Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Leijten over een datalek bij de Kamer van Koophandel
Vragen van het lid Leijten (SP) aan de Minister van Economische Zaken en Klimaat over een datalek bij de Kamer van Koophandel (ingezonden 26 augustus 2021).
Antwoord van Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) (ontvangen 9 september
2021).
Vraag 1
Kunt u aangeven wie er bij de Kamer van Koophandel inzage hebben in persoonsgegevens
van bestuurders van stichtingen en waarom die inzage vereist is? Waarom hebben advocaten
toegang tot deze informatie?
Antwoord 1
Specifieke beroepsgroepen en instanties zijn bij wet aangewezen om afgeschermde en
niet-openbare gegevens op te kunnen vragen voor de uitoefening van hun beroep. Hierbij
kunt u denken aan advocaten, notarissen, deurwaarders en bepaalde bestuursorganen.
Zij zijn nader gespecificeerd in artikel 51 van het Handelsregisterbesluit 2008.
Vraag 2
Hoe was of is het mogelijk dat iemand die al uitgeschreven is als advocaat bij deze
gegevens kan? Hoe heeft deze situatie enkele maanden kunnen voortduren?
Antwoord 2
Het is de verantwoordelijkheid van de advocaat om integer om te gaan met de door de
wet toegekende bevoegdheden. Wanneer een advocaat stopt met zijn beroep is het zijn
verantwoordelijkheid om hiervan melding te doen bij de KVK en de autorisatie in te
laten trekken. In de voorliggende casus heeft de voormalige advocaat dit niet gedaan.
De KVK ziet echter ook in dat het autorisatiebeheer bij de KVK niet op orde is en
neemt daarom maatregelen om deze situatie in de toekomst te voorkomen door controle
van autorisaties aan te scherpen.
Vraag 3
Heeft de Kamer van Koophandel aangifte gedaan tegen de voormalig advocaat? Kunt u
de verdere procedure uiteenzetten?
Antwoord 3
Ja, de KVK heeft naar aanleiding van de onbevoegde opvraging aangifte gedaan tegen
de voormalige advocaat. De zaak ligt nu bij de politie die verder onderzoek doet en
vervolgens besluit het Openbaar Ministerie of er tot vervolging wordt overgegaan.
Vraag 4
Kunt u of anders de Kamer van Koophandel openbaar maken om welke voormalig advocaat
het precies gaat? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 4
Nee, het is niet mogelijk om de naam van de voormalige advocaat bekend te maken. Dit
vanwege privacy en de veiligheid van voormalige advocaat zelf.
Vraag 5
Kunt u bekend maken van welke stichtingen de gegevens zijn opgevraagd? Zo nee, waarom
niet?
Antwoord 5
Het gaat om een brede waaier aan organisaties met uiteenlopende maatschappelijke en
economische doelstellingen. De voormalig advocaat heeft aangegeven de openbare registers
te gebruiken voor onderzoek en begrip van maatschappelijke misstanden. In verband
met de mogelijke herleidbaarheid van de informatie naar personen is het niet mogelijk
meer bekend te maken over de achtergrond van de betrokkenen.
Vraag 6
Kunt u aangeven hoeveel mensen van de 1800 buitgemaakte privégegevens Kamerlid zijn
of zijn geweest?
Antwoord 6
Zie antwoord vraag 5.
Vraag 7
Waarom kan er niet bekend worden gemaakt, zelfs niet aan de beveiligingsdienst van
de Kamer, van wie er gegevens opgevraagd zijn? Welke bepaling in de Algemene Verordening
Persoonsgegevens (AVG) zou dat belemmeren?1
Antwoord 7
De KVK staat in contact met het hoofd beveiliging van de Tweede Kamer zodat hij zijn
werk adequaat kan doen. Alle betrokkenen waarbij het actuele privéadres is meegeleverd
als onderdeel van een HR-product zijn conform AVG door KVK geïnformeerd over de onbevoegde
opvraging.
Vraag 8
Zijn er ook gegevens van lokale volksvertegenwoordigers toegankelijk? Zo ja, hoe precies?
Antwoord 8
Zie antwoord vraag 5.
Vraag 9
Bent u het met mij eens dat zeker in het kader van toenemende ondermijning ook deze
gegevens goed beschermd moeten zijn?
Antwoord 9
Ja. De gegevens waartoe de voormalige advocaat zich onbevoegdelijk toegang had verworven
dienen goed beschermd te zijn. KVK neemt n.a.v. deze casus maatregelen om haar autorisatiebeheer
aan te scherpen. KVK voert thans een controle uit met de NOvA op alle autorisaties
die zijn afgegeven aan advocaten. En in afstemming met de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie
(KNB) en de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBVG) worden
de komende weken de autorisaties van notarissen, respectievelijk gerechtsdeurwaarders
gecontroleerd. Eind oktober is dit onderzoek naar de drie genoemde beroepsgroepen
afgerond. Daarna zullen alle overige autorisaties gecontroleerd worden. Dit onderzoek
is naar verwachting eind december gereed. Verder zullen nu alle autorisaties periodiek
gecontroleerd worden. De KVK werkt voorts aan een structurele oplossing om het beheer
van autorisaties aan te scherpen. Deze oplossingen vragen meer tijd aangezien er aanpassingen
aan het IT-systeem nodig zijn.
Vraag 10
Erkent u dat de omgang met privégegevens door de Kamer van Koophandel problematisch
is? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 10
Nee, zie antwoord vraag 12.
Vraag 11
Kunt u reflecteren op de rol en de wenselijkheid van de Kamer van Koophandel met betrekking
tot de vele incidenten betreffende gelekte of opgevraagde data en dat dit al jaren
speelt? (Aanhangsel handelingen 2125, Aanhangsel handelingen, 2258)2,
3
Antwoord 11
Zie antwoord vraag 12.
Vraag 12
Kunt u er zorg voor dragen het advies van de Autoriteit Persoonsgegevens dat de Kamer
van Koophandel woongegevens van ZZP’ers niet meer zichtbaar moet presenteren, zo snel
mogelijk wordt uitgevoerd door de Kamer van Koophandel?
Antwoord 12
De KVK is de wettelijk aangewezen beheerder van het Handelsregister. Die taak vervult
KVK binnen de kaders van de Handelsregisterwet 2007 en de Algemene Verordening Gegevensbescherming.
Als verwerkingsverantwoordelijke hecht zij aan de privacy van ingeschrevenen. In de
procesontwikkeling geeft de KVK hier een hoge prioriteit aan. Naar aanleiding van
eerdere adviezen van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft de KVK verschillende
maatregelen getroffen. De AP concludeerde daarop in 2019 dat zij een positief beeld
heeft over de omgang van de KVK met persoonsgegevens.4
Dat neemt niet weg dat door maatschappelijke en technologische ontwikkelingen nieuwe
vraagstukken ontstaan in relatie tot de openbaarheid van het Handelsregister. Dit
blijkt ook uit de ingediende moties en Kamervragen over de openbaarheid van privé
en vestigingsadressen van niet-rechtspersonen, zoals eenmanszaken. Ook dit incident
van het onbevoegd handelen van een voormalig advocaat met gebruikmaking van de door
de KVK beheerde autorisatie geeft aanleiding om te blijven nadenken over de wijze
waarop de persoonsgegevens in het Handelsregister beschermd moeten worden.
Tegelijkertijd zijn uiteenlopende belangen van grote groepen gebruikers van het handelsregister,
inclusief de geregistreerde ondernemers zelf, gemoeid met de openbaarheid van vestigingsadressen.
Deze informatie dient bijvoorbeeld de rechtszekerheid, wordt gebruikt bij nakoming
van customer due dilligence-verplichtingen en biedt marktpartijen relevante mogelijkheden om zich te beschermen
tegen fraude.
Ik ben in samenwerking met de KVK een brede consultatie over de datavisie handelsregister
gestart.5 Het doel van de visie is om een balans te vinden tussen de uiteenlopende belangen
die spelen rondom het Handelsregister. De visie zal een nieuw beleidskader vormen
voor de verwerking en verstrekking van gegevens uit het Handelsregister. Hierbij worden
alle mogelijke oplossingsrichtingen in overweging genomen. De oplossingsrichtingen
worden met gebruikers van het HR en ingeschrevenen verder verkend. Ik stuur u komend
najaar een brief over die datavisie.
Op 25 augustus jl. heeft de AP haar wetgevingsadvies van 28 juni jl. gepubliceerd.6 Dit advies ziet op mijn voornemen om woonadressen in het handelsregister standaard
af te schermen en op de consultatie over de Datavisie Handelsregister. De AP adviseert
positief op de voorgestelde maatregel om woonadressen af te schermen. Tegelijkertijd
vraagt de AP aandacht voor het uitgangspunt dat vestigingsadressen openbaar blijven,
ook als het adres tevens als woonadres fungeert. De AP geeft in brede zin haar opinie
en aanbevelingen over hoe het kabinet zou moeten omgaan met adresgegevens in openbare
registers, in het bijzonder waar het adressen betreft van zelfstandigen zonder personeel
(zzp’ers).
Het advies is een zeer welkome bijdrage aan de ontwikkeling van de Datavisie Handelsregister.
De oplossingsrichtingen, die de AP aandraagt met betrekking tot de adressen van zzp’ers
werpen de nodige vragen op over de uitvoerbaarheid en handhaving. Het incident, dat
de aanleiding vormt voor deze Kamervragen, benadrukt dat een wettelijke kader helder
moet zijn over welke adresgegevens wel en welke niet afgeschermd moeten worden, wie
daarom mag verzoeken en om welke reden. Dat zijn nu juist vragen die aan de orde komen
in de discussie rond de Datavisie Handelsregister.
Ondertekenaars
-
Eerste ondertekenaar
M.C.G. Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat
Gerelateerde documenten
Hier vindt u documenten die gerelateerd zijn aan bovenstaand Kamerstuk.