Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Michon-Derkzen over het bericht ’Tekort van ruim 150 miljoen bij politie: ‘Ontzettend pijnlijk juist nu te bezuinigen

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 26 oktober 2021).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 163.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Tekort van ruim 150 miljoen bij politie: «Ontzettend
pijnlijk juist nu te bezuinigen»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u schetsen om welk bedrag het hier gaat? Wat is het tekort ofwel de overschrijding
bij de ondersteunende diensten en wat is het tekort dan wel de overschrijding bij
de operationele eenheden?

Antwoord 2

Zoals gemeld in de verzamelbrief van 29 juni jongstleden voorzag de politie op basis
van prognoses in het voorjaar voor dit jaar een overschrijding van het budget met
157 mln. euro.2 Naar aanleiding hiervan heeft de politie een taskforce opgericht met als doel in
kaart te brengen waar reductie van kosten mogelijk is. In juli 2021 is op basis van
de halfjaarcijfers de prognose neerwaarts bijgesteld naar een verwachte overschrijding
van 105 mln. Op basis van de 8-maandsarapportage is de verwachte overschrijding verder
gedaald naar 80 mln. De uit de prognose voortvloeiende overschrijding geldt voor de
politiebegroting 2021 als geheel. Op dit moment is er geen uitsplitsing te maken naar
operationele eenheden en ondersteunende diensten. Het benodigde bedrag voor het Politie
Dienstencentrum (PDC) bevat bijvoorbeeld salariskosten van benodigde capaciteit en
ICT-voorzieningen bij de operationele eenheden.

Vraag 3

Kunt u de precieze oorzaak van het overschrijden van het budget schetsen? Is dat een
gevolg van toenemende beleidswensen of van slechte bedrijfsvoering?

Antwoord 3

Het rapport van de taskforce biedt inzicht in de oorzaken en daaruit blijkt dat deze
velerlei zijn. Om een zo objectief mogelijk en door alle betrokkenen gedeeld beeld
te geven van hoe de politie er nu financieel voor staat en inzicht te geven in de
bijsturingsmogelijkheden die de korpsleiding heeft, hebben de politie en ik inmiddels
gezamenlijk opdracht gegeven tot een onafhankelijk vervolgonderzoek. Dit onderzoek
zal ook ingaan op de achterliggende oorzaken. In november wordt deze onafhankelijke
rapportage naar verwachting opgeleverd. In het volgend halfjaarbericht zal ik uw Kamer
hierover nader informeren. Bij dit onderzoek worden ook het eindrapport van het «Onderzoek
personele en materiële lasten 2021–2025» en het position paper betrokken.3 Daaruit blijkt overigens dat met het oog op de toekomst de fundamenten van de Nederlandse
politie verder verstevigd kunnen worden.4

Vraag 4

Hoe lang is dit nieuws al bij u bekend?

Antwoord 4

De toereikendheid van de financiële middelen voor politie zijn een doorlopend gespreksonderwerp
tussen het politiekorps en het departement. Het huidige beeld waarbij zonder bijsturing
over 2021 een materieel financiële overschrijding ontstaat is aan het departement
gemeld in de 4 maandsrapportage die op 31 mei 2021 ontvangen is. Hierop heb ik in
mijn verzamelbrief van 29 juni jl. uw Kamer geïnformeerd over deze overschrijding
en het instellen van de taskforce.

Vraag 5

Welke maatregelen moeten worden genomen om binnen het budget te blijven en wat zijn
de gevolgen daarvan?

Antwoord 5

De politie verwachtte in juni een deel van de overschrijding (157 mln.) in het lopende
jaar te kunnen wegwerken, onder andere doordat een deel van deze geprognosticeerde
kosten zich uiteindelijk niet of in mindere mate zullen voordoen. Voor het resterende
deel achtte politie bijsturing nodig. Hiertoe is een taskforce ingericht. Deze taskforce
had tot doel om zowel incidentele als structurele bezuinigingsopties in kaart te brengen
waarbij essentiële taakuitvoering, zoals de 24/7-diensten, de cao-afspraken en de
ICT-security worden ontzien. Eind juli heeft de Taskforce Ombuigingen haar rapport
opgeleverd. Naar aanleiding van dit rapport heeft de politie de volgende tijdelijke
maatregelen genomen:

– Tijdelijke vacaturestop op de niet-operationele sterkte (NOS)

– Freeze op de inkoop

– Zoveel mogelijk virtueel en thuiswerken tot en met eind dit jaar

– Geen vergaderingen op commerciële externe locaties.

De financiële effecten van deze maatregelen voor de korte termijn zijn nog niet bekend.

Vraag 6

Hoe verhoudt dit bericht zich tot de uitgelekte plannen van het kabinet om meer te
investeren in veiligheid?

Antwoord 6

De verwachte overschrijding ziet op het begrotingsjaar 2021 en betreft dus het lopende
uitvoeringsjaar. De investeringen die het kabinet op Prinsjesdag bekend heeft gemaakt
zien op de begroting 2022 en verder en gaan onder andere over investeringen in de
toekomst van de politie.

Vraag 7

Kunt u garanderen dat de broodnodige opbouw van de politie binnen het vastgestelde
budget plaatsvindt?

Antwoord 7

Zoals ik ook heb aangegeven in mijn brief van 29 juni dient de politie de overschrijding
van de kaders terug te dringen (met zo min mogelijk effect op de taakuitvoering) en
erop te sturen in het vervolg wel binnen budget te blijven.

Toelichting:

Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Van Nispen
(SP), ingezonden 2 september 2021 (vraagnummer 2021Z14874).