Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Aukje de Vries over de vaccinatie van Nederlanders in het buitenland

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 2 november
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3691.

Vraag 1

Klopt het dat er nog steeds problemen zijn met het vaccineren van Nederlanders in
het buitenland, zoals in Thailand, Vietnam, Maleisië, Ethiopië, Indonesië, maar ook
in Roemenië? Wat is de situatie daar? In welke (andere) landen zijn er problemen?

Antwoord 1

In het algemeen lopen Nederlanders in het buitenland goed mee in de vaccinatieprogramma’s
in de landen waar zij wonen. Het kabinet heeft op dit moment geen aanwijzingen dat
Nederlanders stelselmatig worden achtergesteld ten opzichte van de lokale bevolking
in de vaccinatieprogramma’s van andere landen. Eerder (d.d. 9 juni jl.) is er contact
geweest met de Stichting Nederlanders Buiten Nederland (SNBN). Op dat moment werd
aangegeven dat de meeste Nederlanders in het land waar zij wonen in aanmerking komen
voor vaccinatie. Uit het recente contact (d.d. 1 oktober jl.) blijkt dat SNBN sinds
het gesprek van 9 juni geen signalen heeft ontvangen van Nederlanders die niet meelopen
in het vaccinatieprogramma van het land waar zij wonen. Mocht op enig moment blijken
dat Nederlanders wel stelselmatig worden achtergesteld ten opzichte van de lokale
bevolking, wordt dat langs diplomatieke kanalen aangekaart, veelal samen met andere
EU-posten in dat land. Dit heeft bijvoorbeeld in Thailand gezorgd voor betere toegang
voor buitenlanders tot het Thaise vaccinatieprogramma. Ten aanzien van de landen waar
de vaccinatieprogramma’s over de hele linie achterlopen, steunt Nederland het COVAX-programma
van de WHO alsmede enkele bilaterale initiatieven, waaronder de donatie van extra
vaccins voor Indonesië. Verder is voor Nederlanders die buiten Nederland wonen de
optie om in Nederland gevaccineerd te worden. De procedure om in Nederland gevaccineerd
te worden is op verschillende aspecten vereenvoudigd of versneld. Dit wordt verder
toegelicht in antwoord 6.

Vraag 2

In hoeverre klopt het dat landen als Frankrijk wel degelijk vanuit hun ambassade de
vaccinatie voor hun landgenoten regelen, gelet op de berichten van de Franse ambassadeur
in Thailand op 16 juli 20211 en de Franse ambassadeur in Zuid-Afrika?2

Antwoord 2

In eerdere formele contacten gaf Frankrijk aan dat zij geen vaccins naar het buitenland
sturen specifiek voor hun voormalige inwoners. Zij gaven toen aan dat voormalig inwoners
van Frankrijk onder bepaalde voorwaarden wel in Frankrijk zelf gevaccineerd kunnen
worden. Inmiddels is gebleken dat Frankrijk wel tijdelijke vaccinatiecampagnes heeft
opgezet in verschillende landen om Franse burgers te vaccineren, onder andere in Vietnam,
Thailand, Tunesië, Rwanda en Zuid-Afrika.

Vraag 3

Hoe moeten deze berichten gezien worden in relatie tot de eerdere antwoorden en reacties
van uw kant over het vaccineren van Nederlanders in het buitenland, in relatie tot
het voorbeeld Frankrijk, want eerder gaf u aan dat er contact is geweest met Frankrijk,
Duitsland en Portugal, en dat zij hebben aangegeven geen vaccins naar het buitenland
te sturen specifiek voor hun (voormalige) inwoners?

Antwoord 3

Uit officiële contacten met deze landen kwam op dat moment naar voren dat zij geen
vaccins opsturen naar het buitenland specifiek voor hun voormalig inwoners. Inmiddels
is gebleken dat dit voor Frankrijk anders ligt.

Vraag 4

Wat is het Franse beleid voor het vaccineren van Fransen in het buitenland nu precies?
Wat hebben de Fransen geregeld voor hun landgenoten in het buitenland? Wat kan Nederland
daarvan leren c.q. overnemen? Met andere woorden, hoe kan Nederland in een aantal
landen, zoals Thailand, samenwerken met andere EU-landen, zoals Frankrijk, voor het
vaccineren van landgenoten?

Antwoord 4

In de hierboven genoemde landen heeft Frankrijk kortstondige campagnes opgezet om
de eigen burgers te vaccineren. Franse burgers die buiten Frankrijk wonen konden zich
op de website van hun ambassade in o.a. Vietnam, Zuid-Afrika, Thailand, Tunesië, Rwanda
inschrijven voor vaccinatie, georganiseerd door de Franse overheid. Dit was naar verluidt
steeds in overleg met de lokale autoriteiten en via diverse kanalen (NGO’s, Franse
of lokale ziekenhuizen). Ik blijf met de Franse autoriteiten en andere EU-landen in
contact om te bezien wat nodig is om EU-burgers te beschermen. Ik wil daarbij nogmaals
benadrukken dat COVAX het primaire programma is om wereldwijd ook voor de landen die
met hun vaccinatieprogramma achterlopen vaccins beschikbaar te stellen en dat Nederlanders
in het buitenland zoveel mogelijk meelopen in de landen waar zij wonen. Naast de logistieke
uitdaging is het ook voor de beeldvorming niet wenselijk om (alleen) Nederlanders
in het buitenland een vaccin aan te bieden, terwijl een groot deel van de lokale kwetsbare
bevolking nog niet de mogelijkheid heeft gehad.

Vraag 5

Herinnert u zich de toezegging over Nederlanders in het buitenland in het notaoverleg
Ontwikkelingen rondom het coronavirus op 7 juli 2021 om te kijken of het mogelijk
is om misschien nog wat extra te doen voor bijvoorbeeld een aantal landen waar een
grote Nederlandse gemeenschap is? Wat is de stand van zaken op dat punt? Wat heeft
u nog meer kunnen regelen c.q. organiseren, dan wel wat gaat u nog doen?

Antwoord 5

In het debat van 7 juli heb ik erop gewezen daar moeilijkheden bij te zien, maar dit
ook te zullen bespreken met het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De huidige stand
van zaken, evenals het besluit om extra vaccins te doneren aan Indonesië, is toegelicht
in het antwoord op vraag 1. Dit laat onverlet dat de situatie in het buitenland voortdurend
wordt gemonitord. Hierover onderhouden VWS en BZ regelmatig contact.

Vraag 6

Hoe is het vaccineren van landgenoten die in het buitenland wonen en werken zoveel
mogelijk vereenvoudigd, zoals in de stand van zakenbrief COVID-19 d.d. 18 juni 2021
is aangegeven?3 Wat zijn nog de knelpunten en wie vallen nog buiten de boot?

Antwoord 6

Voor Nederlanders die in het buitenland wonen is het volgende aangepast:

– Zij hoeven niet meer vier weken in Nederland te zijn voordat zij gevaccineerd kunnen
worden (uiteraard moet waar nodig wel rekening gehouden worden met een eventuele quarantaineperiode).

– Er is voor hen een telefoonnummer beschikbaar gesteld dat bereikbaar is vanuit het
buitenland. Daarmee kunnen zij dus vanuit het buitenland een afspraak maken voor vaccinatie
in Nederland.

– Het interval tussen de eerste en tweede prik met een mRNA-vaccin kan worden verkort
tot 28 dagen. Dit valt binnen de richtlijnen van het RIVM. Eerder gold een interval
van ongeveer 35 dagen.

– Ze kunnen zich vrijwillig aanmelden voor een vaccinatie met het vaccin van Janssen,
zodat zij met één vaccinatie volledig beschermd zijn.

– Ook de zeer beperkte groep Nederlanders zonder BSN (en boven de 18 jaar) kan in Nederland
gevaccineerd worden.

– Via de Stichting Nederlanders Buiten Nederland ontvingen wij signalen dat veel Nederlanders
in het buitenland moeite hebben met het vinden van hun BSN. Op basis hiervan is de
overheidscommunicatie uitgebreid.

Hiermee kan dus een Nederlander die in het buitenland woont in Nederland gevaccineerd
worden.

Vraag 7

Wat is de stand van zaken betreffende het verwerken van de vaccinatie van Nederlanders
die in het buitenland zijn gevaccineerd in de Nederlandse systemen, en dus ook voor
het Digitale Corona Certificaat (DCC)?

Antwoord 7

In mijn brief over de maatregelen COVID-19 van 6 juli (Kamerstuk 25 295, nr. 1297) heb ik uiteengezet hoe ik zou gaan regelen dat mensen die in het buitenland zijn
gevaccineerd toch een coronatoegangsbewijs of een Digitaal Corona Certificaat kunnen
verkrijgen. Iedereen die in Nederland is gevaccineerd heeft, op basis van de Europese
verordening, ongeacht hun nationaliteit, recht op een DCC van de Nederlandse overheid.
De verordening biedt voor Lidstaten daarnaast de ruimte om ook een DCC uit te geven
aan mensen die buiten de EU zijn gevaccineerd. Zoals in de brief aangegeven, vul ik
dit in door aan mensen die in Nederland wonen (geregistreerd in de BRP of RNI) én
aan mensen met een Nederlandse nationaliteit (paspoort of ander ID) die buiten de
EU wonen, ook een DCC of een coronatoegangsbewijs uit te geven indien zij buiten de
EU zijn gevaccineerd en een geldig vaccinatiebewijs hebben.

Deze mensen kunnen zich met hun vaccinatiebewijs uit het land waar de vaccinatie is
gezet, wenden tot de GGD-Utrecht voor het verkrijgen van een DCC.

Vaccinatiebewijs na vaccinatie in het buitenland | Coronavirus COVID-19 | rijksoverheid.nl

Daarnaast registreert de GGD GHOR deze vaccinaties. Voor mensen die hiervoor toestemming
hebben gegeven zullen de vaccinatiegegevens worden doorgegeven aan CIMS zodra dit
systeem hierop is aangepast.

Vraag 8

Bent u bereid om in overleg met VNO-NCW en Stichting Nederlanders Buiten Nederland
tot een praktische en werkbare oplossing te komen (zoals samenwerking met andere EU-landen)
voor Nederlanders in het buitenland en over de uitkomsten daarvan uiterlijk in de
stand van zakenbrief COVID-19 medio augustus 2021 te rapporteren? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Het Ministerie van VWS en het Ministerie van BZ zijn frequent in gesprek met VNO-NCW,
Stichting Nederlanders Buiten Nederland en andere relevante partijen. Het beschermen
en vaccineren van Nederlanders in het buitenland is dan ook regelmatig onderwerp van
gesprek geweest en we zoeken in goed overleg naar de meest effectieve en werkbare
oplossingen voor het oplossen van problemen.