Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Van der Laan en Paternotte over het bericht 'Hoe vrouwen vergeten werden in het Covid-19-onderzoek'

Antwoord van Minister Van Ark (Medische Zorg) (ontvangen 17 mei 2021). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 2561.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Hoe vrouwen vergeten werden in het Covid-19-onderzoek»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de stelling van onderzoeker Ghossein-Doha, dat je er wetenschappelijk niet
omheen kunt de interactie tussen geslacht en Covid-19 te onderzoeken, ook als het
gaat om behandelmethodes en medicatie?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3 en 6

Bent u bereid met andere lidstaten op te trekken om Europees het belang te adresseren
dat verschillen in werking en bijwerking tussen sekse worden meegenomen in lopende
en toekomstige studies naar medicatie en behandelmethoden voor Covid-19?

Wat is de uitkomst geweest van het delen van het onderzoek van het College ter Beoordeling
van Geneesmiddelen (CBG) met het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) over verschillen
in geneesmiddeleffecten tussen vrouwen en mannen, zoals toegezegd in de beantwoording
van vragen van het lid Bergkamp?2

Antwoord 3 en 6

Waar opportuun zal vanuit Nederland het belang worden onderstreept dat bij onderzoek
relevante kenmerken van diversiteit, waaronder sekse, worden meegenomen.

Zo zijn de resultaten uit de projecten van het ZonMw programma Gender en Gezondheid
zowel nationaal als internationaal gepubliceerd en gepresenteerd. Ook zijn de resultaten
en aanbevelingen uit de review van het CBG naar de sekseverdeling bij geneesmiddelenonderzoek
gepubliceerd en gedeeld in het Europese netwerk, waaronder ook het wetenschappelijk
comité Scientific Advice Working Party (SAWP) waar plannen voor geneesmiddelontwikkeling
worden afgestemd. De resultaten geven niet direct aanleiding om de regulatoire richtlijnen
met betrekking tot de ontwikkeling van geneesmiddelen aan te passen. Het blijft wel
de aandacht van het CBG houden, ook in wetenschappelijk adviezen over geneesmiddelenontwikkeling.
Het CBG ziet erop toe dat in publiek toegankelijke informatie voldoende aandacht wordt
besteed aan de aanwezige gegevens over man/vrouw vertegenwoordiging en het eventuele
verschil in effecten.

Vraag 4 en 5

Hoe beoordeelt u in het licht van deze berichtgeving de noodzaak van het voorzetten
van het programma «Gender en Gezondheid»?3

Hoe gaat u zich er de komende periode voor inzetten dat de bevindingen uit het programma
«Gender en Gezondheid» zowel nationaal als internationaal worden opgepakt?

Antwoord 4 en 5

Het laatste deel van het programma loopt momenteel nog. In de lopende fase van het
programma Gender en Gezondheid voeren de partijen activiteiten uit die moeten gaan
bevorderen dat gender structureel onderdeel zal zijn van de ontwikkeling en herziening
van kennisagenda’s en richtlijnen; in communicatie en ontsluiting richting patiënten
en in bewustwording en duurzaam draagvlak bij relevante besturen en financiers. Tijdens
de laatste begrotingsbehandeling is een amendement ingediend om voor 2021 3 miljoen
euro beschikbaar te stellen voor onderzoek naar gender en gezondheid. VWS is op dit
moment in gesprek met het ministerie OCW (die destijds opdrachtgever was van de kennisagenda
gender en gezondheid) over de inzet van deze middelen.

Aandacht voor diversiteit krijgt een sterkere plek in het schrijven en uitvoeren van
ZonMw-programma’s en in een nieuw online aanvraagsysteem zal bij projectleiders standaard
gevraagd worden naar aandacht voor diversiteit bij aanvragen en bij tussentijdse en
eindrapportages over lopende projecten. Zo is ook bij alle onderzoeken naar zorg en
behandeling (inclusief geneesmiddelen) in het ZonMw COVID-19 programma, gevraagd om
aandacht te besteden aan diversiteit.