Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Eppink over de aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur Jaap Werner bij de beëdiging van de Iraanse president Raisi

Antwoord van Minister Kaag (Buitenlandse Zaken) (ontvangen 27 augustus 2021).

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat Hamas, Hezbollah, en de Palestijns-Islamitische Jihad door
de Europese Unie (EU) en de Verenigde Staten (VS) als terroristische organisaties
beschouwd worden?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Bent u ermee bekend dat drie vertegenwoordigers van eerdergenoemde terroristische
organisaties aanwezig waren bij de beëdiging van de Iraanse president Raisi?1 Was u hier voorafgaande aan de beëdiging al van op de hoogte?

Antwoord 2

Het was vooraf niet bekend wie – behalve EU-lidstaten – aanwezig zouden zijn bij de
inauguratie. Inmiddels is dit bekend.

Vraag 3

Kunt u uitleg geven op wiens initiatief er is besloten om ook de Nederlandse ambassadeur
in Iran naar de beëdiging van Raisi te sturen?

Antwoord 3

Net als alle in Iran vertegenwoordigde EU-landen is Nederland bij de inauguratie van
de Iraanse president vertegenwoordigd door de ambassadeur.

Vraag 4

Kunt u inzage geven welke andere EU-lidstaten ook een vertegenwoordiging hebben gestuurd
naar Raisi’s beëdiging?

Antwoord 4

Alle andere in Iran vertegenwoordigde EU-landen waren vertegenwoordigd bij de inauguratie.
Dit waren Duitsland, Frankrijk, Denemarken, Zweden, Slovenië, Slowakije, Cyprus, Griekenland,
Finland, Roemenië, Bulgarije, Hongarije, Portugal, Polen, Italië (inclusief Directeur-Generaal
Politieke Zaken uit Rome), België, Spanje, Oostenrijk, Tsjechië, Kroatië en Malta
(vanuit de hoofdstad).

Vraag 5

Kunt u uitleggen of u alsook de Minister-President expliciete goedkeuring hebben gegeven
om EU-vertegenwoordiger Enrique Mora naar de beëdiging te sturen?

Antwoord 5

De EU-vertegenwoordiger, Enrique Mora, is op verzoek van de Hoge Vertegenwoordiger
van de EU (HV) Josep Borrell en in zijn capaciteit als nucleair onderhandelaar naar
Teheran afgereisd. De HV heeft hiervoor geen toestemming nodig van EU-lidstaten en
heeft hier ook niet om gevraagd.

Vraag 6

Heeft u expliciet goedkeuring gegeven voor het aanwezig zijn van de Nederlandse ambassadeur
bij de beëdiging?

Antwoord 6

Ja, op basis van gebruikelijke procedures en in lijn met alle hierboven genoemde EU-landen.

Vraag 7

Heeft u contact gehad met de ambassadeur over dit bezoek? Bent u bereid inzage te
geven in wat de Nederlandse regering de ambassadeur heeft verteld of opgedragen?

Antwoord 7

Het ministerie heeft de ambassadeur de instructie gegeven de inauguratie bij te wonen
en verslag te doen.

Vraag 8 en 9

Heeft u overlegd met de Minister-President over dit bezoek?

Keurde de Minister-President expliciet de aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur
bij de beëdiging goed? Indien ja, op welke wijze heeft de Minister-President zijn
goedkeuring verleend?

Antwoord 8 en 9

Nee.

Vraag 10

Bent u het eens met de onderzoeken waaruit blijkt dat Raisi verantwoordelijk was voor
massa-executies in 1988?

Antwoord 10

Het kabinet is bekend met berichten over beschuldigingen van zijn betrokkenheid bij
massa-executies in 1988. Het kabinet is echter niet bekend met gezaghebbend onafhankelijk
onderzoek dat bewijst dat Raisi – als lid van de groep openbare aanklagers – verantwoordelijk
was.

Vraag 11

Deelt u de mening dat Nederland geen banden moet onderhouden met staatshoofden waarvan
algemeen bekend is dat er bloed aan hun handen kleeft?

Antwoord 11

Nederland onderhoudt diplomatieke betrekkingen met vrijwel alle landen. Deze betrekkingen
zijn, naast samenwerking op andere voor Nederland belangrijke onderwerpen zoals veiligheid
en handel, juist van belang om eerbiediging van mensenrechten te bespreken en eventuele
mensenrechtenschendingen aan de kaak te stellen.

Vraag 12

Deelt u de vaststelling dat de Nederlandse regering het regime van Raisi erkent en
legitimeert door de Nederlandse ambassadeur bij Raisi's beëdiging aanwezig te laten
zijn? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 12

De aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur, alsmede die van alle andere in Iran
vertegenwoordigde EU-lidstaten, bij de inauguratie van president Raisi vormt onderdeel
van het onderhouden van diplomatieke betrekkingen. Zie ook het antwoord op vraag 11.

Vraag 13

Ondervond u geen persoonlijke bezwaren bij de aanwezigheid van de ambassadeur bij
de beëdiging van Raisi?

Antwoord 13

Zie antwoord op vraag 11.

Vraag 14

Deelt u de mening dat Nederland en de EU geen banden moeten onderhouden met terroristische
bewegingen? Indien ja, waarom zijn zowel de Nederlandse ambassadeur als EU-vertegenwoordiger
Enrique Mora aanwezig geweest in het bijzijn van terroristische organisaties?

Antwoord 14

Ja. Aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur, plaatsvervangend SG EDEO Enrique
Mora alsmede de ambassadeurs van andere EU-lidstaten stond in het teken van de beëdiging
van het Iraanse staatshoofd. Van het onderhouden van banden met of legitimering van
terroristische bewegingen was en is geen sprake.

Vraag 15

Deelt u de mening dat Nederland Hamas, Hezbollah, en de Palestijns-Islamitische Jihad
legitimeert door zich met terroristische organisaties te mengen bij een beëdiging?

Antwoord 15

Nee. Zie antwoord op vraag 14.

Vraag 16

Ondervond u geen persoonlijke bezwaren bij de aanwezigheid van terroristische organisaties?

Antwoord 16

Zie antwoord op vraag 14.

Vraag 17

Deelt u de vaststelling dat Nederland de massa-executies in 1988 onder tafel schuift
door de aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 17

Nee, omdat Nederland veelvuldig en consistent aandacht vraagt voor de schrijnende
mensenrechtensituatie in Iran, zowel in bilateraal als multilateraal verband, en tevens
aanzienlijke sanctiedruk uitvoert in EU-verband om deze zorgen verder gestalte te
geven.

Vraag 18 en 19

Deelt u de vaststelling dat Israël in het Midden-Oosten Nederlands trouwste bondgenoot
is?

Deelt u de mening dat het bezoek van de Nederlandse ambassadeur de Nederlandse banden
met Israël onder druk zet?

Antwoord 18 en 19

Nederland onderhoudt uitstekende relaties met Israël. Het is niet de inschatting van
het kabinet dat de door u genoemde aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur de
vriendschappelijke band tussen Nederland en Israël onder druk heeft gezet.

Vraag 20

Deelt u het eindoordeel dat zowel de Nederlandse als de Europese deelname aan de beëdiging
van Raisi een diplomatieke blunder is geweest?

Antwoord 20

Nee.