderhandelingsclusters? Kunt u garanderen dat dit de Nederlandse
inzet zal zijn in EU-verband totdat er significante verbetering is opgetreden?