Inbreng verslag schriftelijk overleg : Inbreng verslag van een schriftelijk overleg over de geannoteerde agenda informele Transportraad 22-23 september 2021 te Slovenië (Kamerstuk 21501-33-871)

Binnen de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat hebben verschillende fracties
de behoefte om vragen en opmerkingen voor te leggen aan de Minister en Staatssecretaris
van Infrastructuur en Waterstaat over de geannoteerde agenda van de informele Transportraad
van 22-23 september 2021 te Slovenië (Kamerstuk 21 501-33, nr. 871).

De fungerend voorzitter van de commissie, Agnes Mulder

De adjunct-griffier van de commissie, Meijer

Inhoudsopgave

blz.

I

Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

2

Inleiding

2

VVD-fractie

2

D66-fractie

2

BBB-fractie

4

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Inleiding

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de geannoteerde agenda behorend
bij de informele Transportraad van 22 en 23 september 2021 en hebben hierover nog
enkele vragen.

De leden van de D66-fractie hebben met veel interesse kennisgenomen van de geannoteerde
agenda van de informele Transportraad. Zij wensen hier nog enkele vragen en opmerkingen
over voor te leggen.

Het lid van de BBB-fractie heeft kennisgenomen van de geannoteerde agenda voor de
informele Transportraad op 22 en 23 september 2021 en heeft daarbij een paar vragen.

VVD-fractie

Algemeen

De leden van de VVD-fractie vragen hoe de Minister en Staatssecretaris zorgen voor
een eenduidige en afgestemde Nederlandse onderhandelingspositie in de Transportraad,
de Milieuraad en andere EU-raden waar het gaat om de Fit for 55-voorstellen en de
transportsector.

Beleidsdebat inzake de herziening van de verordening voor het Trans-Europese Transportnetwerk
(TEN-T)

De leden van de VVD-fractie vragen of de Minister en Staatssecretaris voornemens zijn
om aandacht te vragen voor Nederlandse verbindingen of knelpunten in het Trans-Europese
Transportnetwerk (TEN-T)? Indien dit niet het geval is, waarom niet? Indien dit wel
het geval is, welke verbindingen betreft het?

D66-fractie

Algemeen

De leden van de D66-fractie waren enorm verheugd te vernemen dat de Europese Commissie
een pakket aan maatregelen heeft opgesteld om de uitstoot van broeikasgassen in 2030
met 55% te hebben verminderd. Deze leden zien dan ook uit naar de BNC-fiches om ook
de reactie van het kabinet op dit ambitieuze pakket te vernemen. Aangezien het een
pakket is dat meerdere ministeries en Kamercommissies beslaat, vragen deze leden hoe
de inzet en behandeling van dit pakket op elkaar wordt afgestemd.

De leden van de D66-fractie hopen dat met dit pakket een stevige impuls gegeven wordt
aan zowel het Europese als Nederlandse klimaatbeleid en rekenen erop dat Nederland
zich zal inzetten om de huidige ambities hoog te houden en waar mogelijk zelfs te
verscherpen in de onderhandelingen die zullen volgen. Aangezien het recent verschenen
rapport van Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) de noodzaak verder onderstreept
om tot een ambitieuze reductie te komen, vragen deze leden of de conclusies van het
IPCC-rapport en het natuurgeweld (overstromingen en bosbranden) de onderhandelingsinzet
van Nederland beïnvloeden. Zo ja, op welke manier? En zo nee, waarom niet?

Luchtvaart

De leden van de D66-fractie verwelkomen het plan van de Commissie om met een bijmengverplichting
te komen voor de luchtvaart. Deze leden begrijpen uit het voorstel dat dit aandeel
in 2025 zal starten met 2%, tot het uiteindelijk in 2050 63% zal zijn. Omdat deze
percentages zeer afwijken van de eerdere ambitie van het kabinet om in 2030 maar liefst
14% bij te mengen, zijn deze leden benieuwd naar de inzet van de Minister. Aangezien
deze leden vooral graag een impuls zouden zien voor de markt in synthetische brandstoffen,
zijn zij bovendien benieuwd naar de inzet van de Minister op het percentage synthetische
brandstoffen dat vanaf 2030 moet worden bijgemengd. Deze leden vragen ook rekening
te houden met de huidige en voorziene beschikbaarheid van duurzame alternatieve brandstoffen.

De leden van de D66-fractie zijn bovendien benieuwd wat het perspectief van de Minister
is op het feit dat er voor de luchtvaartsector voor een andere aanpak is gekozen met
betrekking tot de bijmengverplichting dan voor de maritieme sector. Hoe duidt de Minister
dat er voor de maritieme sector voor broeikasgasintensiteit is gekozen, terwijl het
voor de luchtvaart over Sustainable Aviation Fuel (SAF) gaat?

De leden van de D66-fractie zijn ook benieuwd of de Minister van mening is dat uitwijkgedrag
voor zowel de kerosinetaks als de bijmengverplichting voldoende voorkomen wordt met
de huidige extra maatregelen. Deze leden zijn bijvoorbeeld benieuwd hoe de Minister
tegenover het sanctiebeleid voor het te veel tanken buiten de Europese Unie (EU) staat
en of dit ter sprake zal komen bij de Raad. Deze leden zijn namelijk van mening dat
stevige maatregelen nodig zijn om te voorkomen dat bunkeren nu vooral buiten de EU
zal gaan gebeuren, wat mogelijk alleen maar tot meer uitstoot van koolstofdioxide
(CO2) kan leiden.

De leden van de D66-fractie zijn ten slotte zeer positief gestemd over de introductie
van andere maatregelen, zoals het afschaffen van de vrijstelling op kerosine en het
stoppen met het uitgeven van gratis emissierechten voor de luchtvaart en maritieme
sector om deze sectoren te verduurzamen, alhoewel het ambitieniveau wat deze leden
betreft nog wel hoger had mogen liggen op enkele vlakken. Aangezien deze onderwerpen
niet op de agenda van deze Transportraad staan, zien deze leden uit naar het BNC-fiche
voor het kabinetsstandpunt hierover. Wel vragen deze leden om hiervoor vast een tipje
van de sluier te lichten en een eerste indicatie te geven van het krachtenveld, voor
het geval het onderwerp toch ter sprake zal komen bij de Raad.

Maritiem

De leden van de D66-fractie zijn zeer positief over het feit dat ook naar de maritieme
industrie is gekeken voor vergroeningsmaatregelen, zeker aangezien dit meewind en
een extra impuls kan opleveren voor de Green Deal Maritiem waarin de eerste ambities
van Nederland reeds zijn verankerd. Deze leden lezen dat de verwachting bestaat dat
landen weliswaar vergroening in de maritieme industrie verwelkomen, maar de mate van
ambitie bij verschillende lidstaten kan verschillen. Kan een beter beeld geschetst
worden van hoe verschillende lidstaten hierin staan?

De leden van de D66-fractie begrijpen dat vanuit de sector veel zorgen bestaan over
de afstemming tussen het Europese en het mondiale maritieme speelveld. Deze leden
lezen dat hier aandacht voor gevraagd zal worden, maar zijn benieuwd hoe de Minister
een betere afstemming voor zich ziet en waarvoor precies gepleit zal worden. Ook hebben
deze leden de zorg vernomen dat het onderscheid tussen schepen kleiner en groter dan
5000 Gross Tonnage (GT) mogelijk zorgt voor een marktverstoring, omdat de markt voor
kleinere schepen potentieel groter wordt. Deze leden zijn benieuwd hoe de Minister
tegenover deze zorg staat.

De leden van de D66-fractie begrijpen dat de BNC-fiches voor de verschillende voorstellen
nog moeten komen, maar deze leden vragen vast een tipje van de sluier te lichten met
betrekking tot specifiek de houding van de Commissie ten opzichte van Liquified Natural
Gas (LNG) voor het geval dit bij deze Raad ter sprake komt. Deze leden vragen hierbij
specifiek te reflecteren op de aard van LNG als zijnde een fossiele brandstof waar
– zeker op termijn – alternatieven de voorkeur hebben.

De leden van de D66-fractie vernemen ten slotte graag van de Minister hoe zij reflecteert
op de zorgen die bij de sector leven over mogelijk uitwijkgedrag en op de vraag of
de voorziene maatregelen om dit te voorkomen voldoende zijn om een koolstofweglek
te voorkomen. Hiervoor zijn deze leden ook benieuwd of en hoe de Minister zelf van
plan is de plannen van de Commissie van een mondiaal draagvlak te voorzien, bijvoorbeeld
bij de United Nations Climate Change Conference (COP26) in november 2021.

Tank- en laadinfrastructuur

De leden van de D66-fractie vinden het goed dat in het Fit for 55-pakket ook rekening
is gehouden met de benodigde (laad)infrastructuur om de transitie naar schonere brandstoffen
te ondersteunen. Deze leden merken op dat het vooral om elektrische laadinfrastructuur
lijkt te gaan, vooral voor de luchtvaart, en vragen wat het perspectief van de Minister
en Staatssecretaris hierop is en of zij van plan zijn dit ter sprake te brengen bij
de Raad. Ook lazen deze leden dat een groep landen minder enthousiast is over het
Commissievoorstel, gegeven hun focus op meer traditionele infrastructuur. Kan een
indicatie gegeven worden om welke landen het gaat? En gaat Nederland proberen hen
over de streep te trekken, aangezien een passende infrastructuur in heel Europa van
essentieel belang is voor het succes van sommige andere maatregelen? Hoe kijkt Nederland
aan tegen de kanttekeningen van het Europees parlement dat de verschillen in geografische
ligging en bevolkingsdichtheid beter moeten worden meegenomen in de Richtlijn? Zo
ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet? Deze leden hebben begrepen dat het coronaherstelfonds
ook gebruikt kan worden om te helpen bij het realiseren van de nieuwe infrastructuur.
Zijn de Minister en de Staatssecretaris van plan dit te doen? Zo nee, waarom niet?

BBB-fractie

Het lid van de BBB-fractie vraagt, in het kader van de overweging van de Commissie
om een apart ETS-stelsel (Emission Trade System) voor leveranciers van brandstoffen
voor wegvervoer in te voeren, hoe kan worden voorkomen dat dit systeem uiteindelijk
leidt tot een lastenverhoging voor de weggebruikers. Dit lid wil daarnaast weten wat
de ambitie van de Minister en de Staatssecretaris is als het gaat om hernieuwbare
energie voor wegvervoer.

Het lid van de BBB-fractie constateert dat een groot deel (30%) van de Europese oplaadpunten
voor elektrische auto’s zich bevindt in Nederland. Toch zijn er zorgen over de beschikbaarheid
van laadpunten (in aantallen, maar ook in spreiding over het land). Dit lid vraagt
wie er verantwoordelijk is voor de spreiding van het aantal laadpunten in Nederland
en hoe de verantwoordelijkheid voor de realisatie hiervan tussen de nationale en lokale
overheid wordt verdeeld. Wat is de doelstelling van de Staatssecretaris inzake het
aantal laadpunten in Nederland voor de komende jaren?

Het lid van de BBB-fractie vraagt tevens wat de ambitie van de Minister is als het
gaat over de snelheid van invoering van meer duurzame brandstoffen voor de luchtvaart.
Welke belemmeringen ziet de Minister als het gaat om meer duurzame brandstoffen voor
de luchtvaart?

Het lid van de BBB-fractie vraagt tot slot welke financiële middelen de komende tien
jaar nodig zijn om deze doelen te halen en of deze middelen beschikbaar zijn.