Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Wuite en Van der Werf over het bericht 'Persfotograaf en vriendin aangevallen bij opnames: 'Met shovel aangereden''

Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), mede namens Minister voor
Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media (ontvangen 26 mei 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2692.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Persfotograaf en vriendin aangevallen bij opnames:
«Met shovel aangereden»»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe duidt u de schokkende wijze waarop de persfotograaf en zijn vriendin in de auto
zijn aangevallen door omstanders omdat de fotograaf in functie een autobrand filmde?
Bent u het eens dat na aanslagen op Telegraaf en Panorama, en het verwijderen van
stickers van NOS-busjes dit incident opnieuw een dieptepunt is in de verharding van
het klimaat waarin journalisten opereren?

Antwoord 2

Geweld tegen journalisten is altijd onacceptabel. Het ongehinderd functioneren van
de pers is van cruciaal belang voor onze democratische samenleving. Het incident in
Lunteren getuigt van heftig geweld, de door de journalist vrijgegeven beelden zijn
stuitend.

Vraag 3

Klopt het dat hiertoe verdachten zijn aangehouden? Klopt het dat momenteel onderzoek
door politie en OM gaande is? Zo ja, bent u bereid de Kamer hierover te informeren?

Antwoord 3

In het kader van het opsporingsonderzoek zijn drie verdachten aangehouden. Het onderzoek
van politie en OM is nog in volle gang. Zoals bekend kan ik niet nader ingaan op een
lopend onderzoek.

Vraag 4

Bent u bekend met het gegeven dat Nederland dit jaar opnieuw een plek is gedaald op
de jaarlijkse World Press Freedom Index van Reporters Without Borders (RSF)? Wat is
hierop uw reactie?2

Antwoord 4

Het klopt dat Nederland een plek gezakt is op de lijst, waarbij vermeld moet worden
dat de score over 2021 van Nederland ten opzichte van 2020 niet is verslechterd. Dat
doet echter niet af aan het feit dat de recente voorvallen, zoals de avondklokrellen
en het voorval in Lunteren, alarmerende signalen zijn over geweld jegens de pers.
Reporters Without Borders herkent in haar toelichting deze signalen, iets wat – helaas
– in steeds meer landen het geval is, waaronder ook in Nederland.

Vraag 5

Kunt u toelichten wat het effect is geweest van het instellen van Persveilig.nl? Hoeveel
incidenten zijn hier tot nu toe binnengekomen? Op welke wijze is aan elk van deze
incidenten opvolging gegeven?

Antwoord 5

In de brief van 31 maart jl. heb ik als Minister van Justitie en Veiligheid een overzicht
van de stand van zaken gegeven, mede op verzoek van uw Kamer.3 In de brief treft u tevens een overzicht aan van de casussen tot nu toe.

Vraag 6

Klopt het dat begin juni een vervolg op het rapport «Een dreigend klimaat» zal uitkomen?
Bent u bereid op basis van dit rapport en mogelijke aanbevelingen spoedig tot (nieuwe)
initiatieven te komen om de bedreiging van journalisten tegen te gaan?

Antwoord 6

PersVeilig laat op dit moment een onderzoek uitvoeren naar geweld tegen journalisten.
Dit onderzoek kan worden gezien als een vervolg op «Een dreigend klimaat». Daarnaast
zal ik ook zelf een onderzoek uit laten voeren naar geweld tegen journalisten, conform
de motie Van Wijngaarden (VVD) en Van Dam (CDA), waarin ik de conclusies van het onderzoek
van PersVeilig ook zal meenemen.4 Ik zal eerst deze inzichten vergaren en kan daarmee niet vooruitlopen op bevindingen.
Het is nu eerst zaak dat de onderzoekers in vrijheid hun onderzoek afronden. De resultaten
van deze onderzoeken zal ik uw Kamer te zijner tijd doen toekomen.

Vraag 7

Op welke wijze is sinds het sluiten van het akkoord Stuurgroep Agressie en geweld
tegen journalisten werk gemaakt van de uitvoering van dit akkoord? Kunt u hierbij
specifiek ingaan op de acht afspraken die met de politie en het OM zijn gemaakt? Hoeveel
zaken betreffende geweld tegen of bedreiging van journalisten zijn door de hoge prioriteit
aan opsporing en vervolging opgepakt?

Antwoord 7

De aangiftebereidheid onder journalisten stijgt, dat is een belangrijk gegeven. Tegelijkertijd
zien we dat nog niet in het hele land voorrang wordt gegeven aan aangiftes vanuit
de journalistiek. Politie en OM werken hieraan. Voor een volledig overzicht verwijs
ik u naar mijn eerder aangehaalde brief van 31 maart jl.