Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Paternotte over coronatoegangsbewijzen en de deltavariant

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 18 oktober
2021).

Vraag 1

Hoe duidt u de berichtgeving van afgelopen weekend en het weekend ervoor over de toename
van besmettingen bij evenementen die plaatsvonden met een coronatoegangsbewijs, zoals
in Discotheek Aspen Valley in Enschede?1

Antwoord 1

We zagen begin juli dat de naleving van de 1,5 meter afnam. Ook hadden we in het eerste
weekend dat uitgaansgelegenheden zonder 1,5 meter weer open mochten, gezien dat toegangstesten
oneigenlijk zijn gebruikt, of door organisatoren onvoldoende werden gecontroleerd.
De beheerder van een locatie of organisator van een evenement mag alleen mensen toelaten
als zij een geldig coronatoegangsbewijs en een identiteitsdocument tonen en is verplicht
degene die geen geldig coronatoegangsbewijs in combinatie met een passend en geldig
identiteitsdocument toont de toegang of deelname te weigeren. Het blijft ontzettend
belangrijk dat iedereen zich verantwoordelijk gedraagt, in situaties waar de 1,5 meter
geldt en in situaties waarin toegangsbewijzen worden gebruikt om de 1,5 meter los
te laten. Alleen zo kunnen we de 1,5 meter in specifieke gevallen verantwoord loslaten.

Burgemeesters zijn bevoegd om te handhaven als een ondernemer niet aan zijn verplichtingen
voldoet, onder meer door middel van een last onder bestuursdwang op basis van de Wet
publieke gezondheid (art. 58u lid 3 Wpg). Daarnaast is strafrechtelijke handhaving
mogelijk (art. 68bis Wpg). Aanvullend op deze mogelijkheden kan de burgemeester, als
de gezondheid in gevaar is, op grond van de Gemeentewet de nodige bevelen nemen (art. 174
lid 2 Gemw). In de Algemene plaatselijke verordening zal in de regel ook een grondslag
bestaan voor de sluiting van eet- en drinkgelegenheden of publieke locaties in het
belang van de gezondheid bij schending van een wettelijk voorschrift.

Het kabinet heeft besloten om vanaf 25 september de 1,5 meter los te laten in de samenleving,
en om coronatoegangsbewijzen breed in te zetten.

Vraag 2

Is bij het 116e en 117e advies van het Outbreak Management Team (OMT) aangaande het
versneld zetten van stap 5 van het openingsplan, rekening gehouden met een scenario
dat het coronatoegangsbewijs en het testen voor toegang niet optimaal zou functioneren?
Zo nee, bent u bereid met spoed een nieuw OMT-advies te vragen gezien de meest recente
ontwikkelingen?

Antwoord 2

Nee, bij het 116e en 117e advies van het Outbreak Management Team (OMT) aangaande
het versneld zetten van stap 5 van het openingsplan, was de optelsom van de (toen
nog vrijwel afwezige) besmettelijkere delta-variant, de verandering in het gedrag
van mensen op de 1,5m in het algemeen, de aanval op de systemen van SON en de gevolgen
daarvan, de slechte handhaving aan de poort en het toezicht daarop, het ontwijken
van het gebruik van geldige QR codes door met name jongeren, niet verdisconteerd.
We waren een aantal weekenden onderweg en zagen steeds beter wat er wel en niet werkt.
Na een eerste weekend met veel technische problemen, waren de technische problemen
het weekend erna opgelost. Ook was het beeld ten aanzien van de handhaving aan de
deur in het tweede weekend anders dan in het eerste. Verder waren er vanwege de grote
vraag nog steeds wel wat wachtrijen in sommige steden.

Er is ook een spoedadvies aan het OMT gevraagd in het kader van coronatoegangsbewijzen,
waarin geadviseerd werd aanvullende maatregelen te nemen. Het kabinet heeft dit advies
overgenomen en heeft extra maatregelen getroffen; van 9 juli tot 14 augustus wordt
een verbeterplan opgezet en uitgevoerd om het restrisico op corona uitbraken te verkleinen.
Vanaf het moment dat de 1,5 meter niet meer geldt, zullen de coronatoegangsbewijzen
breed worden ingezet om besmettingen in hoog risico evenementen te verkleinen.

Vraag 3

Wat is de wetenschappelijke bron voor het afgeven van een coronatoegangsbewijs direct
na het toedienen van het Janssen-vaccin? Welk wetenschappelijk adviesorgaan heeft
hierover geadviseerd?

Antwoord 3

Er is geen wetenschappelijke bron voor het afgeven van een coronatoegangsbewijs direct
na het toedienen van het Jansen-vaccin.

Ik heb besloten geen onderscheid tussen deze vaccins te maken, dit gezien de verbeterde
epidemiologische omstandigheden en stijgende vaccinatiegraad. Daarnaast was de verwachting
dat de onmiddellijke toegang aan de hand van een Jansen-vaccinatie ook zou leiden
tot een hogere vaccinatiebereidheid, wat op de langere termijn een positief effect
op de vaccinatiegraad biedt.

Inmiddels heb ik als gevolg van de veranderende epidemiologische omstandigheden dit
besluit heroverwogen. Ik heb de heroverweging in de voortgangsbrief van 6 juli jl.
aan uw Kamer gemeld om na afronding van vaccinaties de bijbehorende coronatoegangsbewijzen
pas na 14 dagen geldig te verklaren. Voor een vaccinatie met het Janssen vaccin is
dit sinds 14 augustus 28 dagen, zoals geadviseerd door het OMT en toegelicht in mijn
Kamerbrief van 2 augustus jl. (Kamerstuk 25 295, nr. 1392).

Vraag 4

Kunt u zich uw uitspraak tijdens het commissiedebat over de EU-Gezondheidsraad (d.d.
9 juni) herinneren waarin u over het gevoerde beleid in het buitenland het volgende
zei: «Praktisch betekent dit dat je twee weken na je vaccinatie nog twee weken zult
moeten wachten voordat je daadwerkelijk je vaccinatiebewijs kunt gebruiken om te kunnen
reizen. Dat vind ik erg onpraktisch?»2

Antwoord 4

Ja. Voor dit besluit was een brede steun in de kamer.

Vraag 5

Kunt u de risicoafweging van deze uitspraak kwantificeren? Met andere woorden: wat
is het besmettingsrisico direct na een eerste Janssen-prik ten opzichte van bijvoorbeeld
een negatieve test en in welke mate speelt het argument of iets praktisch dan wel
onpraktisch is?

Antwoord 5

Eerder heb ik toegelicht dat gezien de epidemiologische omstandigheden van dat moment,
ik het verantwoord vond om geen termijn te stellen aan het ontvangen van een vaccinatiebewijs
na vaccinatie. Echter, gezien de veranderende epidemiologische situatie heb ik dit
besluit heroverwogen en heb ik besloten om de 14 dagen termijn toch in te stellen
na een volledige vaccinatie, met een uitzondering voor het Janssen vaccin waar het
termijn op 28 dagen is vastgesteld.

Vraag 6

Kunt u deze vragen met spoed beantwoorden?

Antwoord 6

Dit is helaas niet gelukt.