Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Boswijk over het voornemen tot overeenkomst voor stikstofsaldering ‘Valkenhorst’ waar het Rijksvastgoedbedrijf van plan is om de stalvergunning van drie agrarische bedrijven te gebruiken voor het compenseren van de stikstofdepositie die nodig is voor de bouw van 800 woningen en een gezondheidscentrum

Antwoord van Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), mede namens
de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (ontvangen 14 juni
2021). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2852.

Vraag 1

Bent u bekend met het biedboek Valkenhorst?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2 en 3

Klopt het dat het Rijksvastgoedbedrijf de ontwikkelrechten van 800 woningen en een
gezondheidscentrum aanbiedt in ruil voor de stikstofruimte van drie veehouderijen?

Welke waarde vertegenwoordigt dit ontwikkelrecht volgens u per bedrijf en per kilogram
stikstof, mede gelet op de toelichting bij het biedboek?

Antwoord 2 en 3

De provincie Zuid-Holland, de gemeente Katwijk, de gemeente Wassenaar en de Minister
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Minister voor Milieu en
Wonen hebben begin 2020 overeenstemming bereikt over de bouw van 5.600 woningen op
voormalig Vliegkamp Valkenburg. Het Rijksvastgoedbedrijf is namens de Staatssecretaris
van BZK voornemens een overeenkomst aan te gaan waarbij een private partij de bij
haar in bezit zijnde (stal)vergunningen van drie (agrarische) bedrijven binnen het
bestemmingsplangebied inzet als stikstofsalderingsmaatregel ten behoeve van het bestemmingsplan
Valkenhorst (interne saldering). Met de stikstofsalderingsmaatregel kan de ontwikkeling
van de nieuwe wijk Valkenhorst door de gemeente Katwijk planologisch mogelijk worden
gemaakt. Onderdeel van de overeenkomst is de verkoop van gronden door het Rijksvastgoedbedrijf
op voormalig Vliegkamp Valkenburg (inclusief het recht voor de ontwikkeling van 800
woningen en een gezondheidscentrum) aan deze private partij, tegen een marktconforme
grondwaarde. De waarde die dit ontwikkelrecht vertegenwoordigt is niet een waarde
per bedrijf en per kilogram stikstof, maar bestaat uit het verkrijgen van een recht
om de kavels bouwrijp af te nemen, waarbij de koper een marktconforme waarde betaalt
voor de grond.

Vraag 4 en 5

Deelt u de zorg dat de stikstofruimte van agrarische bedrijven, vooral in de Randstad,
bij dit soort bedragen tot op grote afstand van stedelijke ontwikkeling wordt weggekocht
en werkt deze ontwikkeling leegstand op het platteland niet in de hand, met alle risico’s
van dien voor de leefbaarheid (waaronder ondermijning)?

Werkt deze ontwikkeling door prijsopdrijving de transitie naar grondgebonden en/of
kringlooplandbouw, waar juist meer landbouwgrond onder het bedrijf nodig is, niet
tegen? Zo ja, wat bent u van plan hiertegen te ondernemen? Zo nee, waarom ziet u dit
anders?

Antwoord 4 en 5

Ik begrijp dat het openstellen van extern salderen met veehouderijbedrijven bij u
zorgen over ongewenste effecten met zich meebrengt. Het kabinet heeft daarom samen
met de provincies verschillende maatregelen getroffen voor een zorgvuldige manier
van extern salderen met veehouderijbedrijven, waaronder om te beginnen de openstelling
van één jaar, met een evaluatie om te besluiten over voortzetting daarna. Ook het
maandelijks monitoren van ongewenste effecten maakt hiervan deel uit. Over deze en
de andere waarborgen heeft het kabinet u eerder geïnformeerd; ik verwijs naar mijn
brief van 24 april 2020 (Kamerstuk 35 334, nr. 82).

Extern salderen met ruimte uit bestaande vergunningen is een juridisch geaccepteerde
wijze van mitigatie van effecten bij het toestaan van projecten op basis van een passende
beoordeling als bedoeld in artikel 6, derde lid, van de Habitatrichtlijn. Ook bij
het extensiveren van landbouwbedrijven kan gebruik worden gemaakt van extern salderen.
Dit is in lijn met Rijks- en provinciebeleid, waarin natuurherstel en het voorkomen
van verdere economische schade centraal staan. Het bevoegd gezag (veelal provincies)
is verantwoordelijk voor de verlening van vergunningen op grond van de Wet natuurbescherming.

In deze specifieke situatie gaat het overigens om 3 agrarische bedrijven die zijn
gesitueerd binnen het plangebied waar reeds woningbouw was voorzien. Hier is sprake
van intern salderen en is geen sprake van een grote afstand tussen de (opgekochte)
agrarische bedrijven en de stedelijke ontwikkeling.