Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Van den Berg over de berichten 'Flinke toename aantal nieuwe besmettingen, ook aantal coronapatiënten in ziekenhuis toegenomen' en 'Reizigers verbazen zich over coronacontrole op luchthavens. ‘Kan op Schiphol zo doorlopen’

Antwoord van Minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 30 augustus
2021).

Vraag 1

Bent u bekend met bericht dat het aantal besmettingen weer stijgt en het bericht over
gebrek aan controles bij luchthavens?1, 2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of de oorzaak van deze stijging in besmettingen met name ligt bij
reizigers die terugkomen uit het buitenland?

Antwoord 2

Het percentage besmettingen in de periode tussen 27 juli 2021 en 3 augustus 2021 binnen
de doelgroep «medereiziger/reis/vakantie» bedraagt 10.2%. Ten opzichte van de voorgaande
periode (5 april 2021 en 27 juli 2021) is in de doelgroep «medereizigers/reis/vakantie»
een toename van 1.8% naar 10.2% te constateren.3 Het grootste aandeel van het totale aantal besmettingen vond plaats in de thuissituatie
(54.6%) en door bezoek in de thuissituatie (17.7%). Het percentage mensen dat in de
afgelopen week binnen 14 dagen na terugkomst uit het buitenland met een positieve
test bij de GGD is gemeld, bedraagt 17.9%. In de periode tussen 7 juni en 3 augustus
was het aandeel 9.3%.4 Op basis van deze cijfers zien we dat het aandeel besmettingen als gevolg van buitenlandse
reizen sinds 3 augustus ten opzichte van de periode daarvoor is toegenomen. Minder
duidelijk is of hier sprake is van de oorzaak van de toegenomen incidentie. De afgelopen
weken zijn er natuurlijk ook veel meer Nederlanders op vakantie geweest dan in de
maanden daarvoor. Daarnaast geven de cijfers aan of de betreffende persoon in de 14
dagen voorafgaand aan de positieve test in het buitenland is geweest. Dit hoeft niet
te betekenen dat men op reis besmet is geraakt.

Vraag 3

Kunt aangegeven hoe gecontroleerd wordt op coronabewijzen bij het inchecken? Is er
in 100 procent van de gevallen sprake van controle of gebeurt dat steekproefsgewijs?

Antwoord 3

Bij het inchecken is de reiziger verplicht een coronabewijs (vaccinatie-, test- of
herstelbewijs) te overhandigen, indien het land van bestemming een geel of oranje
reisadvies heeft. De reiziger mag alleen aan boord gaan indien hij of zij een negatieve
test of geldig herstel- of vaccinatiebewijs overhandigt. Bij aankomst in Nederland
wordt, bijvoorbeeld op Schiphol, steekproefsgewijs gecontroleerd of reizigers met
een geldig coronabewijs gereisd hebben. Zij worden hier door de luchtvaartmaatschappijen
reeds op gecontroleerd vóór vertrek.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat de acceptatie is van en de ervaringen zijn met aangeboden zelftests
voor reizigers die aankomen op Schiphol?

Antwoord 4

De ervaringen met het uitdelen van de zelftesten zijn goed. Het grootste deel van
de inkomende reizigers reageert positief op de zelftest. Slechts een klein deel van
de mensen neemt de test niet aan. De zelftesten worden overigens niet alleen op Schiphol
aangeboden, maar ook op Rotterdam-The Hague Airport, Eindhoven Airport, Groningen
Airport Eelde en Maastricht Aachen Airport. Op Schiphol worden tussen de 10.000–25.000
testen per dag uitgedeeld. Dit is ca. 25–45% van het totaal aantal inkomende passagiers
dat in Nederland blijft. Op de andere vliegvelden gaat het om de volgende aantallen
zelftesten per dag: Eindhoven ca. 4500, op Rotterdam-The Hague Airport ca. 1.700,
op Maastricht-Aachen ca. 240 per dag en op Groningen ca. 120.

Vraag 5

Kunt aangeven hoe het gebruik is van de mogelijkheid die GGD Kennemerland biedt aan
vertrekkende en aankomende reizigers op Schiphol om zich zonder afspraak te laten
vaccineren tegen COVID-19 op de XL-vaccinatielocatie bij P4 Lang Parkeren?

Antwoord 5

Naar aanleiding van de motie van het lid Paternotte (D66)5 is GGD Kennemerland op 28 juli jl. gestart om inkomende Nederlandse reizigers/burgers
te motiveren zich te laten vaccineren. Dit om de vaccinatiebereidheid en -graad te
vergroten en daarmee meer mensen te kunnen beschermen tegen het coronavirus. Reizigers
kregen op de luchthaven de mogelijkheid aangeboden direct een afspraak te maken voor
een vaccinatie bij de GGD in hun woon- of verblijfplaats. Reizigers die dat wilden,
konden direct worden doorverwezen naar de vaccinatielocatie van de GGD op Schiphol.
Hiertoe was een gratis pendeldienst beschikbaar. De ervaring heeft geleerd dat het
actief benaderen van reizigers om hen te informeren over (de mogelijkheid tot) vaccineren
in veel gevallen niet werd geapprecieerd en dat het personeel in sommige gevallen
agressief bejegend werd. Reizigers lijken al goed geïnformeerd te zijn, reeds een
afspraak te hebben staan, of bewust de keuze te hebben gemaakt zich niet te laten
vaccineren. Ook hebben reizigers vaak geen interesse, omdat men wordt opgehaald door
familie of omdat men eenvoudigweg snel naar huis wil.

Op basis daarvan en het lage aantal gemaakte afspraken, is de informatiestrategie
en werkwijze aangepast en is de pendeldienst (waar door de beoogde cliënten geen gebruik
van is gemaakt) per 3 augustus jl. stopgezet. Gebleken is dat de inzet op Schiphol
niet de gewenste resultaten oplevert om de vaccinatiebereidheid en de vaccinatiegraad
te verhogen. De GGD zet andere middelen in om laagdrempelig mensen te kunnen bereiken.