Mededeling (uitstel antwoord) : Uitstel beantwoording vragen van het lid Eerdmans over het gastekort en de exploderende gas- en stroomprijzen

Mededeling van Staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen
27 oktober 2021).

Vraag 1

Deelt u de mening dat u per direct actie moet ondernemen om de ongecontroleerde stijging
van de gas- en stroomprijzen een halt toe te roepen?

Vraag 2

Houdt uw opmerking dat u «niet even een oplossing uit uw mouw kunt schudden»1 in dat het kabinet momenteel geen beeld heeft van de wijze waarop deze crisis beteugeld
kan worden? Zo nee, welke oplossingen op korte termijn ziet het kabinet voor zich?

Vraag 3

Bent u bereid per direct de energiebelasting voor huishoudens fors te verlagen en
de dekking hiervoor indien nodig te zoeken in de 6,8 miljard euro die in de begroting
van 2022 is vrijgemaakt voor aanvullende klimaatmaatregelen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Welke voor- en nadelen van het invoeren van een maximumtarief voor gas ziet u en overweegt
u een dergelijke stap?

Vraag 5

Zo nee, wat vindt u ervan dat landen als Spanje, waarvoor de Nederlandse belastingbetaler
voor miljarden garant staat, wel tot een dergelijke stap overgaan?

Vraag 6

Deelt u de mening dat Nederland zeker onder de huidige omstandigheden primair solidair
moet zijn met zijn eigen burgers en dat zíj financiële verlichting verdienen? Zo nee,
waarom niet? Zo ja, hoe gaat u hier invulling aan geven?

Vraag 7

Hoe aannemelijk acht u het dat Nederland gedwongen wordt maatregelen uit het Bescherm-
en Herstelplan Gas te treffen?2 Indien u dit aannemelijk acht, voor welke stappen op de maatregelenladder geldt dit
dan?

Vraag 8

Klopt het dat Gazprom zich, ondanks het fors terugschroeven van de gastoevoer, nog
altijd aan leveringsverplichtingen uit langetermijncontracten houdt? Zo ja, wat zegt
het over het anticiperend vermogen van Nederland dat zelfs binnen die situatie een
dergelijke crisis kan ontstaan?

Vraag 9

Deelt u de zorgen over de eventuele gevolgen van de Duitse verkiezingen en formatie
voor de (tijdige) ingebruikname van de Nord Stream 2-pijplijn? Zo nee, waarom niet?
Zo ja, hoe handelt u hierop?

Vraag 10

Erkent u dat de exploderende gasprijzen grotendeels te wijten zijn aan de energietransitie
en het klimaatbeleid, waaronder de hoge energiebelasting op aardgas, de opslag duurzame
energie (ODE), de CO2-heffing voor bedrijven, het sluiten van kolencentrales, het fors reduceren van de
productie van nog operationele kolencentrales en de halsstarrige en onwillige houding
ten opzichte van kernenergie? Zo nee, waarom niet?

Vraag 11

Deelt u de zorgen over het mogelijke banenverlies in de regio Delfzijl door het stilleggen
van de productie door aluminiumfabriek Aldel als gevolg van de gasprijs3? Zo nee, waarom niet?

Vraag 12

Hoeveel bedrijven hebben voor zover bekend de productie stilgelegd of fors afgeschaald
in reactie op de gestegen gasprijzen en hoeveel werknemers zijn hiermee gemoeid?

Vraag 13

Deelt u de mening dat banenverlies als gevolg van de gascrisis uit alle macht voorkomen
moet worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid de kosten voor de getroffen
bedrijven weer beheersbaar te maken en welke mogelijkheden ziet u hiertoe?

Vraag 14

Bent u ermee bekend dat het aandeel «duurzame» energie als onderdeel van onder andere
de Duitse energiemix dit jaar fors is afgenomen ten opzichte van vorig jaar als gevolg
van weersomstandigheden4, net zoals bijvoorbeeld het aandeel van windenergie in het Verenigd Koninkrijk dat
op de Noordzee is gekelderd van 25 procent vorig jaar naar 7 procent nu? Zo ja, erkent
u dat het, los van de onbetaalbaarheid van de operatie en de gevolgen voor het landschap,
ook qua leveringszekerheid totaal irreëel is om traditionele energiebronnen zoals
kolen, gas en kernenergie bij het grofvuil te zetten?

Vraag 15

Deelt u de mening dat u de waarschuwingen voor het intermitterende karakter van wind-
en zonne-energie tot op heden in de wind heeft geslagen? Zo nee, waarom niet en wat
heeft u gedaan om dit probleem het hoofd te bieden? Zo ja, erkent u dat we met de
energietransitie op een totaal verkeerd spoor zitten en dat het gekozen beleid drastisch
herzien dient te worden?

Vraag 16

Wat is uw reactie op het recent gepubliceerde onderzoek van het Den Haag Centrum voor
Strategische Studies (HCSS) waarin geconcludeerd wordt dat het gegeven de omstandigheden
«vooralsnog onverantwoord is kolencentrales, de nucleaire centrale in Borssele en
het Groningenveld te sluiten»?5

Mededeling

Uw Kamer heeft mij een grote hoeveelheid schriftelijke vragen gestuurd over het functioneren
van de internationale gasmarkt en hoe de stijging van de gasprijzen ook Nederland
raakt.

Bovendien heb ik tijdens het Commissiedebat Klimaat en Energie van 14 oktober aan
het lid Van der Lee (GroenLinks) toegezegd om een brief aan de Kamer te sturen over
langetermijngascontracten en aan lid Grinwis (ChristenUnie) toegezegd om een reactie
te geven over in hoeverre ingrijpen aan de vraagkant onderdeel moet zijn van het leveringszekerheidsbeleid.

Ik heb in een brief van 4 oktober jl. (2021D36655) aangekondigd dat ik u voor begin november een brief over het functioneren van de
gasmarkt zal sturen. Daarin zal ik mijn toezeggingen aan de leden Van der Lee en Grinwis
opnemen. In de brief van 4 oktober jl. is bovendien toegezegd daarbij de uitkomsten
van de expertbijeenkomst met partijen uit de sector, de resultaten van de Europese
Raad en de resultaten van een Europese risicoanalyse van ENTSOG (Europese koepel van
gasnetwerkbeheerders) te betrekken. Ook deze zullen in de brief van begin november
worden gedeeld.

Aangehecht aan de brief van begin november zult u ook de antwoorden vinden op de vragen
van:

• de leden Kops en Wilders (PVV, 15 september, over de stijgende gasprijs, 2021Z15572),

• het lid Van Haga (Groep Van Haga, 4 oktober, over de grote tekorten aan gas, 2021Z17053, en 5 oktober, over de energierekening),

• de leden Thijssen en Van der Lee (PvdA, GroenLinks, 7 oktober, over de stijgende energierekening,
2021Z17408),

• de leden De Roon en Kops (PVV, 7 oktober, over de gastekorten en het bericht dat het
Russische Gazprom minder gas levert, 2021Z17417),

• het lid Van Raan (Partij voor de Dieren, 8 oktober, aan de Minister van Financiën
over de vraag waarom de gastarieven voor huishoudens stijgen terwijl de gasvoorraden
toch voldoende waren, 2021Z17545),

• de leden Boucke (D66), Bontenbal (CDA), Erkens (VVD) en Grinwis (ChristenUnie) (11 oktober,
over de stijgende gasprijzen, 2021Z17651)

• en het lid Eerdmans (JA21, 12 oktober, aan de Minister van Financiën en de Staatssecretaris
van Economische Zaken en Klimaat over het gastekort en de exploderende gas- en stroomprijzen,
2021Z17714).

Dit zijn alle schriftelijke vragen die recent aan het kabinet zijn gesteld naar aanleiding
van de hoge gasprijzen, naast de in september gestuurde antwoorden op eerdere vragen
van het lid Erkens (VVD) over de hoge aardgasprijzen en leveringszekerheid (Kenmerk
2021D34787).